Αρθρο της Βάγιας Μαρίας
Μέλος της ΝΕ του ΚΚΕ
Πολλά ακούμε για τις ελλείψεις φαρμάκων…και κυρίως από «ειδικούς», ο αναπληρωτής υπουργός υγείας κ. Σαλμάς δήλωσε ότι γνωρίζει την αιτιολογία της συγκεκριμένης «ασθένειας», δήλωσε ότι φταίει η παράνομη εξαγωγή φαρμάκων και μας παρουσίασε και στοιχεία.
Η διάγνωση του κ Σαλμά δημιουργεί...
ερωτηματικά ,η αιτιολογία της συγκεκριμένης ασθένειας θα χαρακτηριζόταν τουλάχιστον ανεπαρκής….
Ας δούμε μια άλλη εκδοχή της αιτιολογίας η οποία μας οδηγεί και στην θεραπεία της «ασθένειας» ή με αλλά λόγια στη λύση του προβλήματος.
H υποχρηματοδότηση από το κράτος είναι μια από της αιτίες της έλλειψης φαρμάκων στα δημόσια νοσοκομεία .Ένα παράδειγμα είναι οι χρόνιοι πάσχοντες οι οποίοι παίρνουν τα λεγόμενα ακριβά φάρμακα μόνο από τα δημόσια νοσοκομεία επειδή δεν πωλούνται εκτός. Αυτοί οι ασθενείς (π.χ. καρκινοπαθείς) είναι συγκεκριμένοι και καταγεγραμμένοι. Όμως, δεν μπορούν να τα βρουν με άμεσο κίνδυνο για την υγεία τους. Γιατί για να τα έχει το φαρμακείο του νοσοκομείου θα πρέπει να τα αγοράσει από τη φαρμακαποθήκη.
Το πού θα πάει η κατάσταση μπορεί να το αντιληφθεί κανείς εάν σκεφτεί ότι η φαρμακευτική δαπάνη στον ΕΟΠΥΥ το 2013, θα μειωθεί, καταρχήν, κατά 480 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2012.
Η έλλειψη φαρμάκων δεν είναι πρωτόγνωρο φαινόμενο. Κατά καιρούς, και πριν την εκδήλωση της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης επαναλαμβανόταν, είτε γιατί οι φαρμακοβιομήχανοι προτιμούσαν τη διακίνηση φαρμάκων σε χώρες όπου πετύχαιναν μεγαλύτερα κέρδη, είτε γιατί με αυτόν τον τρόπο πίεζαν για αυξήσεις στις τιμές των φαρμάκων. Προκύπτει ως αποτέλεσμα της πολιτικής που ακολουθούν οι εταιρείες φαρμάκου οι οποίες επιλέγουν ή όχι την κυκλοφορία των φαρμάκων με βάση τα κέρδη που αυτή θα τους επιφέρει.
Όταν το φάρμακο ως εμπόρευμα είναι φτηνό, τις φαρμακοβιομηχανίες δεν τις συμφέρει να το παράγουν και να κυκλοφορεί στην αγορά, γιατί δεν έχουν την προσδοκώμενη γι' αυτές κερδοφορία. Το φάρμακο λείπει από το λαό.
Όταν το φάρμακο είναι ακριβό, το κράτος μειώνει τη φαρμακευτική δαπάνη και έτσι φορτώνεται μεγαλύτερο κόστος στους ασθενείς, ασφαλισμένους. Το αγοράζει όποιος έχει να το αγοράσει... Το φάρμακο λείπει από το λαό.
Βάση λοιπόν και αυτού του προβλήματος είναι ότι το φάρμακο παράγεται και διακινείται ως εμπόρευμα, αποτελεί πεδίο κερδοφορίας και έντονων ανταγωνισμών.
Η έλλειψη φαρμάκων είναι ένα πρόβλημα που αφορά συνολικά και ενιαία τα λαϊκά στρώματα και ταυτόχρονα αποτελεί έκφραση των ενδοκαπιταλιστικών αντιθέσεων στο χώρο του φαρμάκου.
Κι ενώ αυτή είναι η τραγική πραγματικότητα, το υπουργείο Υγείας ισχυρίζεται ότι οι ελλείψεις οφείλονται στο ότι οι ελληνικές φαρμακαποθήκες διακινούν τα σκευάσματα σε φαρμακαποθήκες άλλων χωρών. Σημειωτέον δε, ότι δεν είναι μια πρακτική που ακολουθούν κάποιοι «κακοί» φαρμακοβιομήχανοι ή φαρμακαποθήκες. Πρόκειται για μία εμπορική δραστηριότητα που προβλέπεται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, οι λεγόμενες «παράλληλες εξαγωγές».
Για παράδειγμα, μια φαρμακαποθήκη στη Γερμανία αντί να αγοράσει το φάρμακο πιο ακριβά από τη φαρμακοβιομηχανία, το αγοράζει απευθείας από την ελληνική φαρμακαποθήκη σε πιο χαμηλή τιμή. Από αυτή τη συνδιαλλαγή κερδίζει και η ελληνική φαρμακαποθήκη. Παίρνει μερίδιο από τη διαφορά της τιμής, πληρώνεται για το εμπόρευμά της σχετικά πιο σύντομα από ότι στην Ελλάδα, όπου η αποπληρωμή τους καθυστερεί ιδιαίτερα τώρα στην οικονομική κρίση. Άρα το πρόβλημα είναι κυρίως η νόμιμη εξαγωγή φαρμάκου.
Για δείτε και αυτό …το 2012 ο τζίρος των φαρμακαποθηκών ήταν 5,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 400 εκατ. ευρώ προήλθαν από «παράλληλες εξαγωγές».
Ακόμα όμως κι αν εξασφαλιζόταν η επάρκεια φαρμάκων στην αγορά, υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός ασθενών (άνεργοι, ανασφάλιστοι, χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι) που δυσκολεύονται ή και αδυνατούν να αγοράσουν φάρμακα. Πολλοί αναγκάζονται να τροποποιήσουν τη φαρμακευτική τους αγωγή, επιλέγοντας φθηνότερο φάρμακο που ενδεχομένως να μην είναι αποτελεσματικό ή ακόμα και να τη διακόψουν.
Σε μία εποχή που υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες έρευνας και παραγωγής αποτελεσματικών και ποιοτικών φαρμάκων, ανάπτυξη σύγχρονης φαρμακοβιομηχανίας με πολυάριθμο εξειδικευμένο εργατικό και επιστημονικό δυναμικό, η φαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών επιδεινώνεται. Όλα όσα εξελίσσονται στο χώρο του φαρμάκου αναδεικνύουν τη βαρβαρότητα της καπιταλιστικής οικονομίας και παραγωγής. Στενεύουν , ίσως και εκμηδενίζονται τα περιθώρια απόσπασης κάποιων παροχών, όπως γινόταν τις προηγούμενες δεκαετίες. Τα μέτρα που ήδη πάρθηκαν και άλλα που σχεδιάζονται δεν είναι προσωρινά, έχουν μόνιμο χαρακτήρα.
Σ' αυτές τις συνθήκες αποτελεί όρο της αποτελεσματικότητας της πάλης η ισχυρή συμμαχία όλων των επαγγελματικών κλάδων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, που έχουν συμφέρον να αντιπαλέψουν την εξουσία των μονοπωλίων. Σε αυτή την κοινωνική συμμαχία πρέπει να πάρουν τη θέση τους και οι εργαζόμενοι αλλά και οι αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες στον κλάδο του φαρμάκου που πλήττονται από την κυριαρχία των μονοπωλίων. Μονόδρομος για τους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα είναι η οργάνωση της πάλης για μία άλλη ανάπτυξη της οικονομίας και κοινωνίας που στο επίκεντρό της θα είναι ο ασθενής και οι ανάγκες του.
Κεντρική θέση σε αυτήν την ανάπτυξη πρέπει να έχει η επιδίωξη της αξιοποίησης όλων των παραγωγικών δυνάμεων και των μέσων παραγωγής που διαθέτει η χώρα, καθώς και η διαρκής ανάπτυξή τους προκειμένου να επιτευχθεί η όσο το δυνατόν αυτάρκεια στην παραγωγή φαρμάκων και εμβολίων που να καλύπτουν τις εγχώριες ανάγκες. Ταυτόχρονα, αυτή η παραγωγή μπορεί να δημιουργεί και δυνατότητα εξωτερικού εμπορίου μέσω του κράτους και να αντισταθμίζεται η αγορά φαρμάκων από άλλες χώρες που δεν παράγονται στην Ελλάδα.
Αυτό σημαίνει ότι οι μονάδες παραγωγής φαρμάκων, η χημική βιομηχανία που εμπλέκεται στην παραγωγή πρώτων υλών, τα ερευνητικά κέντρα για την παραγωγή πρωτότυπων και αντιγράφων φαρμάκων, το σύστημα της Παιδείας για την εκπαίδευση του αναγκαίου αριθμού επιστημόνων και τεχνικών όλων των κλάδων και ειδικοτήτων, αποτελούν κοινωνική ιδιοκτησία.
Σήμερα υπάρχουν οι προϋποθέσεις που μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την ανάπτυξη ενός κρατικού φορέα στον οποίο θα εντάσσονται η έρευνα, η παραγωγή και η διάθεση των φαρμάκων.
Η κατάργηση της επιχειρηματικής δράσης στο τομέα του φαρμάκου, του ανταγωνισμού και του κινήτρου της κερδοφορίας αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου να εξαλειφθούν τα σημερινά προβλήματα. Όλα τα παραπάνω είναι οι αναγκαίοι όροι, έτσι ώστε να αναπτυχθούν οι δυνατότητες παραγωγής ποιοτικών και ασφαλών φαρμάκων, τα οποία θα μπορούν να αξιοποιούν όλοι όσοι τα χρειάζονται χωρίς όρους και προϋποθέσεις.