Μετά από εξέταση της «Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» (στο εξής: Μελέτη) για το σχέδιο πολεοδόμησης του Ερημίτη, όπως δημοσιοποιήθηκε από το ΤΑΙΠΕΔ, ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Κέρκυρας θεωρεί κρίσιμες τις παρακάτω συνοπτικές παρατηρήσεις:
1. Το ΤΑΙΠΕΔ όφειλε βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας (ΚΥΑ ΥΠΕΧΩΔΕ/ΕΥΠΕ/οικ. 107017/2006, άρθρ. 6, παρ. 4 και Ν. 3986/2011) να έχει αποστείλει τη Μελέτη στο...
Περιφερειακό Συμβούλιο εντός 20 ημερών από την «1η υποβολή» της τον Απρίλιο του 2012. Δεν το έπραξε, και η παράλειψή του συνιστά παραβίαση της νόμιμης διαδικασίας «Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης». Η δημοσίευση μόνο της «τροποποίησης» είναι ευτελές τέχνασμα που καταλήγει στο να ζητείται η γνώμη του Περιφερειακού Συμβουλίου εκ των υστέρων. Το ότι δεν έγινε (και μάλιστα εμποδίστηκε) η πριν την απόφαση διαβούλευση, συνεπάγεται ακυρότητα της απόφασης.
2. Παραπλανητικοί είναι οι ισχυρισμοί στη Μελέτη (σελ. 12, 14-5, 21-2, 74-8) ότι το σχέδιο συνάδει με το ισχύον Χωροταξικό των Ιονίων Νήσων. Το Χωροταξικό Ιονίων Νήσων εξαιρεί στο χάρτη Π.3 («Ζώνες Ανάπτυξης») την περιοχή του Ερημίτη από τη ζώνη «Παράκτιας Τουριστικής Ανάπτυξης». Αυτό είναι ευδιάκριτο στο απόσπασμα χάρτη που επισυνάπτουμε και άλλωστε αναπαράγεται στη Μελέτη (σελ. 77). Η Μελέτη παραπλανά αναφέροντας και σημεία του Χωροταξικού Ιονίων (Γ.3.7.3 και Γ.3.11) που αφορούν σε αναπλάσεις βεβαρυμένων περιοχών ή σε νέες χωροθετήσεις «δίχως αλλοίωση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος».
3. Στη Μελέτη απαριθμούνται έξι (6) Διεθνείς Συνθήκες περιβαλλοντικής προστασίας με εφαρμογή στον Ερημίτη (σελ. 34-44). Κρίσιμο σημείο είναι η «προσαρμογή» (δηλαδή περιορισμένη εφαρμογή) των δεσμεύσεων του Πρωτοκόλλου της Μαδρίτης «για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Παράκτιων Ζωνών της Μεσογείου», όταν πρόκειται για «έργα δημοσίου συμφέροντος» (σελ. 41). Αυτή η αναφορά παραπέμπει σε επανειλημμένες μνείες της ρύθμισης του Νόμου 3986/2011, άρθρο 10 παρ. 1, ότι «η αξιοποίηση του ακινήτου συνιστά λόγο έντονου δημοσίου συμφέροντος[sic]». Έτσι επιχειρείται να εξομοιωθεί η ιδιωτική επένδυση στον Ερημίτη με τα «έργα δημοσίου συμφέροντος»(!), ο δημόσιος χαρακτήρας των οποίων περιορίζει, υπό προϋποθέσεις, την εφαρμογή της διεθνούς συνθήκης.
4. Είναι μεθοδολογικά ανακόλουθη η Μελέτη καθώς δεν συγκρίνει τη «μηδενική λύση» (διατήρηση του Ερημίτη ως έχει σήμερα), ούτε τη δημιουργία Οικολογικού Πάρκου, με τα σενάρια οικονομικής εκμετάλλευσης της περιοχής. Οι δύο ήπιες λύσεις αντικρούονται, χωρίς να παραβάλλονται αναλυτικά και να σταθμίζονται με τα ίδια σταθμά με τα δύο «σενάρια ανάπτυξης»: ξενοδοχείο και παραθεριστικό-τουριστικό οικισμό (σελ. 12-16, 83-93). Με τη μεθόδευση αυτή καταλήγουν ότι «βέλτιστος» είναι ο παραθεριστικός οικισμός τύπου Μπαρμπάτη, παρά τις διάσπαρτες παραδοχές ότι το Οικολογικό Πάρκο ή ακόμη και η «μηδενική λύση» (που σε καμμία περίπτωση δεν είναι η ιδεατή λύση) θα ήταν πολύ προτιμότερες σε πολλά θέματα.
5. Δια γυμνού οφθαλμού δείχνουν οι χάρτες της Μελέτης (σελ. 99, 100, 150) ότι τα κτίσματα του παραθεριστικού οικισμού θα απέχουν μόλις 50 (πενήντα) μέτρα από τον υγρότοπο της Βρωμόλιμνης, ενώ οι ακάλυπτοι χώροι θα την περικλείουν. Ο υγρότοπος ενθυλακώνεται, «εγκιβωτίζεται» στον οικισμό, δίκην διακοσμητικού στοιχείου. Έτσι οι ισχυρισμοί ότι η επένδυση δεν αλλοιώνει το φυσικό περιβάλλον κρίνονται διάτρητοι. Για τις οικολογικές συνέπειες, που κρύβονται άτεχνα σε σοφιστικού τύπου διατυπώσεις, η Μελέτη παραδέχεται (σελ. 156) ότι:
(α) «η κλίμακα και το είδος των εργασιών… μπορούν να έχουν σημαντικές συνέπειες για τη βιοποικιλότητα… τον τοπικό πληθυσμό της βίδρας ο οποίος συνδέεται άμεσα με τους παράκτιους υγροτόπους, τα ρέματα και το παραλιακό μέτωπο και… αναμένεται να επηρεαστεί άμεσα από… την αύξηση της όχλησης, του θορύβου και της φωτορρύπανσης που θα επιφέρει η ανθρώπινη παρουσία», ενώ
(β) «η δόμηση-αστικοποίηση[sic]… και η επακόλουθη αύξηση της όχλησης… θα επηρεάσει τη χρήση της από ευαίσθητα είδη όπως τα μεταναστευτικα πτηνά όμως όχι σε βαθμό που να επηρεάζει τη χρήση της ευρύτερης περιοχής από της πληθυσμούς της».
Με απλά λόγια, η Μελέτη πιθανολογεί την εξαφάνιση τόσο της σβίδρας όσο και των μεταναστευτικών πτηνών από την περιοχή, ευελπιστώντας ότι δεν θα διαταραχθεί η ισορροπία του όλου συστήματος Βουθρωτού-Ερημίτη-Αντινιώτη. Η πολεοδόμηση-«αστικοποίηση» του Ερημίτη θίγει επομένως διατάξεις διεθνών συνθηκών (υπό 4) και αντιστρατεύεται στόχους περιβαλλοντικής προστασίας της κείμενης κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας.
Στα τελευταία, ας προστεθεί και μία προτροπή: να αναθεωρηθούν οι επικλήσεις ορισμένων για «ανθρωποκεντρικές» πολιτικές – σε αντίθεση, διερωτώμεθα, με «φυσιοκεντρικές»; Τέτοιες αντιεπιστημονικές και αφιλοσόφητες νύξεις σε μία εποχή γενικευμένης αποδοχής της Οικολογίας ως επιστήμης θετικής αλλά και ουμανιστικής, προδίδουν θεωρήσεις αντιδραστικές.
Για το ΔΣ
ο Πρόεδρος
Αριστοτέλης Κοσκινάς
