ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Οι καταστροφές που σημειώθηκαν, κυρία Πρόεδρε, στην Κέρκυρα αποδεικνύουν πόσο λάθος έχετε όταν λέτε ότι το περιβάλλον δεν έχει κομματικά σύνορα. Ουσιαστικά στη μεγάλη πλειοψηφία οι πλημμύρες στην Κέρκυρα οφείλονται στο «βιασμό» του περιβάλλοντος από το κεφάλαιο, τον ασύστολο «βιασμό», μπορώ να πω, του περιβάλλοντος της Κέρκυρας, όπου χείμαρροι, ρέματα, να μην πω και ποτάμια, ουσιαστικά καταστράφηκαν, γιατί υπάρχει....
αυθαίρετη δόμηση. Και γι’ αυτήν την αυθαίρετη δόμηση, βέβαια, ευθύνες έχουν όλες οι κυβερνήσεις που πέρασαν, έχουν και οι τοπικές αρχές.
Κύριε Υφυπουργέ, ξέρετε πολύ καλά ότι στις πρώτες πρωινές ώρες στις 17 του Νοέμβρη η Κέρκυρα για πολλοστή φορά πλημμύρισε. Οι καταστροφές τεράστιες. Εκατοντάδες λαϊκά νοικοκυριά, εκατοντάδες επιχειρήσεις, στην πλειοψηφία τους μικροεπιχειρήσεις, καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Καταστράφηκαν, όπως είπα, διότι υπάρχει μια πολιτική διαχρονική, η οποία ουσιαστικά επενδύει στο να καταστρέφεται το περιβάλλον. Δεν χρηματοδοτούνται έργα αποστραγγιστικά, έργα αντιπλημμυρικά, άλλα έργα εγγειοβελτιωτικά και γι’ αυτό το λόγο βέβαια γίνονται οι τεράστιες αυτές καταστροφές. Οι πλημμύρες αυτή τη φορά έπληξαν περισσότερο τους κατοίκους τεσσάρων δήμων, του Δήμου Κερκυραίων, του Δήμου Αχιλλείου, του Δήμου Παρελίων και του Δήμου Μελιτιαίων.
Κύριε Υφυπουργέ, ξέρω ότι πήγατε χθες και χαιρόμαστε που θεωρούμε ότι και η δική μας ερώτηση σάς «ανάγκασε» να επισκεφθείτε τις πληγείσες περιοχές, άρα ξέρετε και από πρώτο χέρι τις τεράστιες καταστροφές.
Εμείς, κλείνοντας την ερώτηση, σας ρωτούμε ποια άμεσα μέτρα θα πάρετε, ούτως ώστε αυτές οι οικογένειες, αυτοί οι επιχειρηματίες που καταστράφηκαν ολοσχερώς να ξεπεράσουν οικονομικά τα τεράστια αυτά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν τώρα και το κυριότερο, τι μακροπρόθεσμα μέτρα προτίθεστε να πάρετε, ως Υπουργείο Υποδομών και Δικτύων, ούτως ώστε να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο δίκτυο αντιπλημμυρικών, αποστραγγιστικών και άλλων εγγειοβελτιωτικών δράσεων, ούτως ώστε η Κέρκυρα να μην αντιμετωπίζει κάθε φορά που σημειώνεται μια δυνατή νεροποντή τέτοιου είδους καταστροφές και πλημμύρες.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαΐτσης Αποστολάτος): Σας ευχαριστούμε, κύριε Χαραλάμπους.
Το λόγο έχει ο Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ. Ιωάννης Μαγκριώτης, προκειμένου να απαντήσει.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΓΚΡΙΩΤΗΣ: (Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Έχει δίκιο ο αγαπητός συνάδελφος. Οι καταστροφές είναι σημαντικές στους τέσσερις δήμους, Κερκυραίων, Παρελίων, Αχιλλείου και Μελιτιαίων, τους οποίους είχα την ευκαιρία χθες να επισκεφθώ μαζί με τη συνάδελφο κυρία Γκερέκου, το Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας και το Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης, τον κ. Κανελλόπουλο, μαζί με συνεργεία του ΕΛΓΑ, του Υπουργείου Υποδομών, του Νομάρχη Κέρκυρας και φυσικά των τοπικών παραγόντων, των Δημάρχων των δήμων που αναφέραμε προηγουμένως.
Θα ήθελα μόνο να κάνω μια παρατήρηση προς τον αγαπητό συνάδελφο. Η επίσκεψη ήταν προγραμματισμένη είτε κάνατε την ερώτηση είτε όχι. Το έχουμε αποδείξει, άλλωστε, σε κάθε αντίστοιχη καταστροφή. Το επόμενο εικοσιτετράωρο ή τα επόμενα εικοσιτετράωρα είμαστε εκεί και δίνουμε λύσεις άμεσες και μεσοπρόθεσμες. Ανάλογα πράξαμε και στην Κέρκυρα.
Ασφαλώς, είναι πολύτιμη και η δική σας ερώτηση, όπως και οι παρεμβάσεις των συναδέλφων, της κυρίας Γκερέκου και του κ. Δένδια της Νέας Δημοκρατίας, ο οποίος και αυτός χθες ή προχθές κατέθεσε ανάλογη ερώτηση. Αναγνωρίζω την αγωνία και την προσπάθειά σας και ανέφερα μάλιστα χθες, ότι αύριο το πρωί θα απαντήσω σε ερώτηση στη Βουλή, που εγκαίρως έχετε καταθέσει.
Υπάρχει σύμπνοια και συνεργασία, για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα θέματα, τα οποία πλέον είναι πολύ συχνά σε όλη τη χώρα. Οφείλονται γενικότερα στα ακραία καιρικά φαινόμενα, που είναι απότοκο αποτέλεσμα των κλιματικών αλλαγών. Γίνεται προσπάθεια για να αποτραπούν ακόμη χειρότερες εξελίξεις, στην οποία προσπάθεια και η χώρα μας πρωτοστατεί, αλλά και προσωπικά ο Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου –και το γνωρίζετε πολύ καλά αυτό- και ως Πρωθυπουργός της χώρας, αλλά και ως Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Είναι, όμως, ένα μεγάλο παγκόσμιο θέμα.
Έρχομαι στο δικό μας χώρο. Πρέπει να πάρουμε μέτρα και συμφωνώ απολύτως. Και η Κέρκυρα πλήρωσε το τίμημα ενός μοντέλου ανάπτυξης, όπως και η Ρόδος και η Χίος και τα άλλα νησιά. Μπαζωμένα ρέματα, σε πολλές περιπτώσεις αυθαίρετα μέσα στα ρέματα ή σε περιοχές που θα έπρεπε να έχουμε δημόσιες υποδομές.
Λέγοντας δημόσιες υποδομές, πρέπει να πω ως προς το δημοτικό και επαρχιακό δίκτυο ότι οι αρμόδιες τοπικές υπηρεσίες κατά τη διάρκεια της μελέτης και της κατασκευής του δεν έλαβαν υπ’ όψιν τους την ιδιομορφία και του εδάφους, αλλά και της μεγάλης κλίσης των περιοχών εκεί και τις έντονες βροχές, που ούτως ή άλλως η Κέρκυρα έχει. Βεβαίως, αυτό που έγινε τα τελευταία εικοσιτετράωρα ήταν πρωτόγνωρο και δεν έχει γίνει τις τελευταίες δεκαετίες. Γι’ αυτό και οι σχεδιασμοί που κάνει η πολιτεία, με την Κοινοτική Οδηγία ενσωματωμένη στο Εθνικό μας Δίκαιο, είναι πλέον σχεδιασμένοι για πενήντα χρόνια και όχι για δέκα έως είκοσι χρόνια, όπως ήταν την προηγούμενη περίοδο.
Θέλω, όμως, να σας πω ότι η ευθύνη για την αντιπλημμυρική προστασία της Κέρκυρας, όπως και για όλη τη χώρα, ανήκει στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση εδώ και περίπου μια οκταετία. Σήμερα με την κατάργηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και της συγκρότησης της νέας ισχυρής δημοτικής αρχής, αλλά και της Περιφέρειας οι αιρετές περιφέρειες πλέον έχουν την ευθύνη, μαζί με τις δημοτικές αρχές, της αντιπλημμυρικής προστασίας και η πολιτεία, η κεντρική Κυβέρνηση δηλαδή, θα είναι αρωγός. Το ανέπτυξα και στην Κέρκυρα χθες, ότι δηλαδή οι άμεσες παρεμβάσεις θα υπάρξουν. Ήδη, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη διέθεσε 50.000 για τις έκτακτες εργασίες και το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας διέθεσε 100.000 ευρώ για προνοιακά επιδόματα και οικοσκευές.
Επίσης, χθες μου έστειλε ο Νομάρχης τις πληγείσες περιοχές, για να τις οριοθετήσω. Η ΚΥΑ ήταν έτοιμη, έχει υπογραφεί και κινείται προς τους συναρμόδιους Υπουργούς.
Για τα άμεσα μέτρα –όπως είπαμε μέτρα αποκατάστασης και αποζημίωσης- κινείται μία πάγια διαδικασία που τα τελευταία χρόνια έχει κατακτήσει η ελληνική πολιτεία. Εκεί δεν θα υπάρξει πρόβλημα. Το πρόβλημα υπάρχει εκεί ακριβώς που θίξατε από την αρχή, στο γενικότερο σχεδιασμό της αντιπλημμυρικής θωράκισης και προστασίας του νησιού, όπως και ολόκληρης της χώρας.
Εμείς στο Υπουργείο Υποδομών έχουμε συγκροτήσει ένα πρόγραμμα 500 εκατομμυρίων ευρώ για όλη τη χώρα, το οποίο δεν το έχουμε ακόμη ξεκινήσει, λόγω της δημοσιονομικής στενότητας και των προβλημάτων που υπάρχουν και τα γνωρίζετε πάρα πολύ καλά. Αισιοδοξούμε ότι τον επόμενο χρόνο θα το ξεκινήσουμε και θα βοηθήσουμε στις πιο δύσκολες και επείγουσες περιπτώσεις, όπου μία εξ αυτών είναι και η Κέρκυρα. Γι’ αυτό, λοιπόν, σ’ αυτό το σχεδιασμό είμαι βέβαιος ότι θα βοηθήσετε και εσείς με την εμπειρία και τη γνώση, γιατί είναι ένα θέμα που μας αφορά όλους και όλοι μαζί πρέπει να προσπαθήσουμε.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαΐτσης Αποστολάτος): Ευχαριστούμε τον Υφυπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κ. Μαγκριώτη.
Ο ερωτών συνάδελφος, κ. Χαράλαμπος Χαραλάμπους από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, έχει το λόγο.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ: Κύριε Υπουργέ, θεωρώ ότι και εσείς σαν εκπρόσωπος της Κυβέρνησης και η κυρία Γκερέκου σαν Βουλευτής του κυβερνητικού κόμματος, αλλά και όλοι οι άλλοι που αναφέρατε ότι σας συνόδευσαν, κύρια οι τοπικές αρχές της Κέρκυρας, δεν είναι άμοιροι ευθυνών. Έχει ο καθένας στο μέτρο που του αναλογεί τις ευθύνες. Είπατε ότι τα αντιπλημμυρικά έργα για αντιμετώπιση τέτοιων καταστροφών ανήκαν στη νομαρχία. Συμφωνούμε. Αλλά αν η νομαρχία δεν έχει τους απαραίτητους πόρους, ουσιαστικά είναι θεατής. Και ακόμα χειρότερο είναι αυτό που κάνουν όλοι αυτοί που είπα που τώρα παίζουν τους πόντιους πιλάτους. Ουσιαστικά υποβάλλουν -και δεν είναι η πρώτη φορά που σας το αναφέρω, βέβαια αυτά ήταν πραγματικά ακραία φαινόμενα, αλλά και με μία μέτρια νεροποντή οι περιοχές της Κέρκυρας πλημμυρίζουν- στον κερκυραϊκό λαό ότι πρόκειται περί θεομηνίας. «Θεομηνία είναι, μήνις του Θεού, τι να κάνουμε; Σηκώνουμε τα χέρια ψηλά». Δεν είναι έτσι. Και αν θέλετε, όπως λέει και η παροιμία «Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.» Είναι πολύ καλύτερα να προλαμβάνουμε, παρά να θεραπεύουμε.
Επιτρέψτε μου εδώ να κάνω μία εισαγωγή, επειδή είδα στο διαδίκτυο τα μέτρα που εξαγγείλατε, εγώ δεν θα πω ότι δεν είναι τίποτα, αλλά έχουν μέσα πάρα πολλά «θα», έχουν μέσα εκδόσεις κοινών Υπουργικών αποφάσεων κ.λπ., έχουν πάρα πολλά πράγματα που παραπέμπονται στο μέλλον.
Εγώ, λοιπόν, επαναλαμβάνω το εξής: Ως πότε η κάθε κυβέρνηση θα εξαγγέλλει ότι βοηθά τους πλημμυροπαθείς, αλλά ουσιαστικά δεν το αντιμετωπίζει το πρόβλημα στη ρίζα του, που είναι οι πλημμύρες και που λύνεται μέσα από τη διάθεση ικανού ποσού; Εγώ δεν θα πω ότι με πολύ λίγα χρήματα λύνεται, όμως θα λυθεί οριστικά και αποτελεσματικά το πρόβλημα των πλημμυρών στην Κέρκυρα, που είναι όπως σας είπα αυτό το δίκτυο αντιπλημμυρικών, αποστραγγιστικών και άλλων εγγειοβελτιωτικών έργων;
Εμείς -και όταν λέω εμείς εννοώ οι Κερκυραίοι- ζητούμε άμεσα η Κυβέρνηση και κύρια το Υπουργείο σας που είναι το αρμόδιο να εκπονήσει ένα τέτοιο σχέδιο σε συνεργασία με οποιονδήποτε φορέα –εμάς δεν μας νοιάζει αν είναι η περιφέρεια, αν είναι ο δήμος, αν είναι η νομαρχία, αρκεί να είναι αποτελεσματικό αυτό το σχέδιο- ούτως ώστε η Κέρκυρα να μην πνίγεται με την πρώτη νεροποντή και να μη μετονομάζουμε την κάθε νεροποντή θεομηνία.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαΐτσης Αποστολάτος): Κύριε Υπουργέ, επειδή η Κέρκυρα είναι ο πρώτος νομός ο οποίος έχει τις περισσότερες βροχοπτώσεις στην Ελλάδα, γι’ αυτό είναι και καταπράσινη -έχω κάνει αγροτικό ιατρείο- ο κ. Χαραλάμπους, εν πολλοίς, έχει δίκιο που επιμένει να σας στριμώχνει.
Έχετε το λόγο για τρία λεπτά.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΓΚΡΙΩΤΗΣ (Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων): Δεν ένιωσα καθόλου να με στριμώχνει, συμφωνώ με τις βασικές του διαπιστώσεις και νομίζω ότι συμφωνούμε όλοι.
Η Κέρκυρα ακολούθησε ένα μοντέλο ανάπτυξης που δημιούργησε πολύ πλούτο και ευημερία στους ανθρώπους της, γιατί είχε όλα αυτά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως και άλλες περιοχές της χώρας και ιδιαίτερα τα νησιά μας, αλλά δεν σκέφτηκαν όλες αυτές τις δεκαετίες τις βασικές δημόσιες υποδομές, μεταξύ αυτών και την αντιπλημμυρική προστασία.
Με αυτή, λοιπόν, την έννοια υπάρχουν ασφαλώς διαχρονικές ευθύνες, σε όλες αυτές τις περιοχές και στις κυβερνήσεις και στις τοπικές αρχές και στους πολίτες. Να μην απαλλάσσουμε τους πολίτες. Δεν υπήρξε καμιά πολυεθνική εταιρεία η οποία μπάζωσε ρέμα στην Κέρκυρα, στη Χίο ή οπουδήποτε αλλού. Τα ρέματα τα μπαζώνουν μικροϊδιοκτήτες, μικροεπιχειρηματίες, τοπικοί παράγοντες κυρίως, αγαπητέ συνάδελφε. Το είδαμε προχθές στη Χίο, το είδαμε στην Κέρκυρα, το έχω δει παντού γιατί πράγματι είναι μια χρονιά με πολύ ακραία καιρικά φαινόμενα. Αυτόν τον χαρακτηρισμό χρησιμοποιώ και εγώ, όπως είδατε και όχι τις θεομηνίες κάτω από τις οποίες κάποιοι θέλουν να κρύψουν τις ευθύνες τους.
Με αυτή, λοιπόν, την έννοια τα αυθαίρετα και τα μπαζώματα δεν τα κάνουν πολυεθνικές εταιρείες, ούτε το χρηματιστηριακό κεφάλαιο. Είναι οι τοπικοί –ας το πω έτσι- παράγοντες και βεβαίως είναι και οι τοπικές αρχές, οι οποίες κλείνουν τα μάτια γιατί υπάρχει η γνωστή πελατειακή σχέση και νοοτροπία. Αυτή πρέπει να καταπολεμήσουμε. Για αυτό και εγώ χθες μίλησα για έναν επανασχεδιασμό για τη διάνοιξη ρεμάτων και στην Κέρκυρα, όπως και στη Χίο, όπου μέσα στον αστικό ιστό -και εκεί οφείλονταν οι καταστροφές- έχουμε τρία μπαζωμένα ρέματα τις τελευταίες τρεις τέσσερις δεκαετίες.
Την κακή νοοτροπία, λοιπόν, πρέπει να την πολεμήσουμε όλοι μαζί. Και ασφαλώς και οι τοπικές αρχές και η κεντρική διοίκηση πρέπει να κάνουν και αυτές το καθήκον τους, να μην υποκύπτουν σε πιέσεις, σε εκβιασμούς και πολύ περισσότερο να μην συναλλάσσονται με αυτές τις νοοτροπίες και τις πρακτικές.
Δεν υπάρχει κανένα «θα». Είπατε σε κάποια ΚΥΑ που παραπέμπει. Η ΚΥΑ υπεγράφη ήδη από εμάς. Είχε διαμορφωθεί πριν ανέβω. Είναι προέκταση μιας πάγιας νομοθεσίας που έχει κατακτήσει η χώρα μας. Ήδη στην Ικαρία και στη Χίο έχει ενεργοποιηθεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση. Οι πιστοποιήσεις, οι καταμετρήσεις των ζημιών έχουν γίνει ήδη από τον ΕΛΓΑ και από άλλα Υπουργεία. Έχουν δοθεί 50.000 ευρώ από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για τις έκτακτες εργασίες, όπως και 100.000 ευρώ από το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας και από Δευτέρα θα διανεμηθούν για τις οικογένειες, τους πολίτες που δεν έχουν στέγη. Είναι προνοιακά.
Βεβαίως δεν είναι μόνο αυτά. Εάν πιστοποιηθούν, με διαφάνεια πάντοτε –το τονίζω- και πρόσθετες ανάγκες, θα δοθούν από τα Υπουργεία. Τα άλλα Υπουργεία, το Υπουργείο Υποδομών που χρηματοδοτεί την αποκατάσταση των σπιτιών και της επαγγελματικής στέγης, το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης που καλύπτει τις αποζημιώσεις για τον επαγγελματικό εξοπλισμό, για τις αποθήκες, για τις προμήθειες, ο ΕΛΓΑ και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, όλα αυτά κάνουν τις καταγραφές και μέσα από την Κοινή Υπουργική Απόφαση, η οποία την επόμενη εβδομάδα θα έχει συγκεντρώσει όλες τις υπογραφές -αυτή είναι η εμπειρία τουλάχιστον της δικής μας Κυβέρνησης. Δεν ξέρω τι γινόταν με την προηγούμενη Κυβέρνηση και δεν θέλω να αναφερθώ σε αυτή- αρχίζουν άμεσα οι καταβολές των αποζημιώσεων. Άρα, δεν υπάρχει «θα» όσον αφορά το άμεσο.
Όσον αφορά τώρα το μεσοπρόθεσμο και πάλι θα συμφωνήσω μαζί σας πως και η Κέρκυρα έχει ανάγκη ενός μεσοπρόθεσμου σχεδιασμού, όπως και κάθε περιοχή της χώρας. Πολύ περισσότερο η Κέρκυρα που έχει τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως τα περιγράψαμε και εγώ και εσείς. Είναι ευθύνη της αιρετής περιφερειακής διοίκησης, όπως μέχρι τώρα ήταν της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και η κεντρική Κυβέρνηση, εμείς, θα είμαστε αρωγοί και θα χρηματοδοτήσουμε αυτά τα προγράμματα. Τόνισα ότι έχουμε διαμορφώσει ήδη ένα πρόγραμμα.
Στη περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η περιφέρεια είχε μέτρο για τη χρηματοδότηση της αντιπλημμυρικής προστασίας από την προηγούμενη κυβέρνηση. Έτσι επιταχύναμε τη μελετητική ωριμότητα, χρηματοδοτήσαμε και ήδη εντάσσονται αντιπλημμυρικά έργα.
Στην περιφέρεια Ιονίων Νήσων όμως, η περιφέρεια στο ΕΣΠΑ, στο ΠΕΠ, δεν προέβλεψε τέτοιο μέτρο και γι’ αυτό υπάρχει αυτή η παντελής αδυναμία, τουλάχιστον σήμερα. Γι’ αυτό και σαν Κυβέρνηση θα βοηθήσουμε πρόσθετα εμείς, γιατί ακριβώς δεν προβλέφθηκε στο ΠΕΠ. Ζήτησα από τον περιφερειάρχη αν μπορεί να προχωρήσει σε μια άμεση αναμόρφωση του ΠΕΠ, έστω τώρα στο τέλος, έστω κάποια χρήματα να τα δώσουμε γι’ αυτό ακριβώς που είπατε, μια μεσοπρόθεσμη αντιπλημμυρική θωράκιση της Κέρκυρας.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαΐτσης Αποστολάτος): Ευχαριστούμε πολύ τον Υπουργό κύριο Μαγκριώτη και για την απάντηση και για την υπενθύμιση συνειδητότητα της ευθύνης του πολίτη στα ρέματα και σε όλα τα κακά που κάνουμε εμείς. Και στους δύο σας όμως θα θυμίσω ότι αυτό που έγινε στην Κέρκυρα, για τη θεομηνία, είναι μήνις Θεού με την έννοια της κλιματικής αλλαγής, διότι η Κέρκυρα απέχει ελάχιστα από την Ιταλία, όπου πνίγηκαν άνθρωποι προχθές, πλημμύρισαν ολόκληρες πόλεις και χάθηκαν περιουσίες.
