«Χαρακτηρίζουμε ως μνημείο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ.1β του ν.3028/2002, το κτίριο της ‘Σαπωνοποιίας Πατούνη’, με τον εξοπλισμό του IN SITU,..., διότι:
1) Η ‘Σαπωνοποιία Πατούνη’ αποτελεί σημαντική μαρτυρία της βιομηχανικής άνθισης στην Κέρκυρα του 19ου αιώνα, που εξακολουθεί να λειτουργεί χρησιμοποιώντας μέρος του αρχικού εξοπλισμού με τις ίδιες παραδοσιακές τεχνικές παραγωγής και για το λόγο αυτό είναι σπάνια σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και ιδιαίτερα σημαντική για τη διατήρηση της μνήμης της παράγωγής και επεξεργασίας των προϊόντων της ελιάς που σταδιακά εκλείπει.
2) Το κτίριο, πέραν της ιστορικότητας που αφορά την χρήση, διαθέτει και αξιόλογα μορφολογικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία, καθώς και στοιχεία της εποχής που τεκμηριώνουν την αρχιτεκτονική τυπολογία των κτισμάτων του τέλους του 19ου αιώνα τα οποία στο ισόγειο είχαν επαγγελματική χρήση και στον όροφο κατοικία.»
(ΦΕΚ 288 από 11-7-08).
Όμως, το κατάστημα της σαπωνοποιίας «Πατούνη» έκλεισε στις 14 Μαΐου 2010, μετά από 100 και πλέον χρόνια συνεχούς λειτουργίας...
κατόπιν δικαστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κέρκυρας με προθεσμία εκτέλεσης εντός τριών ημερών από την κοινοποίηση της, αφού απορρίφτηκε και η αίτηση για προσωρινή αναστολή εκτέλεσης.
Ειδικότερα, λόγω παρέλευσης δωδεκαετίας από τη μίσθωση που αφορά το κατάστημα της σαπωνοποιίας και δίχως άλλη αφορμή, οι υπόλοιποι συνιδιοκτήτες του ακινήτου άσκησαν αγωγή έξωσης κατά του Απόστολου Πατούνη, ιδιοκτήτη και συνεχιστή της επιχείρησης.
Τα αίτια της κίνησης τους είναι εμφανή από τις συνεχείς προσπάθειες τους για την υποβάθμιση του μνημείου και τη δυσχέρεια λειτουργίας του σαπωνοποιείου με σκοπό τον αποχαρακτηρισμό και την ανοικοδόμηση του ακινήτου για πιο προσοδοφόρες οικονομικές απολαβές.
Η σαπωνοποιία Πατούνη είναι μία οικογενειακή επιχείρηση 5 γενεών. Έχει τις ρίζες της, στην πρώτη Ελληνική Σαπωνοποιία που ιδρύθηκε στη Ζάκυνθο το 1850. Το 1891 η δραστηριότητα της οικογένειας επεκτείνεται στην Κέρκυρα, κτίζοντας το εν λόγω σαπωνοποιείο στην Ιωάννου Θεοτόκη. Σήμερα, η σαπωνοποιία αποτελεί μία μικρή, υγιέστατη επιχείρηση με προσωπικό 2 άτομα, πλήρους απασχόλησης. Παράγει σαπούνι σύμφωνα με την κερκυραϊκή παράδοση, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά κερκυραϊκό ελαιόλαδο ως πρώτη ύλη. Τα τελευταία δώδεκα χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής διοχετεύεται στο εξωτερικό, με κυρίαρχη αγορά αυτή της Ιαπωνίας.
Επιπλέον, ο χώρος αποτελεί ένα αυθεντικό, εν λειτουργία μνημείο προβιομηχανικής αρχαιολογίας, μοναδικό στο είδος του, με υψηλή προσέλευση επισκεπτών και εκπαιδευτικών εκδρομών, (ενδεικτικά για το 2009,υπολογίζονται ότι επισκέφτηκαν το σαπωνοποιείο 2500 τουρίστες περίπου και 14 καταγεγραμμένες εκπαιδευτικές ομάδες).
Ο Απόστολος Πατούνης δηλώνει σχετικά : «Για χάρη της οικογενειακής μου παράδοσης, η προσπάθεια μου για την διάσωση του σαπωνοποιείου, είναι δεδομένη. Εφόσον όμως θίγεται ένα μνημείο που αφορά την κερκυραϊκή κοινωνία και την πολιτιστική της κληρονομιά, ευελπιστώ και στη δική σας συμμετοχή και στήριξη σε αυτόν τον αγώνα».