(Εισήγηση του Γ.Ι. Σκλαβούνου: 1ο Συνέδριο της Ένωσης Χορωδιών Κέρκυρας.16/5/2Ο10) .
Ο τίτλος της εισήγησής μου είναι νομίζω αποκαλυπτικός του περιεχομένου και της στόχευσής της.
Δεν είμαι μουσικός . Σέβομαι όμως τις Μούσες και επικαλούμαι τη βοήθεια τους. Ιδιαίτερα σε περιστάσεις όπως η σημερινή, όταν παίρνω το θάρρος να απευθυνθώ σε χορωδούς και να μοιραστώ μαζί τους τις σκέψεις μου για την ύψιστη σημασία της Χορωδίας ως Μοντέλου Ανθρώπινης Κοινωνικής και Οικονομικής Ανάπτυξης. Ασφαλώς η επιλογή του θέματός μου δεν είναι τυχαία:
Η επιλογή αυτή αποτελεί καρπό της επίγνωσης της βαθύτατης κρίσης που διαποτίζει το συμμετοχικό μας πολιτισμό, και τους συμμετοχικούς θεσμούς της κοινωνίας μας στο σύνολό τους,
Από το επίπεδο της οικογένειας στο επίπεδο του συνδικάτου, των επαγγελματικών φορέων, των κομμάτων, των κοινοβουλίων και αυτού του Ο.Η.Ε., ο συμμετοχικός πολιτισμός νοσεί βαθύτατα.
Η ιδιοτέλεια, η αυθαιρεσία, η βία, η υποκρισία, στις διεθνείς σχέσεις, στη διεθνή οικονομία, την κοινωνία είναι ο κανόνας. ( Αυτόs ο κανόνας δεν είναι κανόνας της χορωδία.) Ο αντικοινωνικός εγωκεντρισμός, ο ετσιθελισμός, η καθολική έλλειψη...
σεβασμού στον άλλο, η σε κάποιες Αρχές , χαρακτηρίζουν την καθημερινότητά μας, με τρόπο που καθιστούμε το βίο « αβίωτο», ο καθένας για τον άλλο, όλοι μαζί για τα παιδιά μας. ( Αυτός δεν είναι ο κόσμος της χορωδίας.) Νόμος της σύγχρονης κοινωνίας η ανομία. Η έλλειψη σεβασμού σε κάθε μέτρο, σε κάθε όριο, σε κάθε Νόμο και νομιμότητα. Η κοινωνία μας φέρει καταχρηστικά το όνομα κοινωνία. Είναι μία κοινωνία χωρίς ιερό και όσιο. Αρνούμαστε να κατανοήσουμε το βάθος της κρίσης που διέρχεται η τοπική, η εθνική, και Παγκόσμια Οικονομία. Αρνούμαστε να δούμε τα γενεσιουργά αίτια της κρίσης γι΄αυτό και δεν μπορούμε να δώσουμε λύσεις, παρά μόνο να μιλάμε γι΄αυτές.
Αρνούμαστε να κατανοήσουμε ότι ο κυρίαρχος πανανθρώπινος πολιτισμός, το Διεθνές Δίκαιο, οι Θεσμοί της Παγκόσμιας έννομης Τάξης , όπως ο Ο.Η.Ε., το Συμβούλιο Ασφαλείας, δεν παρέχουν καμία Ασφάλεια στην Ανθρωπότητα. Δεν προλαμβάνουν, δεν αντιμετωπίζουν κρίσεις, αλλά μάλλον συμμετέχουν στην δημιουργία κρίσεων.
-2-
Ο κυρίαρχος πολιτισμός μας, η κυρίαρχη ηθική στις Διεθνείς Σχέσεις, στο Διεθνές Δίκαιο, δεν διασφαλίζουν, δεν υπερασπίζονται, την ισονομία, την ισηγορία, την ισοπολιτεία, των λαών, εθνών και πολιτισμών. Απλά λειτουργούν για να νομιμοποιήσουν, την αυθαιρεσία των εκάστοτε ισχυρών. Αντί του Ο.Η.Ε. Τις αποφάσεις τις παίρνουν φορείς όπως οι G7 ή οι G 20…
Η καθολική κρίση αιτία καθολικού συμβιβασμού παραίτησης, ή καθολικής δημιουργικής ανατροπής……
Συνηθίζεται και συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε τη γενικότερη και καθολική κρίση ως συγγνώμη, ως δικαιολογία, για τον δικό μας προσωπικό συμβιβασμό. Στον κόσμο της χορωδίας δεν υπάρχει μετάθεση ευθυνών. Υπάρχει υπεύθυνη και προσωπική συμμετοχή.
Ποια ανάταση, ποια ανάσταση, ποια ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο να ζήσουμεκαι να προσφέρουμε όταν η εμπιστοσύνη, η πίστη στο συνάνθρωπο και τις δυνατότητές του έχουν χαθεί; Όταν δεν είμαστε διατεθειμένοι να χτίσουμε σχέσεις αλήθειας, σχέσεις εμπιστοσύνης, σχέσεις αμοιβαίου οφέλους, αμοιβαίας χαράς και ελπίδας, με τον διπλανό, τον συνάνθρωπο;;
Ζούμε αναπαράγοντας, βαθαίνοντας, τον φαύλο κύκλο της απαξίωσης της κοινωνικής μας ζωής, του συμμετοχικού μας πολιτισμού, της κοινωνικής μας ΦΥΣΗΣ των συμμετοχικών μας θεσμών του κόμματος,του κοινοβουλίου.Ζ
Ζούμε σε μια εποχή τραγικών αποκαλύψεων και αδήριτης ανάγκης, ριζικών, βαθύτατων, πολιτισμικών αλλαγών. Ανάγκης βαθύτατων ριζικών αλλαγών στη σχέση του ανθρώπου με τον εαυτό του, με τον συνάνθρωπο, την κοινωνία, την πόλη την πολιτική.
Δεν ζούμε απλά μια κρίση διαχείρισης, μια κρίση αναπτυξιακού μοντέλου, μια κρίση διαχείρισης του Τραπεζικού Συστήματος, την οποία θα αντιμετωπίσουμε με τα εργαλεία που μέχρι σήμερα χρησιμοποιήσαμε. Ζούμε το τέλος μιας εποχής. Την κατάρρευση των θεμελίων ενός πολιτισμικού και πολιτικού Μοντέλου οργάνωσης της κοινωνίας. Ζούμε την κατάρρευση ενός συστήματος αξιών κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης.
Η υπόσχεση του Διαφωτισμού ότι θα απαλλάξει τον άνθρωπο από τον φόβο του Θεού και την υποταγή στον κλήρο, στηρίζοντας την ανθρώπινη μοίρα στην επιστήμη, την τεχνολογία και την πολιτική, κρημνίζεται για δεκαετίες τώρα, αφήνοντας πίσω της συντρίμμια…….
- 3 -
Απεδείχθη περίτρανα, ότι δεν υπάρχει ούτε ουδέτερη τεχνολογία ούτε ουδέτερη γνώση. Η τεχνολογία και η γνώση είτε θα είναι εργαλεία υποταγής του ανθρώπου στον άνθρωπο, είτε εργαλεία ανθρώπινης απελευθέρωσης και συναδέλφωσης.
Για να θυμηθούμε τον Προμηθέα Δεσμώτη!!!
Τα Δεσμά του Προμηθέα για το μαρτύριο του , κατασκεύασε ο Θεός της τεχνολογίας (της Καταστολής) ο Ήφαιστος. Το κράτος, η βία και ο Ήφαιστος, οδήγησαν τον Προμηθέα στον Τόπο του Μαρτυρίου. Γνώση λοιπόν και τεχνολογία, χωρίς ηθικές αφετηρίες και στοχεύσεις, είναι επικίνδυνο όπλο στις ανθρώπινες σχέσεις. Απεδείχθη τραγικά ότι το ζητούμενο δεν είναι απλά περισσότερη τεχνολογία και περισσότερη γνώση. Αλλά τεχνολογία ανθρώπινης απελευθέρωσης, γνώση απελευθερωτική και απελευθέρωσης. Οι θεσμοί της Δημοκρατίας, ο θεσμός του κόμματος και του Κοινοβουλίου, βρίσκονται σε βαθειά κρίση και παρακμή.
Η πολιτική δεν αντικατέστησε τους θρησκευόμενους πιστούς , με ΠΟΛΙΤΕΣ. Δημιούργησε το δικό της ιερατείο. Αντί να δημιουργήσει ΠΟΛΙΤΕΣ , αντικατέστησε τους πιστούς της εκκλησίας , με τους πιστούς οπαδούς του κόμματος. Τηλεκατευθυνόμενοι καταναλωτές πολιτικών προϊόντων κατάντησαν οι πολίτες.
Η ισηγορία, η ισονομία, η ισοπολιτεία μεταξύ πολιτών, σε τοπικό, εθνικό επίπεδο, αλλά και μεταξύ εθνών σε Διεθνές επίπεδο, αποτελούν όνειρα θερινής νυκτός.
Σήμερα με μια επιστήμη και τεχνολογία, όπλο και εμπόρευμα , με μια πολιτική επάγγελμα , η θεοποίηση του ανθρώπου, της επιστήμης και της πολιτικής , που προσέφερε ο Διαφωτισμός, δεν κατήργησε το φόβο του Θεού και την εξουσία του Κλήρου, αλλά αποξένωσε από κάθε ιερότητα, τη σχέση του ανθρώπου με τον άνθρωπο και τη σχέση του ανθρώπου με την φύση.
΄Ετσι σήμερα η ανθρωπότητα και ιδιαίτερα ο Δυτικός άνθρωπος, είτε ψάχνει απεγνωσμένα, για μια ΝΕΑ ΠΗΓΗ, δημιουργικής, αναγεννητικής ελπίδας, είτε οδηγείται στην πλήρη παραίτηση. Χωρίς φόβο Θεού, χωρίς αγάπη σε άνθρωπο ή Θεό, χωρίς ελπίδα στην πολιτική, την εμπορευματοποιημένη επιστήμη και τεχνολογία ,σαν τους μοιραίους του Βάρναλη περιμένουμε ίσως κάποιο θαύμα…
Η Παγκόσμια στροφή στη Βιώσιμη Ανάπτυξη, αποτελεί την μεγάλη τομή, ανάμεσα στο Χθες και το Αύριο. Αποτελεί την μεγάλη ελπίδα, ή δεν
-4-
αποκλείεται , μία νέα χίμαιρα, ένα νέο όνειρο ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΦΙΑΛΤΗΣ.
Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ Η ΕΛΠΙΔΑ
Ο Κίνδυνος είναι μία νέα καταφυγή σε νέου τύπου Μεσσιανικά κηρύγματα. Κίνδυνος είναι μία καταφυγή στην οποία θα αναθέτουμε ξανά σε άλλους την πραγμάτωση των ονείρων και της ευτυχίας μας .
Αυτός ο κίνδυνος οφείλεται αφενός στην τρομακτική υπερσυγκέντρωση της έρευνας,της τεχνολογίας, της γνώσης της οικονομίας σ΄ένα παγκόσμιο ολιγοπώλιο, και αφετέρου στην αποξένωση του μέσου Πολίτη από την Υψηλή Τεχνολογία και την αποξένωση της κοινωνίας στο σύνολό της, από κάθε δυνατότητα να ελέγχει και να κατευθύνει, την έρευνα , την τεχνολογία και τις χρήσεις τους.
Η τελευταία κρίση απέδειξε για παράδειγμα ότι το Αμερικανικό Τραπεζικό Σύστημα, ελέγχεται από 6 Τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους, ελέγχουν το 70% του Αμερικάνικου Εθνικού Προϊόντος.
Οι αναγκαίες λύσεις , λοιπόν, για την αντιμετώπιση κινδύνων, όπως το λιώσιμο των πάγων, των κλιματικών αλλαγών , η υπαρκτών και ανύπαρκτων κινδύνων, επιδημιών, κ.λ.π. δεν θα αποφασίζονται με δημοκρατικές διαδικασίες και δημοψηφίσματα. Ένα αυταρχικό, αντιδημοκρατικό, πλανητικών διαστάσεων σύστημα διακυβέρνησης ,βοηθούμενο και από την παρακμή της δημοκρατίας, θα εμφανιστεί ως αναγκαίο χρήσιμο και επιθυμητό.
Οι πατέρες της Βιώσιμης Ανάπτυξης την όρισαν με έναν από πρώτη θεώρηση πολύ απλό ορισμό. Έναν ορισμό ο οποίος, με προσεκτικότερη ανάγνωση, παρουσιάζει ένα ύψιστης σημασίας, πλέγμα αξιών ζωής.
Οι πατέρες της Βιώσιμης Ανάπτυξης όρισαν ως Βιώσιμη Ανάπτυξη, την αντιμετώπιση - ικανοποίηση των αναγκών μιας κοινωνίας, κατά τρόπον ώστε, να μην ακυρώνεται, να μη καθίσταται αδύνατη, η ικανοποίηση αυτών των αναγκών από τις επόμενες γενιές.
Στο βάθος αυτός ο ορισμός προϋποθέτει αλληλεγγύη γενεών. Προϋποθέτει γνώση και σεβασμό στα μέτρα, τους ρυθμούς και τις ισορροπίες της φύσης.
Προϋποθέτει την στράτευση της επιστήμης και της τεχνολογίας σε αυτή την κατεύθυνση .Προϋποθέτει πολιτική και διακυβέρνηση βιώσιμης ανάπτυξης, προϋποθέτει πολιτισμό βιώσιμης ανάπτυξης.
-5-
Τι θα ήταν φυσικότερο για το ανθρώπινο είδος, από το να έχει συνείδηση είδους, να ενδιαφέρεται να φροντίζει, για την συνέχισή του, για την διασφάλιση των αναγκαίων όρων και συνθηκών, για την επιβίωση των απογόνων του, των επερχόμενων γενιών. Δηλαδή ο πυρήνας της Βιώσιμης Ανάπτυξης, το Μοντέλο της Βιώσιμης Ανάπτυξης, αποκαλύπτεται ομόκεντρο με αυτό της Χορωδίας.
Η Βιώσιμη Ανάπτυξη , λοιπόν, προϋποθέτει έναν πολιτισμό αλληλεγγύης, ανάμεσα στις ανθρώπινες γενιές.
Το πρώτο Μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι: Μπορεί ο άνθρωπος να φθάσει στο επίπεδο ενός πολιτισμού αλληλεγγύης γενεών, όταν σήμερα ζει, σ΄ ένα γενικευμένο πόλεμο, όλων εναντίον όλων, όταν ορίζει τον εαυτό του, όταν αντιλαμβάνεται τον εαυτό του, ως απεριόριστο επιθυμητή και καταναλωτή, έτσι όπως τον όρισαν οι άγγλοι ωφελιμιστές και τον επέβαλε η Αγγλοσαξονική παράδοση . Όταν δεν μπορεί να έχει ανθρώπινη αλληλεγγύη μέσα στην ίδια τη γενιά του; !
Το Μοντέλο της χορωδίας:
Ο ΄ Άνθρωπος. Αυτός ο Μικρός και ο Μέγας. Ο άνθρωπος της Αλαζονείας, του Ναρκισσισμού, της έλλειψης μέτρου και της υπερβολής στις επιθυμίες και τις ανάγκες του, είναι και ο άνθρωπος της Τέχνης. Είναι και ο Εραστής της Ομορφιάς, ο Εραστής του Μέτρου, του Ρυθμού, της Αρμονίας, είναι ο άνθρωπος της Χορωδίας :
O ΄ Άνθρωπος της έλλειψης σεβασμού στους Νόμους της Φύσης, της έλλειψης σεβασμού στις ισορροπίες της Φύσης, ο άνθρωπος της ΥΒΡΕΩΣ, βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπος με τη ΝΕΜΕΣΗ, που ενέχεται στη συμπεριφορά του. Με τη ΝΕΜΕΣΗ που επέρχεται ως αναγκαίος καρπός, ως ενδελέχεια αυτής της συμπεριφοράς του: Αν η Τέχνη μπορεί να καταστεί Δύναμη Κοινωνικής Αλλαγής( και πιστεύω ότι μπορεί) τότε το μοντέλο της χορωδίας, μπορεί να καταστεί πηγή έμπνευσης για την αναγέννηση του θνήσκοντος συμμετοχικού μας πολιτισμού. Το ήθος , η παιδεία και η κουλτούρα της Χορωδίας, μπορούν να αποτελέσουν τις μήτρες για την νέα παιδεία, τη νέα θεωρία και Πράξη για την αναγκαία αναγέννηση και ανασυγκρότηση της κοινωνίας μας και των θεσμών της.
Εννοώ την Χορωδία, ως την καλύτερη δυνατή έκφραση του συμμετοχικού μας πολιτισμού, ως την καλύτερη εκδήλωση της κοινωνικής φύσης του ανθρώπου.
-6-
Ο χορωδός ασφαλώς δεν είναι Συνθέτης, ασφαλώς δεν είναι Μουσουργός. Όμως σε σχέση με το χορωδιακό αποτέλεσμα, ο χορωδός είναι Συν –δημιουργός, Συμμαθητής, Συναθλητής ,
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΠΑΔΟΣ,
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ απλά , ένας παθητικός καταναλωτής του πολιτιστικού προιόντος.Το πέρασμα απ το επίπεδο του οπαδού, και ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ στο επίπεδο του Συν -δημιουργού, απαιτεί, προϋποθέτει, συνεπάγεται, απόλυτο σεβασμό, Αρχών και Κατευθύνσεων, μιας συμμετοχικής κουλτούρας, ενός συμμετοχικού ήθους.
Η συμμετοχική κουλτούρα, το συμμετοχικό ήθος, δεν είναι το ήθος και η κουλτούρα, του αναχωρητή ασκητή, του αθλητή των ατομικών αθλημάτων.
Η άσκηση στη συμμετοχική κουλτούρα, η συμμετοχική άσκηση, η καλλιέργεια , του συμμετοχικού ήθους, σημαίνει, προϋποθέτει και συνεπάγεται, τη συνείδηση του γεγονότος ότι:
- Ο συναθλητής δεν είναι εχθρός, δεν είναι αντίπαλος. Προϋποθέτει τη συνείδηση του γεγονότος, ότι η βελτίωση των ατομικών επιδόσεων του συναθλητή δεν μας απειλεί, αντίθετα μας ωφελεί.
- Στο συμμετοχικό άθλημα , το έπαθλο δεν καταχτιέται με την βελτίωση της ατομικής επίδοσης , αλλά με την βελτίωση της συνολικής, ομαδικής επίδοσης.
Η πειθαρχία της χορωδίας δεν είναι η πειθαρχία της εξωτερικής επιβολής, δεν είναι υποταγή σε ξένη θέληση.
Η πειθαρχία της χορωδίας είναι καρπός της επίγνωσης ότι το επιθυμητό αποτέλεσμα , είναι δυνατό και πραγματοποιήσιμο μόνο με συγκεκριμένα μέσα με συγκεκριμένους τρόπους με συγκεκριμένη ‘άσκηση
- Κινητήρια δύναμη, γενεσιουργός αιτία σ΄αυτή τη πειθαρχία, είναι το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Είναι η χαρά και η απόλαυση της συνδημιουργίας, Είναι η χαρά και η απόλαυση της συνδημιουργίας, ως διαδικασίας. Είναι η εκδήλωση και η απόλαυση της κοινωνικής φύσης του Ανθρώπου. Στον κόσμο της χορωδίας η σχέση του χορωδού με τον εαυτό του εκφράζεται ως αναγκαία συνθήκη επιτυχίας, εκφράζεται ως: αυτοπαρατήρηση , αυτοκυριαρχία, αυτοέλεγχος.
Στον κόσμο της Χορωδίας η σχέση , του χορωδού με τον συνάνθρωπό, αποτελεί επίσης αναγκαία συνθήκη επιτυχίας και εκφράζεται με την αναγκαία επιθυμία
-7-
του συντονισμού, του συγχρονισμού, της συμπληρωματικότητας. Στη χορωδία, ο σεβασμός του άλλου αποτελεί προϋπόθεση της συμμετοχής
Στο κόσμο της χορωδίας η διαφορά, δεν αποτελεί αίρεση. Δεν αποτελεί πηγή εχθρότητας και σύγκρουσης . Αποτελεί πρόκληση για συμπληρωματικότητα και συνέργεια.
Το μοντέλο της χορωδίας διδάσκει ότι ο κόσμος μας σε μικρή και μεγάλη κλίμακα γίνεται πλουσιότερος και ομορφότερος την αριστοποίηση της συμμετοχής.
Το μοντέλο της χορωδίας ούτε καταργεί ούτε αποκλείει την ύπαρξη και τη λειτουργία της μειοψηφίας, της αντιπολίτευσης, της διαφορετικής στρατηγικής. Μια ομάδα χορωδών μπορεί να έχει άποψη για την επιλογή του ρεπερτορίου, για την ανάπτυξη της χορωδίας, τη μετατροπή από αντρική σε γυναικεία ή μικτή και για όποιο άλλο θέμα. Η δυνατότητα αυτή δεν σημαίνει και δεν συνεπάγεται κακή συμμετοχή, διαλυτική συμπεριφορά, στη λειτουργία και τη ζωή της χορωδίας. Η ανάδειξη, η διεκδίκηση, η προετοιμασία ενός καλύτερου μέλλοντος δεν πρέπει να περνάει από το χάος. Δεν πρέπει να καταστρέφει το παρόν στο όνομα του μέλλοντος. Το μοντέλο της χορωδίας προτρέπει στη συμμετοχική, δημιουργική αλλαγή στη συμμετοχική δημιουργική αλλαγή. Στο αρμονικό πέρασμα από μια ισορροπία σε μια άλλη. Την ειρηνική μετατροπή μιας μειοψηφίας σε πλειοψηφία ή ακόμα και την αρμονική συνύπαρξη διαφορετικών χορωδιών στον ίδιο χώρο. Ασφαλώς τα ως άνω χρησιμοποιούνται μεταφορικά και δεν αναφέρονται μόνο στο χώρο της χορωδίας.
Το μοντέλο της χορωδίας μπορεί να αποτελέσει καταλύτη αναγέννησης του θεσμού του κόμματος και την μετατροπή του από φορέα δημιουργίας και διαχείρισης οπαδών σε φορέα προσωπικής και συλλογικής ανάπτυξης των μελών του, σε ζύμη κοινωνικής αλλαγής.
ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΩΣ ΜΟΝΤΕΛΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Η Σημασία και η αξιοποίηση των Διαφορών.
-8-
Η χορωδία ως λειτουργία, δεν στοχεύει, δεν οδηγεί, δεν υπηρετεί, την ομογενοποίηση, την αφομοίωση, την κατάργηση, των συνθετικών της στοιχείων. Δεν λειτουργεί όπως το σημερινό κυρίαρχο μοντέλο Παγκοσμιοποίησης. Αντίθετα με το κυρίαρχο μοντέλο της Παγκοσμιοποίησης, η χορωδία υπηρετεί και υπηρετείται, από τη βελτίωση, την αριστοποίηση, την εξιδανίκευση, των διαφορετικών συνθετικών της στοιχείων.
Είναι προφανές ότι το Μοντέλο της χορωδίας οδηγεί σ΄ένα «πολύ-πολυπολιτισμικό» κόσμο. Οδηγεί στη διατήρηση της πολιτισμικής «βιοποικιλότητας». Οδηγεί στην ισονομία, την ισηγορία, την ισοπολιτεία των λαών και πολιτισμών. Αντίθετα ο « κόσμος» που απεργάζεται το κυρίαρχο μοντέλο της Παγκοσμιοποίησης, είναι ένας ΜΟΝΟ-ΦΩΝΙΚΟΣ κόσμος ισοπέδωσης, αφομοίωσης, ομογενοποίησης.
Στο επίπεδο της κατεστημένης Διεθνούς « Εννόμου Τάξεως» και των θεσμών της στον ΟΗΕ, την Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το Συμβούλιο Ασφαλείας, Η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ιαπωνία,
απαιτούν ριζικές αλλαγές, απαιτούν ένα νέο μοντέλο οργάνωσης της παγκόσμιας πολιτισμικής και οικονομικής ανάπτυξης. Απαιτούν νέους συσχετισμούς στο συμβούλιο ασφαλείας, την παγκόσμια τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η αμφισβήτηση του σημερινού μοντέλου Παγκόσμιας διακυβέρνησης είναι καθολική. Πάνω σε ποιές αρχές, θα εδραιωθεί το νέο μοντέλο; Στο δίκαιο της δύναμης, της επιβολής, της βίας, της παγκοσμιοποίησης της φτώχειας και του φόβου; Μπορεί το αισιόδοξο σενάριο να επικρατήσει χωρίς την αναγέννηση του συμμετοχικού πολιτισμού;
Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ
Το όραμα για μια Ενωμένη Ευρώπη, δεν αποτελεί μόνο όρο επιβίωσης των Ευρωπαϊκών λαών. Αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την εδραίωση, ενός πολύ -πολικού κόσμου. Για την εδραίωση ενός συμμετοχικού συστήματος, παγκόσμιας διακυβέρνησης. Ενός αρμονικότερου κόσμου.
Η Ευρώπη των δύο και τριών ταχυτήτων, δεν είναι, δεν μπορεί να είναι Ευρώπη. Οι εκτός του πυρήνα της Ευρώπης εταίροι, θα είναι υποψήφια θύματα ,η υποψήφιοι δορυφόροι ανταγωνιστών της Ευρώπης. Η λογική των
-9-
ενδοευρωπαϊκών ανταγωνισμών, οδήγησε σε δύο παγκοσμίους πολέμους και την περιθωριοποίηση της Ευρώπης:
Η ισχυροποίηση της Ευρώπης και του ρόλου της, μπροστά στις επερχόμενες αντιπαραθέσεις και συμμαχίες Κίνας Ινδίας Ρωσίας ΗΠΑ, θα προκύψει από την ενίσχυση της Εσωτερικής της Συνοχής . Μόνο στο Μοντέλο της Χορωδιας μπορεί να εδραιωθεί η Ευρωπαική Συνοχή και η επιβίωση της Ευρώπης.
Το μοντέλο ενοποίησης της Ευρώπης στη λογική της δύναμης, της σύγκρουσης και του ανταγωνισμού, δοκιμάστηκε και απέτυχε οικτρά.
Το ΜΟΝΟ μοντέλο που μας απομένει, είναι αυτό της εναρμόνισης, είναι αυτό της Χορωδίας.
Η ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ Σ ΑΥΤΗΝ
Αν δεν υπάρχει στοιχειώδης ενότητα σχεδιασμού, αν δεν υπάρχει συνεργασία, συμπληρωματικότητα ανάμεσα στο πρωτογενή, το δευτερογενή και το τριτογενή τομέα της τοπικής οικονομίας. Δεν έχουμε τοπική οικονομία.Μπορεί να έχουμε οικονομικές δραστηριότητες στο Νησί αλλά όχι βιώσιμη τοπική οικονομία.
Αν η μεγέθυνση του ενός τομέα της οικονομίας τσακίζει, απαξιώνει φθείρει τους άλλους λειτουργεί καρκινογεννητικά και καρκινόμορφα στη σχέση της με το σύνολο της οικονομίας , είναι προφανές ότι δεν έχουμε τοπική οικονομία. Καμία οικονομία δεν αναπτύσσεται έξω από τη κοινωνία. Όπως η σχέση της οικονομίας με τη ΦΥΣΗ απεδείχθη ότι δεν μπορεί να είναι συγκρουσιακή κατά τον ίδιο τρόπο δεν νοείται αντικοινωνική οικονομία. Καμία οικονομία ΚΑΝΕΝΑ ΜΟΝΤΕΛΟ , τοπικής εθνικής ανθρώπινης οικονομίας, δεν μπορεί να είναι βιώσιμο, όταν εξαντλεί όταν ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ όταν ΑΠΑΞΙΩΝΕΙ τους ΦΥΣΙΚΟΥΣ τους ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟ ΣΥΝΤΗΡΟΥΝ ΑΥΤΗ είναι θεμελιακή Αρχή της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Ένα Μοντέλο τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης είναι βιώσιμο ,υπηρετεί μια βιώσιμη ανάπτυξη στο βαθμό, που με τη λειτουργία του.
1/ Διατηρεί , Βελτιώνει , εμπλουτίζει τους ΦΥΣΙΚΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ και τις ισορροπίες τους.
2/ Διατηρεί, Βελτιώνει ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΙ: ΤΗ ΓΝΩΣΗ, ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ, ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ, ΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΖΗΤΗΣΗΣ.
-10-
3/ Να υπηρετεί ΑΕΙΦΟΡΟ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ στις απαιτήσεις των καιρών. ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ και αντιμετώπισης κρίσεων από τις τοπικές δυνάμεις.
ΚΑΜΙΑ τοπική οικονομία δεν μπορεί να επιβιώσει με πόλεμο όλων εναντίον όλων, μεταξύ τομέων, κλάδων, φορέων, ούτε με καθολική έλλειψη ενδιαφέροντος από το κάθε κλάδο για τις εξελίξεις στους άλλους κλάδους και τομείς της τοπικής οικονομίας. Σε μια τέτοια περίπτωση κλάδοι , τομείς της τοπικής οικονομίας είτε περνούν στον έλεγχο από μη τοπικά κέντρα συμφερόντων και ισχύος, είτε με τη λειτουργία τους αναπαράγουν και ενδυναμώνουν την ισχύ αυτών των κέντρων. Τότε η προοπτική εσωτερικής-τοπικής συνοχής απομακρύνεται ή καταλύεται οριστικά. Τότε η δυνατότητα χάραξης τοπικής αναπτυξιακής στρατηγικής εξανεμίζεται, αλλά και οι καρποί της παραγωγικής , επιχειρηματικής λειτουργίας μεταναστεύουν. Τότε η τοπική οικονομία λειτουργεί ως αποικιακή οικονομία.
Η ανάγκη για τοπικό συλλογικό νου για τοπική ηγεσία, για συνείδηση τοπικών συμφερόντων, για συνείδηση της ανάγκης αλληλεγγύης μεταξύ των φορέων και κλάδων της τοπικής οικονομίας αποτελεί προυπόθεση επιβίωση της τοπικής οικονομίας.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟ ΜΑΝΑGEMENT
Το μοντέλο της Χορωδίας χρησιμοποιεί, ως το κατεξοχήν μοντέλο του σύγχρονου management , ο μεγάλος θεωρητικός του Αμερικάνικου management Peter Druker. Σήμερα η ενότητα των θεμάτων Συμμετοχικού Management, Συμμετοχικής Οικονομίας, Συμμετοχικής Δημοκρατίας αποτελεί κυρίαρχο αίτημα στο Δυτικό κόσμο , για την αντιμετώπιση της κρίσης, συμμετοχής και του ελλείμματος δημοκρατίας. Σήμερα ως management, δεν θεωρούμε απλά το δικαίωμα έκδοσης εντολών ή το δικαίωμα χάραξης στρατηγικής για μια επιχείρηση ή μια πόλη.
Θεωρούμε την ευθύνη αριστοποίησης της συμμετοχής και της προσφοράς όλου του ανθρώπινου δυναμικού της επιχείρησης ή της πόλης για τον σχεδιασμό το προγραμματισμό και την υλοποίηση αναπτυξιακών στόχων. Ακόμα και στο χώρο του στρατεύματος όπου η ιεραρχία είναι ξεκάθαρη και η πειθαρχία δεδομένη έχει μελετηθεί ότι οι εντολές αποκτούν νόημα και αποδίδουν τα μέγιστα , στο βαθμό που γίνονται ευχάριστα αποδεκτές, στο βαθμό που έχει καλλιεργηθεί το έδαφος για την αποδοχή τους.
-11-
ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Η κρίση στο θεσμό της οικογένειας και η αδυναμία διαμόρφωσης βιώσιμων ανθρωπίνων σχέσεων και δεσμών αποτελούν εκφράσεις της ανάγκης για την επαναθεμελίωση του συμμετοχικού μας πολιτισμού και των θεσμών του.
Η ισότητα και η ελευθερία στις ανθρώπινες σχέσεις στην οικογένεια αν δεν διαποτίζονται από αυτοέλεγχο και αυτογνωσία από σεβασμό στον άλλο, από έρωτα για την εναρμόνιση και από θέληση για την αναγκαία άσκηση, για τη κατάκτηση της εναρμόνισης, καταλήγουν στο αντίθετο τους. Καταλήγουν σε χαοτικές σχέσεις , σε μοναξιά, σε αντικοινωνικό ατομικισμό και τελικά στη κατάλυση της ελευθερίας και της ισότητας.
Το μοντέλο της χορωδίας , το ήθος, η παιδεία, η κουλτούρα της χορωδίας μπορεί να αναγεννήσει το θεσμό της οικογένειας και να τον καταστήσει ξανά πηγή ανθρώπινης ευτυχίας και δημιουργικότητας.
Γ.Ι.Σκλαβούνος.
