Προς:
1. κ. Ραγκούση, Υπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης
2. κα Αγγελική Γκερέκου, Βουλευτή Κερκύρας
3. κ. Νικόλαο Δένδια, Βουλευτή Κερκύρας
4. κ. Χαράλαμπο Χαραλάμπους, Βουλευτή Κερκύρας
Κοινοποίηση:
1. κ. Νικήτα Κακλαμάνη, Πρόεδρο Δ.Σ. ΚΕΔΚΕ
2. κ. Μιχαήλ Κάρρα, Πρόεδρο Δ.Σ. ΤΕΔΚ Κερκύρας
3. κ. Γεωργαλίδη, Γ.Γ. Π.Ι.Ν.
Θέμα: Προτάσεις σχετικά με το σχέδιο Νόμου για την Διοικητική Μεταρρύθμιση «Καλλικράτης»
ΣΧΕΔΙΟ
Αξιότιμοι κύριοι,
Σας καταθέτω τις παρατηρήσεις και προτάσεις μου, σχετικά με το σχέδιο Νόμου για την Διοικητική Μεταρρύθμιση «Καλλικράτης», που κατατέθηκε στη Βουλή στις 14/05/2010.
1 Γενικές παρατηρήσεις σχετικά με το σχέδιο Νόμου
Συμφωνώ με την πλειοψηφία των άρθρων, τα οποία δεν αναφέρω για λόγους συντομίας.
Οι κυριότερες διαφωνίες μου αφορούν τα εξής...
:
1. Δεν αγγίζει το πρόβλημα της διαφθοράς και της σπατάλης δημοσίου χρήματος, που αποτελεί το κυριότερο πρόβλημα στην Αυτοδιοίκηση.
2. Διαφωνώ με την υπαγωγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος. Θα πρέπει να υπαγόμαστε σε αμιγώς νησιωτική Διοίκηση.
3. Διατηρείται το υφιστάμενο εκλογικό σύστημα, και σε συνάρτηση με το νέο μέγεθος των Δήμων παραδίδεται η επιλογή των αιρετών στα πολιτικά κόμματα (τους πιο διεφθαρμένους θεσμούς της πολιτείας μας) και τους κατά τόπους καναλάρχες, οι οποίοι συνήθως είναι και εργολάβοι δημοσίων έργων.
Σημειώνω ότι με δεδομένη την μη γνωστοποίηση των καταργούμενων διατάξεων του υφισταμένου νομοθετικού πλαισίου, είναι εξαιρετικά δύσκολο να μαντέψει κανείς την τελική διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου και του τρόπου λειτουργίας. Πρέπει να ζητηθεί άμεσα από το Υπουργείο Εσωτερικών να δημοσιοποιήσει το άρθρο που θα αναφέρονται ονομαστικά οι καταργούμενοι Νόμοι και διατάξεις και ειδικότερα ο Ν 3463/2006 (ΔΚΚ).
2 Αποκεντρωμένη Διοίκηση
2.1 Συνταγματική επιταγή
«Ο κοινός νομοθέτης και η Διοίκηση, όταν δρουν κανονιστικά, υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών… περιοχών […]»
ΣΥΝΤΑΓΜΑ 101.4
2.2 Διοίκηση νήσων 325 μΧ
Δεν θα κουράσω με πολλές αναφορές και μελέτες. Αναφέρω μόνο την διοίκηση της νησιωτικής Ελλάδας επί βασιλείας Κωνσταντίνου Α’ του Μεγάλου, του εορτάζοντος, κατά τη περίφημη Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας του 325 μ.Χ. που θεμελιώνει τη διοικητική οργάνωση, μεταξύ άλλων, των Εκκλησιών, οι υπογεγραμμένοι επίσκοποι κατατάσσονται σε επαρχίες. Στο λατινικό ντοκουμέντο των υπογραφών επισημαίνουμε την εξής ομάδα:
“INSULARUM [: ΝΗΣΩΝ, εννοείται: Επαρχία]
Euphrosynus Rodius. [Ευφρόσυνος Ρόδιος, εννοείται: επίσκοπος Ρόδου]
Meliphron a Coo. [Μελίφρων από την Κω, παρομοίως]
Strategius a Lemno. [: Στρατήγιος από τη Λήμνο, παρομοίως]
Apollodorus Corcyrae.” [: Απολλόδωρος Κερκύρας, παρομοίως]
[πηγή: MANSI, J.D., Sacrorum Consiliorum Collectio, Τόμος 2, Φλωρεντία 1759, στ. 700]
Το πόσο «παράδοξη» φαντάζει αυτή η αυτονόητη ευελιξία της διοικητικής δομής της υπό τον Μέγα Κωνσταντίνο και τη νεαρά Κωνσταντινούπολη Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το έτος 325, δίνει απλώς το μέτρο όσων δεν διδάσκει η (ούτως ή άλλως συστηματικά αποδιωγμένη) Ιστορία «Μας».
Προ 17 αιώνων ήταν εφικτή η λειτουργία αυτοτελής διοίκηση της νησιωτικής Ελλάδας. Σήμερα δεν δύναται;
2.3 Προτεινόμενη Αποκεντρωμένη Διοίκηση Νησιωτικής Ελλάδας
Διαφωνώ με την επιλογή της υπαγωγής της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος. Προτείνω η Π.Ι.Ν. να υπαχθεί σε μία ενιαία Αποκεντρωμένη Διοίκηση Νήσων, που να περιλαμβάνει Αγαίο, Ιόνιο και Κρήτη, με έδρα την Ερμούπολη της Σύρου, δεδομένου ότι οι Ελληνικές Κυβερνήσεις διαχρονικά έχουν αρνηθεί την σύσταση ενός Υφυπουργείου Νησιωτικής Πολιτικής.
Η επιλογή αυτή έχει συμβολικό, ουσιαστικό και πολιτικό χαρακτήρα. Θα επιτρέψει την άσκηση ενιαίας οριζόντιας Εθνικής Πολιτικής στον Νησιωτικό χώρο σε Εθνικό επίπεδο, και κατ’ επιταγήν του άρθρου 101 του Συντάγματος, σε τομείς όπως:
- ολοκληρωμένα πρότυπα ανάπτυξης για νησιά
- αγροτική πολιτική
- μεταφορές και δίκτυα (μεταφορικό ισοδύναμο, κλπ)
- υγεία, διακομιδή ασθενών και πρόνοια
- χαρακτηριστικά διαμόρφωσης δημοσίων υποδομών και τιμές έργων
- αποτελεσματικός και ρεαλιστικός έλεγχος Αυτοδιοίκησης
- θέματα που άπτονται του Εθνικού σχεδιασμού Εξωτερικής Πολιτικής
Και βέβαια δεν μπορεί να παραβλεφθεί η από τριακονταετίας σταθερή προσήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πολιτικές, πρωτοβουλίες και δράσεις που έχουν ως στόχο αποκλειστικά τις νησιωτικές περιοχές.
Αποτελεί δε παραλογισμό και αδικία το ότι ενώ η υπόλοιπη νησιωτική Ελλάδα (Αιγαίο – Κρήτη) έχουν ιδιαίτερη αντιμετώπιση στο Στρατηγικό Σχεδιασμό της χώρας, τα Επτάνησα καλούνται να υπαχθούν αναπτυξιακά στην Ηπειρωτική Ελλάδα.
Επιχειρείται η συγχώνευση μίας καθαρά νησιωτικής περιοχής, με την Πελοπόννησο και την Στερεά Ελλάδα, της οποία η οικονομία βασίζεται στον πρωτογενή τομέα έντασης και δευτερευόντως στην δευτερογενή. Τα ερωτήματα που προκύπτουν από το σχέδιο αυτό είναι πολλά:
- Πως είναι δυνατόν να καταστούν διοικητικώς κατανοητές οι ιδιαιτερότητες της νησιωτικής περιοχής;
- Με ποια κριτήρια και πολιτική βούληση θα δοθεί έμφαση σε πολιτικές βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, η οποία απαιτεί ιδιαίτερα πρότυπα ανάπτυξης του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, καθώς και του πολιτιστικού μας αποθέματος;
- Πως θα γίνουν κατανοητοί και πως θα εξυπηρετηθούν οι στρατηγικοί στόχοι και τα οικονομικά συμφέροντα στο χώρο της Αδριατικής (τα οποία έχουν στόχο τις αγορές της Άπω Ανατολής και της Βόρειας Αμερικής), όταν η αγορά στόχος της Πελοποννήσου βρίσκεται στην περιοχή του Ρέντη;
Οι περιφέρειες μας, των οποίων επιχειρείται η συγχώνευση μεσοπρόθεσμα μέσω του θεσμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, είναι ανομοιογενείς: οικονομικά, αναπτυξιακά, γεωγραφικά, πληθυσμιακά, κοινωνικά.
2.4 Πληθυσμιακή ανάλυση σχετιζομένων περιφερειών
Περιφέρεια Πληθυσμός
Ιονίων Νήσων 214.911
Δυτικής Ελλάδος 741.282
Πελοποννήσου 638.942
Βορείου Αιγαίου 302.000
Νοτίου Αιγαίου 180.000
Κρήτης 578.251
Ηπείρου 396.732
Ποσοστό Πληθυσμού ΠΙΝ στα υποψήφια σενάρια
Σενάριο Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πληθυσμός περιφερείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ποσοστό πληθυσμού ΠΙΝ στην Περιφέρεια
Δυτικής Ελλάδος – Πελοποννήσου - Ιονίων Νήσων 1.595.135 13,47%
Β. & Ν. Αιγαίου – Κρήτης - Ιονίων Νήσων 1.275.162 16,85%
Β. & Ν. Αιγαίου - Ιονίων Νήσων 696.911 30,84%
Είναι προφανές από την εν ανωτέρω μερική ανάλυση ότι:
1. Με την ενσωμάτων της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων στην Νησιωτική εξομαλύνεται η πληθυσμιακή κατανομή στις σχετιζόμενες Περιφέρειες ανά την επικράτεια.
2. Η προτεινόμενη νησιωτική περιφέρεια αποκτά μεγαλύτερη δυναμική λόγω πληθυσμού και οικονομικών μεγεθών.
2.5 Πλεονεκτήματα υπαγωγής στην Νησιωτική Αποκεντρωμένη Διοίκηση
1. Συγκρότηση της μεγαλύτερης νησιωτικής περιφέρειας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2. Μείωση του αριθμού των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων από 7 σε 5.
3. Υπαγωγή στην υπό έγκριση νέα διάταξη του Ελληνικού Συντάγματος, περί αναγνώρισης της ιδιαιτερότητας και της σημασίας των νησιωτικών περιοχών.
4. Δυνατότητα εκμετάλλευσης των πολιτικών και χρηματοδοτικών εργαλείων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σχετικά με τις νησιωτικές περιοχές, για την περίοδο μετά το 2013.
5. Αποκλειστική άσκηση οριζοντίων πολιτικών για την διασφάλισης της οικονομικής ανάπτυξης στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα, της κοινωνικής συνοχής και του περιορισμού της απομόνωσης.
6. Ενιαίος επιχειρησιακός σχεδιασμός (σε επίπεδο αξόνων) για το σύνολο της Περιφερείας.
7. Διασφάλιση της συνέχειας της ιστορικής ιδιαιτερότητας και παράδοσης των νησιών σε σχέση με την Ηπειρωτική Ελλάδα.
8. Δυνατότητα δημιουργίας και ενιαίας προβολής αποκλειστικά ελληνικών νησιωτικών τουριστικών προϊόντων μεγάλης κλίμακας στις αγορές της Άπω Ανατολής και της Βόρειας Αμερικής.
9. Δυνατότητα συγκρότησης μηχανισμού για την ανάπτυξη Διεθνών σχέσεων επιχειρηματικού ενδιαφέροντος με χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και της Αδριατικής, σε τομείς όπως ο τουρισμός και το εμπόριο.
2.6 Ενιαίες πολιτικές για τις θαλάσσιες πύλες της Ελλάδας
Σύμφωνα με το σενάριο της ενιαίας Νησιωτικής Αποκεντρωμένης Διοίκησης, θα γίνεται ενιαία διαχείριση και διαμόρφωση πολιτικών για τις θαλάσσιες πύλες της Ελλάδος. Συγκεκριμένα:
Μαύρη Θάλλασα: Λήμνος
Ανατολική Μεσόγειος: Καστελόριζο
Νότια Μεσόγειος: Κρήτη
Δυτική Μεσόγειος: Ζάκυνθος – Κεφαλονιά
Αδριατική: Κέρκυρα - Διαπόντια
Συνεπώς θα είναι εφικτή πλέον η διαμόρφωση ενιαίων πολιτικών και η διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων (λόγω και τις υφαλοκρηπίδας που ορίζεται από τις προαναφερθείσες νήσους) από την προτεινόμενη Αποκεντρωμένη Διοίκηση σε συνεργασία με τα Υπουργεία Οικονομίας-Ανάπτυξης-Ναυτιλίας, Πολιτισμού-Τουρισμού και Εξωτερικών. Την εκτελεστική αρμοδιότητα για την εφαρμογή και υλοποίηση των υποδομών των πολιτικών θα έχουν οι αντίστοιχες Περιφέρειες και Δήμοι.
Στην κάθετη αυτή προσέγγιση, θα επιτευχθεί ο καλύτερος συντονισμός, ομογενοποίηση και αποτελεσματικότητα πολιτικών, δράσεων και υποδομών και φυσικά σημαντική εξοικονόμηση πόρων, αλλά κυρίως πολύτιμου χρόνου.
2.7 Ονομασία Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Σε κάθε περίπτωση τελικής διαμόρφωσης του σχεδίου Νόμου για την συγκρότηση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, προτείνω τη χρήση της ονομασία Ιονίων Νήσων ή Επτανήσου και όχι Ιονίου.
Σημείωση: Ο συντάκτης της παρούσης κατάγεται ισομερώς και εξ’ αδιαιρέτου από Κέρκυρα και Σάμο και κατοικεί στην Κέρκυρα.
3 Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση
3.1 Το θολό μέλλον της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων
Το προτεινόμενο σχέδιο Νόμου αποτελεί το ουσιαστικό βήμα για την διάλυση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, καθώς:
- θα περιλαμβάνει πολύ μικρό αριθμό των Δήμων (7)
- η ένταξη στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος θα σημάνει την εγκατάλειψή της, λόγω της μικρής της πληθυσμιακής συμμετοχής.
- Η ονομασία που προτείνεται από το Υπουργείο (Περιφέρεια Ιονίου) είναι δηλωτική των προθέσεων του Υπουργείου, καθώς προσδιορίζει γεωγραφικά μία κυρίως ηπειρωτική περιοχή που περιλαμβάνει τα Γεωγραφικά Διαμερίσματα Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας και την Πελοποννήσου, δηλ. την Δυτική Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα αγνοεί επιδεικτικά την ύπαρξη νησιών στο χώρο αυτό.
- Η Περιφέρεια έχει ήδη ενταχθεί, χωρίς διαβούλευση και ενημέρωση, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος για την προγραμματική περίοδο 2007-2013 (ΕΣΠΑ).
3.2 Ονομασία Περιφέρειας Ιονίου
Προτείνω είτε την διατήρηση της σημερινής ονομασίας (Περιφέρεια Ιονίων Νήσων), είτε τη χρήση της παλαιάς ονομασίας (Περιφέρεια Επτανήσου). Σε κάθε περίπτωση θεωρώ σημαντικό να περιλαμβάνεται στην ονομασία είτε ως σύνθετο είτε ως λέξη το «νήσος».
3.3 Αιρετοί Περιφέρειας (Άρθρο 113)
1. Να διευκρινιστούν ποιες είναι οι Περιφερειακές Ενότητες
2. Η ειδική πρόνοια της § 2 για εκλογή ενός Αντιπεριφερειάρχη ανά Νομό να ισχύσει, εκτός από τις Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, στο σύνολο των Νησιωτικών Περιφερειών.
3. Η ειδική πρόβλεψη που αφορά την Περιφέρεια του Νότιου Αιγαίου και στην οποία οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι δεν θα είναι 49 αλλά 51 να ισχύσει για τις υπόλοιπες Νησιωτικές Περιφέρειες, οι υπό τον όρο ότι θα εκλέγονται υποχρεωτικά Περιφερειακοί Σύμβουλοι προερχόμενοι από τα μικρά Νησιά-Δήμους. Για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων αναφέρω τα νησιά Ιθάκη, Μεγανήσι, Καστός, Παξοί, Διαπόντια.
3.4 Τεχνική Υποστήριξη μικρών νησιών (άρθρο 205)
Στην § 4 αναφέρεται ότι:
Ειδικά η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου είναι αρμόδια για την εκτέλεση έργων και μελετών για τους δήμους της περιφέρειας με πληθυσμό μέχρι 3.000 κατοίκους.
Η διάταξη αυτή θα πρέπει να ισχύσει για το σύνολο των νησιωτικών και ορεινών Δήμων που πληρούν το πληθυσμιακό αυτό κριτήριο. Για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων αναφέρω τα νησιά Ιθάκη, Μεγανήσι, Καστός, Παξοί, Διαπόντια, τα οποία θα πρέπει να υποστηρίζονται από την υπηρεσία αυτή.
3.5 Ενσωμάτωση Κυθήρων
Προτείνω την επαναφορά της νήσου Κυθήρων στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (ή Επτανήσου).
4 Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση (Δήμοι)
4.1 Μείωση σπατάλης Δήμων
Η σπατάλη στην Αυτοδιοίκηση είναι καίρια για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, καθώς η πλειοψηφία των πόρων που διαχειρίζεται αποτελούν τμήμα των «Δημοσίων Επενδύσεων» του κράτους μας. Συνεπώς κάθε σπαταλούμενο ευρώ αφαιρεί από το εισόδημα των δημοτών 10 ευρώ σε βάθος 15 ετών.
Η σπατάλη εντοπίζεται στα εξής σημεία:
1. Δαπάνες για μισθοδοσία αιρετών: Αποτελούν συνήθως το 2 – 5 % των ετήσιων εξόδων ενός Δήμου. Με την επικείμενη συνένωση Δήμων θα εξασφαλιστεί εξοικονόμηση κατά 30-50% των δαπανών αυτών.
2. Δαπάνες σε εικονικά έργα και προμήθειες
3. Επενδύσεις σε έργα μη λειτουργικά λόγω σφαλμάτων στην μελέτη ή/και κατασκευή, αλλά κυρίως λόγω αδιαφορίας των Δημοτικών Συμβούλων στην φάση προετοιμασίας του έργου και έγκρισης των μελετών από το Δημοτικό Συμβούλιο.
4. Ανοχή Δημοτικών Συμβούλων σε ενέργειες υπεξαίρεσης πόρων από έργα, που γίνονται με ευθύνη Δημάρχου και Αντιδημάρχων, λόγω ενδοπαραταξιακών συμβιβασμών, εκβιασμών ή ανταποδοτικών ωφελημάτων.
Η προαναφερθείσα σπατάλη πόρων σε λίγους Δήμους φθάνει σε ποσοστά μέχρι το 40% των ετήσιων εξόδων τους. Το φαινόμενο αυτό γίνεται ακόμα πιο έντονο όταν επικρατεί συγκάλυψη από την επιβλέπουσα αρχή, που είναι η Περιφέρεια. Το φαινόμενο αυτό διαφθοράς είναι ιδιαιτέρως έντονο στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Η Κεντρική Διοίκηση δε και οι Κυβερνήσεις αρνούνται πεισματικά να προβούν σε ουσιαστικούς ελέγχους για τον περιορισμό των καταστάσεων αυτών.
Για την μείωση των φαινομένων αυτών προτείνω τα εξής:
1. Θεσμοθέτηση μέγιστης θητείας 2 θητειών για Δημάρχους και 3 θητειών για Δημοτικούς Συμβούλους.
2. Εκλογή Δημάρχου, Δημοτικών Συμβούλων και Τοπικών Συμβούλων από διαφορετικά ψηφοδέλτια. Δηλαδή οι Δημοτικές παρατάξεις να περιορίζονται μόνο στο ψηφοδέλτιο των Δημοτικών Συμβούλων, προκειμένου αφενός να περιοριστούν τα φαινόμενα εκβιασμών, χορηγήσεων και χρηματισμών Δημάρχων προς Δημοτικούς Συμβούλους, αφετέρου οι Δημοτικοί Σύμβουλοι να εκφράζουν τη γνώμη τους και να ελέγχουν χωρίς παραταξιακές αναστολές ως προς την εκτελεστική αρχή (Δήμαρχος). Οι υποψήφιοι δε Δήμαρχοι και Τοπικοί Σύμβουλοι να εκλέγονται από ενιαίο ψηφοδέλτιο.
3. Έλεγχος αποτελεσματικότητας έργων και αξιολόγηση δημοτικής αρχής από την Γενική Διοίκηση.
Έλεγχος ΟΤΑ
4. Διαφωνώ με την πρόταση της δημιουργίας άλλης μίας Ανεξάρτητης Αρχής για τον έλεγχο των ΟΤΑ. Προτείνω την ενίσχυση του Σώματος Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης με αρμοδιότητες και προσωπικό, προκειμένου να ελέγχει αποτελεσματικότερα την κακοδιαχείριση και στους ΟΤΑ. Με τον τρόπο αυτό θα αποτραπεί η δημιουργία προσωποπαγών θέσεων εντός υπηρεσίας και οι ελεγκτές θα εναλλάσσονται σε διαφορετικούς τομείς της δημόσιας διοίκησης ανά πενταετία.
5. Επίσης να θεσπιστεί ετήσιος διαχειριστικός έλεγχος και έλεγχος ποιότητας και αποτελεσματικότητας των κατασκευασθέντων έργων, από Μηχανικούς του ίδιου Σώματος.
4.2 Εκλογικά ζητήματα
4.2.1 Αντικατάσταση υποψήφιου Δημάρχου (Άρθρο 35)
Σε περίπτωση θανάτου ή παραίτησης του υποψήφιου Δημάρχου μετά την πρώτη Κυριακή της εκλογής και προ της επαναληπτικής, ο αντικαταστάτης του θα πρέπει να προέρχεται αποκλειστικά και μόνο από τον συνδυασμό, σύμφωνα με την προτεινόμενη διαδικασία.
Αντικατάσταση του υποψήφιου Δημάρχου με τρίτου πρόσωπο θα δημιουργήσει σημαντικά ζητήματα Δημοκρατικής λειτουργίας και συνέπειας, όπως:
1. Μη δέσμευση στο εξαγγελθέν προεκλογικό πρόγραμμα
2. Υπόγειες και δόλιες «συνεργασίες» μεταξύ μηχανισμών συνδυασμών με στόχο το πρόσωπο του Δημάρχου, το οποίο είναι τιμητικό αξίωμα, και όχι σε επίπεδο ουσιαστικό, δηλαδή συγκρότησης Συνδυασμού (Δημοτικών Συμβούλων) και προγραμματικών συγκλίσεων και δεσμεύσεων.
3. Τυχόν πλαστή υποβολή παραίτησης από τρίτον, θα οδηγήσει τον υποψήφιο Δήμαρχο σε έκπτωση χωρίς τη θέλησή του και η αποκατάσταση της αλήθειας θα καθυστερήσει μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση στα αστικά και ποινικά δικαστήρια.
4. Τέτοιες μεθοδεύσεις θα μεταφραστούν από τους πολίτες ως «ποδοσφαιροποίηση» της αυτοδιοίκησης, καθώς θα δύναται η αλλαγή προπονητή προ του τελικού.
4.2.2 Εκλογή Δημοτικών Συμβούλων
Οι Δημοτικοί Σύμβουλοι πρέπει να εκλέγονται από το σύνολο των δημοτών και όχι μόνο από τον καταργηθέν Δήμο στον οποίο είναι εγγεγραμμένοι. Επίσης να μην υπάρχει ελάχιστος αριθμός εκπροσωπούμενων Συμβούλων από τους καταργηθέντες Δήμους. Διαφορετικά δεν θα υπάρξει Δημοτική συνείδηση και θα δημιουργηθούν τοπικιστικά γκέτο στα Δημοτικά Συμβούλια, με αποτέλεσμα την αδυναμία σύνταξης και εκτέλεσης Τεχνικού Προγράμματος και συνεπώς προϋπολογισμού.
4.2.3 Εκλογή Τοπικών Συμβούλων
Οι τοπικοί σύμβουλοι πρέπει να εκλέγονται χωριστά από τις Δημοτικές παρατάξεις. Στους νέους Δήμους θα χρειάζεται, για την συγκρότηση ψηφοδελτίου, η «στρατολόγηση» μερικών εκατοντάδων υποψηφίων σε κάθε συνδυασμό, καθιστώντας την εκλογική προετοιμασία περισσότερο αγώνα προσηλυτισμού παρά εξέδρα διαγωνισμού προσωπικοτήτων, πολιτικών και οραμάτων. Ενδεικτικά για το νησί της Κέρκυρας αναφέρω ότι ο κάθε πλήρης υποψήφιος συνδυασμός θα πρέπει να περιλαμβάνει περίπου 560 άτομα (!!!), με κόστος προβολής και οργάνωσης άνω του 1 εκ. €. Για την κάλυψη του ποσού αυτού αδιαμφισβήτητα θα χρειαστεί η «συνδρομή» εργολάβων, οι οποίοι θα δεσμεύουν την γνώμη των Δημοτικών Συμβούλων και του Δημάρχου κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, εις βάρος του συμφέροντος των δημοτών.
Είναι προφανές ότι με το προτεινόμενο σύστημα η αυτοδιοίκηση παραδίδεται στα πολιτικά κόμματα, τα οικονομικά συμφέροντα και τα ΜΜΕ.
Οι εκλογές για την ανάδειξη τοπικών συμβουλίων θα πρέπει να βασίζονται στην εθελοντική συμμετοχή υποψηφίων σε ενιαίο ψηφοδέλτιο σε κάθε χωριό.
4.2.4 Εκλογικά δικαιώματα μεταναστών
Όσον αφορά το δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι των μεταναστών, προτείνω ότι πρέπει να θεσμοθετηθεί για αυτούς που έχουν νόμιμο χρόνο παραμονής άνω των 7 ετών, υπό τους όρους όμως ότι θα διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία και θα έχουν δυνατότητα ανάγνωσης και γραφής της Ελληνικής. Θεωρώ πολύ σημαντικό να είναι σε θέση να διαβάζει ο ψηφοφόρος το ψηφοδέλτιο και ο Δημοτικός Σύμβουλος τις εισηγήσεις και αποφάσεις του Δημοτικού του Συμβουλίου. Συνεπώς χρειάζεται πιστοποίηση γνώσης της Ελληνικής Γλώσσας από Σχολείο ή ΙΕΚ. Σχετικά με τις όποιες επιφυλάξεις έχουν διατυπωθεί για την ψήφο μεταναστών, θέλω να υπενθυμίσω ότι οι Κερκυραίοι είμαστε στο σύνολό μας έποικοι.
4.3 Λειτουργία Δημοτικής Αρχής
4.3.1 Αντιδήμαρχοι
Να μην θεσμοθετηθεί η πρόταση για χωρικούς αντιδημάρχους στους Δήμους που θα συνενωθούν. Είναι προφανώς περιττό να αμείβονται Αντιδήμαρχοι – αυτιά, για κάλυψη ανασφαλειών χωρίς αρμοδιότητες. Μας αρκούν οι αντιδήμαρχοι που θα έχουν συγκεκριμένους τομείς ευθύνης.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι στον προτεινόμενο μοναδικό Δήμο για το νησί της Κέρκυρας, θα υπάρχουν 15 χωρικοί (!!!) αντιδήμαρχοι και 4 θεματικοί.
4.3.2 Τοπικά Συμβούλία
Να παραμείνει το καθεστώς των 3μελών και 5μελών Τοπικών Συμβουλίων και να μην αντικατασταθούν από μονομελή (!!!) Συμβούλια στα μικρά χωριά, όπως προτείνεται. Δεν χρειαζόμαστε αιρετούς σερίφηδες – δερβέναγες σε κάθε μικρή κοινωνία, αλλά ολιγομελή όργανα συμμετοχικής δημοκρατικής λειτουργίας.
Προτείνω:
Μέγιστος αριθμός κατοίκων Τοπικής Κοινότητας Αριθμός μελών Τοπικού Συμβουλίου
300 3
1000 5
> 2000 9
Η ενισχυμένη συμμετοχή Δημοτών στα Τοπικά Συμβούλια συμβάλει στα εξής:
1. Εμπέδωση της συμμετοχικής δημοκρατίας και του κατοχυρωμένου συνταγματικά ατομικού δικαιώματος στη συμμετοχή στην Αυτοδιοίκηση
2. Αντιπροσωπευτικότερη αντιπροσώπευση του σώματος των δημοτών
3. Διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων
4. Συμμετοχή ενεργών δημοτών σε εθελοντικές δράσεις οργάνωσης και εκτέλεσης ενεργειών προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, χωρίς την μεσολάβηση της δομής και των πόρων του Δήμου.
4.3.3 Αποκεντρωμένα γραφεία Διοίκησης
Στις σημερινές έδρες των Δήμων, να λειτουργήσουν αποκεντρωμένα γραφεία δημοτικής διοίκησης και εξυπηρέτησης των δημοτών (πιστοποιητικά, εξόφληση λογαριασμών, υποβολή αιτημάτων, ΟΓΑ, Συνεδριάσεις τοπικών επιτροπών και οργάνων, κλπ).
4.3.4 Απολογισμός έτους 2010 (Άρθρο 267)
Σύμφωνα με την § 3:
«Οι απολογισμοί και ισολογισμοί των πρωτοβάθμιων δήμων και κοινοτήτων που συνενώνονται, έτους 2010 ή παλαιότερων ετών, υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο από το νέο δήμο.»
Αποκλειστικό δικαίωμα ελέγχου του απολογισμού έχουν οι Δημοτικοί Σύμβουλοι, οι οποίοι γνωρίζουν τις δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί, καθώς και σε τι αυτές αντιστοιχούν. Είναι οι μοναδικοί δε που δύνανται να πιστοποιήσουν αν οι δαπάνες είναι εικονικές ή πραγματικές.
Άλλωστε οφείλω να σας επισημάνω ότι στην Κέρκυρα, και υποθέτω και στην υπόλοιπη χώρα, υπάλληλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου εργάζονται ως Σύμβουλοι-Μελετητές για την Αυτοδιοίκηση. Συνεπώς αντιλαμβάνεστε ότι η διάταξη αυτή θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα κατάχρησης και κακοδιαχείρισης δημοσίου χρήματος, χωρίς να έχει γνώση το Δημοτικό Συμβούλιο.
Προτείνω οι δαπάνες των Δήμων να πραγματοποιηθούν μέχρι 30/10/2010, με εξαίρεση αυτές που αφορούν μισθοδοσία προσωπικού και εξόφληση λογαριασμών κοινής ωφελείας. Με τον τρόπο αυτό ο απολογισμός θα εγκριθεί μέχρι 31/12/2010 από τα σημερινά Δημοτικά Συμβούλια και τα νέα Δημοτικά Συμβούλια θα εγκρίνουν τον απολογισμό για τους μήνες 11-12/2010, καθώς και τον ισολογισμό.
4.4 Αρμοδιότητες Δήμων
4.4.1 Συμβολισμοί σχετικοί με την ανάπτυξη
Σύμφωνα τόσο με τον υφιστάμενο, όσο και με το προτεινόμενο θεσμικό πλαίσιο, οι Δήμοι έχουν τις βασικές εκτελεστικές αρμοδιότητες που σχετίζονται με την οικονομική ανάπτυξη της επικράτειάς τους. Σε επίπεδο όμως συμβολισμών το προτεινόμενο σχέδιο Νόμου μειώνει σημαντικά το ρόλο αυτό. Η προτεινόμενη λ.χ. Επιτροπή Ποιότητας Ζωής αναφέρεται ως τίτλος σε ένα μόνο μέρος των αρμοδιοτήτων της, ενώ ασχολείται κυρίως με θέματα οικονομικής ανάπτυξης. Αντίθετα δεν προβλέπεται επιτροπή που να ασχολείται εκτελεστικά με θέματα οικονομικής ανάπτυξης.
Προτείνω η επιτροπή αυτή να ονομαστεί: «Επιτροπή Ποιότητας Ζωής και Ανάπτυξης», δεδομένου ότι ασχολείται με θέματα λειτουργίας επιχειρήσεων και χρήσεων γης.
4.4.2 Αρμοδιότητες Υγείας (ΔΥΠΕ), Άρθρο 94, § 3Α
Είναι σφάλμα η μεταφορά της αρμοδιότητας λειτουργίας των πρωτοβάθμιων μονάδων υγείας από τους Δήμους, σε αυτό τουλάχιστον το στάδιο. Τα Αγροτικά Ιατρεία και τα Κέντρα Υγείας πρέπει να λειτουργούν σε συνεργασία με τις Δευτεροβάθμιες Μονάδες (Νοσοκομεία) και δεν δύναται να υπάγονται σε διαφορετικές διοικητικές δομές. Ενδεικτικά αναφέρω:
1. Αλληλοκάλυψη προσωπικού και συντονισμός σε τακτικές και έκτακτες περιπτώσεις (εφημερίες, καταστροφές, μακροχρόνιες άδειες, κλπ)
2. Εξοικονόμηση πόρων από συγκεντρωτικές προμήθειες εξοπλισμού και αναλώσιμων, αντί για κάθε Δήμο
3. Συνεργασία των δύο επιπέδων ώστε να ανακόπτεται η ροή ασθενών στα Κέντρα Υγείας και να μην υπερφορτώνονται με αδικαιολόγητα περιστατικά τα Νοσοκομεία.
4. Σημαντική εξοικονόμηση πόρων από την διοικητική κάλυψη των πρωτοβάθμιων μονάδων από το προσωπικό των δευτεροβάθμιων.
4.4.3 Επαρχιακό και Εθνικό οδικό δίκτυο (Άρθρο 204)
Προβλέπεται η αρμοδιότητας κατασκευής και συντήρησης του Νομαρχιακού και Εθνικού Οδικού δικτύου από τους Δήμος των Περιφερειών Β&Ν Αιγαίου και Ιονίων Νήσων. Δεν γίνεται όμως μνεία σχετικά με τους πόρους που θα χρειαστούν και τις πηγές τους.
Προτείνω:
1. Η διάταξη αυτή να ισχύσει για το σύνολο των Δήμων της χώρας, τουλάχιστον όσον αφορά το Νομαρχιακό (Επαρχιακό) οδικό δίκτυο.
2. Στα πλαίσια του σχεδίου αυτού Νόμου να θεσμοθετηθούν πόροι που να προέρχονται από τα τέλη κυκλοφορίας των οχημάτων του Νομού, σε ποσοστό 50% επί των σχετικών εσόδων της ΔΟΥ.
4.4.4 Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων
Οι Δήμοι πρέπει να συνεχίσουν να έχουν την αρμοδιότητα της τελικής επεξεργασίας και διάθεσης των υγρών και στερεών αποβλήτων. Η μεταβίβαση της αρμοδιότητας στις Περιφέρειες θα προκαλέσει προβλήματα και διαφωνίες στις τεχνικές συλλογής των απορριμμάτων και στην ανακύκλωση, που είναι αρμοδιότητα των Δήμων. Το κόστος του σταδίου αυτού είναι σημαντικό και θα «θεσμοθετηθεί» διένεξη μεταξύ Δήμων και Περιφέρειας.
4.4.5 Λιμενικές υποδομές
Σύμφωνα με το άρθρο 94 § 5.83, μεταφέρεται στους Δήμους η αρμοδιότητα για κατασκευή και λειτουργία αλιευτικών καταφυγίων. Επίσης σύμφωνα με το άρθρο 103 § 1.β μεταφέρεται η αρμοδιότητα διοίκηση και διαχείρισης ζώνης Λιμένα.
Θα πρέπει να γίνει ειδική αναφορά στις υπόλοιπες λοιπές υποδομές που πρέπει να διαχειρίζονται οι Δήμοι, όπως αγκυροβόλια σκαφών αναψυχής, καθώς και επιβατικούς - εμπορικούς λιμένες. Η μη αναφορά ονομαστικά των χρήσεων αυτών θα παρατείνει το χρόνιο πρόβλημα που υφίσταται με το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και τα Λιμενικά Ταμεία, που έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία επεμβάσεων των Δήμων επί των λιμενικών υποδομών.
4.5 Προτάσεις επί του χωροταξικού προσδιορισμού Δήμων στην Κέρκυρα (Άρθρο 1)
4.5.1 Ονομασία Δήμου
Προτείνεται η δημιουργία του «Δήμου Κέρκυρας» με έδρα τη Κέρκυρα.
Διαφωνώ με την ονομασία, καθώς αποτελεί καθαρά γεωγραφικό προσδιορισμό και ονομασία προέλευσης προϊόντος (π.χ. βούτυρο, λιανοελιά, μπουκαλέττο Κερκύρας).
Ως Έλληνες γνωρίζουμε ότι ο Δήμος ως θεσμός αποτελεί την μετεξέλιξη της «εκκλησίας του Δήμου» που ίσχυε στην αρχαιότητα. Συνεπώς εκφράζει την βούληση και την εκπροσώπηση ενός κοινωνικού συνόλου. Εν προκειμένω πρόκειται για τους κατοίκους της νήσου Κέρκυρας και συνεπώς πρέπει να ονομάζεται «Δήμος Κερκυραίων».
4.5.2 Χωροταξία στο νησί της Κέρκυρας
Εν συντομία , και για την ιστορία, προτείνω οι νέοι Δήμοι στην Κέρκυρα να σχεδιαστούν βάση των εξής κριτηρίων:
1. Πληθυσμιακό: Οι Δήμοι της υπαίθρου να έχουν πληθυσμό της τάξης των 15-20.000 Δημοτών.
2. Χρήσεις γης
Προτείνω την δημιουργία 5 Δήμων στο νησί της Κέρκυρας, σύμφωνα με την απόφαση του Δ.Σ. της ΤΕΔΚ Κερκύρας της 09/05/2010.
4.5.3 Διαπόντια Νησιά
Εκτιμώ ως μέγα λάθος την υπαγωγή των 3 διαποντίων νήσων στο Δήμο Κερκυραίων. Τα νησιά αυτά πρέπει να διατηρήσουν την αυτοδιοικητική τους αυτοτέλεια μέσω 1 δήμου. Αποτελούν απομονωμένες μικρές κοινωνίες με ιδιαίτερες ανάγκες (συγκοινωνία, ιατρική κάλυψη, λιμενικές υποδομές, κλπ) και είναι προφανώς ότι θα αγνοηθούν από τον νέο Δήμο Κερκυραίων των 120.000 κατοίκων. Επίσης υπενθυμίζω ότι τα νησιά αυτά οριοθετούν την Ελληνική υφαλοκριπίδα με Ιταλία και Αλβανία.
Σεβαστιανός Μεταλληνός
Δημοτικός Σύμβουλος Φαιάκων
Μέλος Δ.Σ. ΤΕΔΚ Κερκύρας
