Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2009

Ολίγα περί διοικητικής μεταρρύθμισης

Αρθρο του Δημήτρη Καρύδη

Η προοπτική που διαγράφεται για την τοπική αυτοδιοίκηση, είναι σημαντική. Αφορά τη μεταρρύθμιση του διοικητικού χάρτη της χώρας. Αυτή η εξέλιξη, για δεύτερη φορά, δεν σημαιεώθηκε με πρωτοβουλία των δημάρχων της χώρας, αλλά πάλι με πρωτοβουλία του αθηνοκεντρικού κράτους.
Όπως την πρώτη φορά, στον Καποδίστρια 1 έτσι και τώρα ίσως να υπάρχουν μερικές εξαιρέσεις. Εξαιρέσεις που δεν αλλάζουν τον κανόνα.

Η ακινησία και η απροθυμία των αυτοδιοικητικών να προχωρήσουν στην εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου, σχετίζεται και με την αντίληψη που παγιώνεται δυστυχώς στην Ελλάδα, ότι η αυτοδιοίκηση απότελεί έναν ξεχωριστό ιμάντα εξουσίας, με δικά του μικορ- μεσαία συμφέροντα, στρατηγικές, στόχους και πολιτικές επιδιώξεις.

Το ΠΑΣΟΚ έχει πικρή εμπειρία από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν κατά το σχηματισμό των πρώτων 13 δήμων. Και αυτή την εμπειρία, μετασχηματισμένη βέβαια και προσαρμοσμένη στα νέα δεδομένα, είναι λογικό να επιχειρηθεί να «αξιποιηθεί» τώρα. Θα βόλευε λ.χ. ένας ισχυρός παράγοντας που θα σχηματίζε τους νέους δήμους, σε κάποιοι γραφείο ερήμην της κοινωνίας, με ένα μολύβι και μία γομολάστιχα, ώστε να εξασφαλιστεί η εκλογή του «δικού μας»….

Η χώρα έχει τεράστιες ανάγκες. Η προσαρμογή της στις ευρωπαϊκού τύπου δομές αποκέντρωσης και αποσυγκέντρωσης πολιτικής και οικονομικής εξουσίας, έχει καθυστερήσει υπέρμετρα και με ευθύνη του κέντρου (Αθήνα) και με ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και με ευθύνη των «αυτοδιοικητικών». Δεν είναι τυχαίο ότι ζητούν επιμόνως πόρους και αρμοδιότητες- και σε αυτό φαίνεται ότι έχουν συμφωνήσει όλοι- αλλά όλοι, επίσης συμφωνούν ότι η μείωση του αριθμού των δήμων χρειάζεται «διάλογο».

Η αλήθεια είναι ότι η κατάργηση των κοινοτήτων και η δημιουργία των 1000 περίπου δήμων, έγινε με αναγκαστικό τρόπο (αναγκαστικές συνενώσεις) και η δημιουργία των 300- 400 δήμων πάλι θα γίνει «αναγκαστικά». Αυτό σημαίνει ότι ο «διάλογος» δε θα γίνει με τον τρόπο και τους όρους που θα ήθελαν οι «παράγοντες της αυτοδιοίκησης».

Όλα θα αλλάξουν στην Ελλάδα. Μεγαλύτεροι και λιγότεροι δήμοι, αιρετή παριφέρεια, αιρετό περιφερειακό συμβούλιο. Μέσα στις νέες δομές, είτε αυτές θα έχουν πόρους και αρμοδιότητες, είτε όχι, οι «αυτοδιοικητικοί» μας, ψάχνουν να βρουν θέση και ρόλο. Ακόμα και μία αναβολή του εγχειρήματος για ένα χρόνο, θα ήταν καλοδεχούμενη. Οι λόγοι είναι προφανείς…..

Όλα λοιπόν θα αλλάξουν στην Ελλάδα. Και φυσικά και στα Επτάνησα και φυσικά και στην Κέρκυρα. Και φυσικά ορισμένοι θα μείνουν εκτός νυμφώνος, ορσιμένοι θα θελήσουν να «διαπραγματευτούν», ορισμένοι θα θελήσουν να μείνουν στο παιχνίδι με μία θέση Αντιδημάρου, ορισμένοι θα επιδιώξουν να είναι απλώς με το νικητή….
Οποια κι αν είναι η τελική τους επιλογή, η ουσία είναι ότι δεν υπάρχει κουλτούρα ανάλογη της ευρωπαϊκής. Από τη μία δηλαδή ζητούν αποκέντρωση, πόρους και αρμοδιότητες, από την άλλη οι ίδιοι φαίνονται να είναι εξαιρετικά συγκεντρωτικοί. Τους αφορά η όλη κουβέντα, βλέπετε….

Σήμερα το ΠΑΣΟΚ έχει την εξουσία. Και η μεταρρύθμιση κινδυνεύει να μετατραπεί σε μία συζήτηση για τα όρια, το ποιος θα ενωθεί με ποιον, ποιος θα είναι δήμαρχος και ποιος αντιδήμαρχος, ποιος πρόεδρος κλπ. Αν έτσι εξελιχθεί η υπόθεση, τότε, το σκάφος της μεταρρύθμισης κινδυνεύει να ναυαγήσει λίγα μέτρα από το λιμάνι.

Υπάρχει η ωριμότητα στο ΠΑΣΟΚ να δει πέρα από τις προσωπικές στρατηγικές και τις ατομικές φιλοδοξίες, πέρα από στοχεύσεις και πικρίες που θα παραχθούν.Στα 6 χρόνια αντιπολίτευσης, ξεπεράστηκαν θέματα που άλλοτε ήταν ταμπού. Σήμερα, απαιτείται το ΠΑΣΟΚ να σαρώσει όλες τις αντιλήψεις οι οποίες αποτέλεσαν τροχοπέδη στις πολιτικές του πρωτοβουλίες και μετέτρεψαν τους ΟΤΑ σε διαχειριστικούς μηχανσιμούς υλοποίησης της κυβερνητικής πολιτικής ακόμη κι αν ήταν δεξιά. Απαιτείται από το ΠΑΣΟΚ να προχωρήσει στην αλλαγή του πολιτικού προσωπικού στην τοπική αυτοδιοίκηση με τρόπο τέτοιο που θα δημιουργθούν όροι και προϋποθέσεις για τη δημιουργία μίας νέας γενιάς πολιτικών στελεχών.

Η Κέρκυρα έζησε πικρή εμπειρία τα τελευταία 3 χρόνια. Οσάκις αναπτύχθηκαν πρωτοβουλίες από πλευράς αυτοδιοίκησης, αυτές, έφτασαν μέχρι του σημείου να διαγράφουν ιδεολογικοπολιτικές διαφορές, να αλληλοϋποστηρίζονται αλλά και χειρότερα να επιτίθενται σε βάρος του λαού. Είναι γνωστό τα γεγονότα της τριετίας που καθημερινά επιχειρείται να λησμονηθούν και να…."παραγραφούν".

Όλα όμως περνούν από το λαϊκό κόσκινο. Το πιο δύσκολο είναι αυτή τη φορά εξασφαλίσουν τη λαϊκή εμπιστοσύνη. Και σήμερα ο λαός εμπιστεύεται το ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτό και το ΠΑΣΟΚ έχει αυξημένες ευθύνες να δείξει το δρόμο.