Το παρόν είναι το πρώτο νομοσχέδιο που αφορά στην υλοποίηση προγράμματος για το Νέο Σχολείο - σύμφωνα με το σχέδιο δράσης που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 04.03.2010 – και αναφέρεται στην αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού.
Σημειώνεται ότι παράλληλα με το νομοσχέδιο και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του προγράμματος για το «Νέο Σχολείο», έχουν προκηρυχθεί μια σειρά δράσεων που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ, όπως οι ΖΕΠ(Ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας), το Ψηφιακό περιεχόμενο μαθημάτων Γυμνασίου-Λυκείου, η Αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου, η μείωση της εκπαιδευτικής ύλης και αναδιοργάνωση του ολοήμερου σχολείου, τα Νέα προγράμματα σπουδών.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ κλπ
Σε πρώτη προτεραιότητα στην εκπαιδευτική μας πολιτική έχουμε θέσει βαθιές,
βαθμιαίες και καλά επεξεργασμένες αλλαγές στη Α΄θμια και Β΄θμια εκπαίδευση.
Πυρήνας και πρωταγωνιστής στις αλλαγές αυτές είναι ο εκπαιδευτικός, ο μάχιμος εκπαιδευτικός της τάξης.
Οι πρωτοβουλίες του Υπουργείου Παιδείας αφορούν σε ένα συνολικό σχεδιασμό και στη συστηματική υποστήριξη του ρόλου του εκπαιδευτικού, στο σχολείο και στην ελληνική κοινωνία, γενικότερα. Αφορούν στον επαναπροσδιορισμό της σχέσης του εκπαιδευτικού με την εκπαίδευση, ώστε να υπηρετείται η αρχή «Πρώτα ο μαθητής».
o Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να εισαχθεί κανείς στο εκπαιδευτικό σύστημα και πώς μπορεί να ανταποκριθεί στο πλέον σημαντικό και απαιτητικό καθήκον που είναι το εκπαιδευτικό έργο , η τάξη, ο μαθητής;
o Πώς διαμορφώνονται οι συνθήκες αντικειμενικής πρόσληψης αλλά κυρίως αξιοκρατίας;
Το εκπαιδευτικό σύστημα χρειάζεται τους καλύτερους επιστήμονες, ανθρώπους με παιδαγωγική επάρκεια και ταλέντο και θα πρέπει να δίδονται ίσες ευκαιρίες χωρίς εξαιρέσεις, για κανένα λόγο, σε όλους όσους θέλουν να γίνουν Δάσκαλοι- Καθηγητές.
Η παιδαγωγική κατάρτιση , η γνώση της επιστήμης και η δυνατότητα να αντιμετωπίσει κανείς τις προκλήσεις της τάξης είναι οι τρεις βασικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίζεται το σύστημα επιλογής και πρόσληψης των νέων εκπαιδευτικών.
o Η αρχική τους εκπαίδευση είναι το σημείο εκκίνησης.
o Η ανεξαρτησία του υψηλού καθήκοντος που αναλαμβάνουν διασφαλίζεται με τον ενιαίο τρόπο επιλογής και πρόσληψης των εκπαιδευτικών, υπηρετώντας τις αρχές της αξιοκρατίας και της διαφάνειας.
o Οι υπηρεσιακές μεταβολές προσδιορίζονται από τον κανόνα «κανένας εκπαιδευτικός δεν μετακινείται εάν δεν υπάρχει ο αντικαταστάτης του – δεν νοείται τάξη χωρίς εκπαιδευτικό».
o Καθιερώνεται ένα αξιοκρατικό και διαφανές σύστημα επιλογής στελεχών και
o ο κύκλος ολοκληρώνεται με την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και
o τη θέσπιση της Αξιολόγησης της σχολικής , διοικητικής μονάδας.
ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ – ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ – ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
Τον Ιανουάριο του 2010 ολοκληρώθηκε η ηλεκτρονική διαβούλευση, όπου έλαβαν μέρος 3.500 πολίτες. Έγινε ποσοτική και ποιοτική ανάλυση των προτάσεων.
Ζητήθηκαν από όλους τους συνδικαλιστικούς φορείς και κατατέθησαν γραπτές προτάσεις.
Ζητήθηκαν και εστάλησαν από όλα τα παιδαγωγικά και καθηγητικά τμήματα της χώρας προτάσεις για την παιδαγωγική επάρκεια των εκπαιδευτικών.
Ελήφθησαν υπόψη τα συμπεράσματα του συμβουλίου Α΄θμιας και Β΄θμιας εκπαίδευσης και οι μελέτες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
Συγκεντρώθηκαν και ομαδοποιήθηκαν τα αντίστοιχα συστήματα χωρών της Ε.Ε μέσω του συστήματος ΕΥΡΙΔΙΚΗ.
ΑΛΛΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ
· Επείγουσες βελτιωτικές παρεμβάσεις στην λειτουργία των ΑΕΙ
· Δευτεροβάθμια Εκκλησιαστική Εκπαίδευση
· Κέντρα Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης - Συμμόρφωση προς την Ευρωπαϊκή νομιμότητα – Ενίσχυση του Ελέγχου Ποιότητας
Ενότητα 1η :
ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
1. Αρχική εκπαίδευση των εκπαιδευτικών - καθιέρωση Πιστοποιητικού
Παιδαγωγικής Κατάρτισης.
Για να συμμετέχει υποψήφιος εκπαιδευτικός σε πανελλήνιο διαγωνισμό για την είσοδό του στην εκπαίδευση θα πρέπει να διαθέτει πιστοποιητικό παιδαγωγικής κατάρτισης. Η παιδαγωγική κατάρτιση παρέχεται : α) με πρόγραμμα στο πλαίσιο των σπουδών που ξεκινά σε συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα ΑΕΙ άμεσα ή μετά την αποφοίτηση, ενταγμένο στα Προγράμματα των Πανεπιστημιακών Τμημάτων με τη μορφή «Ειδικού Προγράμματος Σπουδών στις Επιστήμες της Αγωγής», ή β) Μέσω της απόκτησης Μεταπτυχιακού Τίτλου Ειδίκευσης στην Παιδαγωγική, τις Επιστήμες της Αγωγής, ή τις Επιστήμες της Εκπαίδευσης.
2. Διασφάλιση αντικειμενικού και ενιαίου τρόπου επιλογής και πρόσληψης εκπαιδευτικών με βάση τις αρχές της αξιοκρατίας και της διαφάνειας.
Το νέο σύστημα προσλήψεων και διορισμών βασίζεται στον κανόνα ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί που θα προσλαμβάνονται σε όλα τα σχολεία και τις δομές εκπαίδευσης οφείλουν να έχουν συγκεντρώσει την βαθμολογική βάση, σε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Σήμερα λόγω της πολυνομίας και των πολλαπλών εξαιρέσεων μόνο το 38 % προσλαμβάνονται με ΑΣΕΠ και το 62 % από πίνακες και περίπλοκα κριτήρια.
Οι πίνακες αυτοί παύουν να τροφοδοτούνται στις 30 Ιουνίου 2010.
Στόχος είναι όλοι οι νέοι που θέλουν να εισέλθουν στο εκπαιδευτικό σύστημα να έχουν ίσες ευκαιρίες και να επιλέγονται οι καλύτεροι, πρακτική που ακολουθείται στα εκπαιδευτικά συστήματα που έχουν κεντρική διοίκηση και στα οποία γίνονται ετήσιες εξετάσεις.
Οι διαγωνισμοί του ΑΣΕΠ για την πρόσληψη εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, θα διεξάγονται ανά διετία και θα είναι ανοικτοί (δηλ. δεν θα προκηρύσσεται συγκεκριμένος αριθμός θέσεων).
Η διαδικασία διενέργειας και το περιεχόμενο των διαγωνισμών του ΑΣΕΠ θα αναμορφωθεί προκειμένου να εξασφαλισθούν η διαγνωστική και η εξεταστική συνιστώσα αλλά και να δοθεί έμφαση στη παιδαγωγική και γενική παιδεία, και την διδακτική ικανότητα, πέρα από το ιδιαίτερο αντικείμενο των σπουδών.
Οι υποψήφιοι που συγκεντρώνουν τη βαθμολογική βάση, όπως ισχύει σήμερα, στους εκάστοτε διαγωνισμούς, ή σε δύο προηγούμενους, θα εντάσσονται σε ενιαίο πίνακα υποψηφίων για διορισμό ή πρόσληψη.
Από τον επόμενο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ οι διορισμοί και οι προσλήψεις εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα πραγματοποιούνται αποκλειστικά από τον παραπάνω πίνακα επιτυχόντων τη βαθμολογική βάση σε διαγωνισμό ΑΣΕΠ.
Λόγω των νομικών ρυθμίσεων που διαμόρφωσαν τη σημερινή κατάσταση δημιουργήθηκαν στρεβλώσεις, και καταστρατηγήθηκε η αρχή των ίσων ευκαιριών για όλους όσους έχουν τα προσόντα. Ταυτόχρονα όμως δημιουργήθηκαν προσδοκίες και επιλογές σταδιοδρομίας με ευθύνη κύρια της πολιτείας. Γι αυτό και θα υπάρξουν μεταβατικές διατάξεις.
Οι μεταβατικές διατάξεις για το πέρασμα από το σημερινό δαιδαλώδες σύστημα διορισμών στο νέο σύστημα, προβλέπουν :
· Την οριστική παύση της τροφοδοσίας των πινάκων προϋπηρεσίας την 30/6/2010.
· τον διορισμό εκπαιδευτικών με αναλογία 60%-40% (σχολικά έτη 2010-11, 2011-12).
· Στη συνέχεια, εφόσον οι συμμετέχοντες στους κλειδωμένους πίνακες δεν έχουν διοριστεί και διαθέτουν εμπειρία άνω των 24 μηνών εντάσσονται στους πίνακες επιτυχόντων ΑΣΕΠ με μέσο όρο βαθμολογίας 50-54 δηλ. πριμοδοτούνται με χαμηλότερη βάση στους δύο προσεχείς διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ.
Η πολιτεία οφείλει να καλύπτει, κάθε φορά, τα οργανικά κενά με διορισμούς μονίμων .
Θεσμοθετείται ενιαία διαδικασία προσδιορισμού κενών οργανικών θέσεων και λειτουργικών αναγκών σε επίπεδο σχολικής μονάδας με την αξιοποίηση ειδικών πληροφοριακών προγραμμάτων (χρήση των ΤΠΕ), τα οποία θα ενημερώνονται με στοιχεία σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Στόχος είναι ο προσδιορισμός των αναγκαίων εκπαιδευτικών να συνδέεται με το σχολείο, το οποίο είναι η κεντρική μονάδα σχεδιασμού-προγραμματισμού. Σήμερα μια από τις σοβαρότερες αιτίες του ανορθολογισμού που υπάρχει, είναι η αδυναμία προσδιορισμού κάθε χρόνο, των κενών ανά σχολείο ή διεύθυνση.
Τα πραγματικά κενά θα είναι διαθέσιμα και προσβάσιμα στο διαδίκτυο όπου και τα αρμόδια περιφερειακά συμβούλια θα αναρτούν υποχρεωτικά τις αποφάσεις τους.
Οι θέσεις για διορισμό μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού προκηρύσσονται το πρώτο 15νθήμερο του Ιουλίου κάθε έτους, κατά κλάδο ή ειδικότητα και κατά σχολείο ή περιοχή διορισμού και πραγματοποιούνται με βάση τα οργανικά κενά για την καλή λειτουργία της σχολικής χρονιάς που θα ξεκινήσει αμέσως μετά .
Ο χρόνος παραμονής των εκπαιδευτικών στον τόπο πρώτου διορισμού είναι κατ’ ελάχιστον 3 έτη.
Κάθε πρόσληψη για κάλυψη κενών ή αναπλήρωση, πραγματοποιείται με βάση τη σειρά των ενδιαφερόμενων στους ως άνω πίνακες επιτυχόντων.
Ο θεσμός του ωρομισθίου στον ως άνω πίνακα περιορίζεται δραστικά και διατηρείται μόνο για τις εξαιρετικές περιπτώσεις που αντικειμενικοί λόγοι δεν επιτρέπουν την πρόσληψη αναπληρωτή.
Εάν το σύνολο των απαιτούμενων ωρών διδασκαλίας, σε ένα ή περισσότερα σχολεία, είναι λιγότερες από 16 ώρες εισάγεται ο θεσμός του αναπληρωτή με μειωμένο ωράριο (οι εκπαιδευτικοί έχουν όλα τα δικαιώματα του αναπληρωτή).
Η επιλογή αυτή γίνεται με την προϋπόθεση ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί καλύπτουν το ωράριό τους και έχει εξαντληθεί κάθε δυνατότητα ανάθεσης εκπαιδευτικού έργου σε όλους τους υπεράριθμους εκπαιδευτικούς καθώς και η δυνατότητα των 5 ωρών υπερωρίας των μόνιμων εκπαιδευτικών.
Για τις περιπτώσεις που δεν καλύπτεται το υποχρεωτικό ωράριο των εκπαιδευτικών αλλά και για να αξιοποιούνται τα επιπλέον προσόντα και οι άλλες σπουδές των διδασκόντων, εφαρμόζονται οι διαδικασίες της δεύτερης ανάθεσης και καθιερώνεται η δεύτερη ειδικότητα του εκπαιδευτικού.
Οι υποψήφιοι εκπαιδευτικοί, εφόσον επιτύχουν τη βάση στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ μοριοδοτούνται σύμφωνα με τις ακόλουθες γενικές κατηγορίες κριτηρίων, που διασφαλίζουν την επιλογή των ικανότερων:
- Επιτυχία σε διαγωνισμούς ΑΣΕΠ, - Ακαδημαϊκά Προσόντα, - Προϋπηρεσία εκπαιδευτικού, - Κοινωνικά Κριτήρια
Ο νεοδιόριστος μόνιμος εκπαιδευτικός παραμένει επί δύο έτη ως «δόκιμος εκπαιδευτικός». Η διετία αυτή αξιοποιείται για την καλύτερη προετοιμασία του εκπαιδευτικού να αναλάβει διδακτικό και παιδαγωγικό έργο.
Καθιερώνεται ο θεσμός του Μέντορα του νεοδιοριζόμενου εκπαιδευτικού.
Η μονιμοποίηση θα γίνει μετά από αξιολόγηση η οποία μπορεί να καταλήξει, σε πρόταση μονιμοποίησης ή σε πρόταση μετάταξής του σε άλλη υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας.
Αναμορφώνεται η εισαγωγική επιμόρφωση των νεοδιόριστων η οποία θα πραγματοποιείται κατά το πρώτο έτος διορισμού και θα είναι αυξημένης διάρκειας σε σχέση με τα προγράμματα που εφαρμόζονται μέχρι σήμερα.
3. Μεταθέσεις - Αποσπάσεις με βάση τα πραγματικά κενά και τις πραγματικές ανάγκες.
Το σύστημα μεταθέσεων εξορθολογίζεται μειώνοντας την άσκοπη και συνεχή κινητικότητα των εκπαιδευτικών που επιβαρύνει τη λειτουργία του σχολείου. Οι εκπαιδευτικοί υπηρετούν πραγματικά στην οργανική τους θέση χωρίς εξαιρέσεις.
Όσοι αποσπώνται σε σχολεία, υπηρεσίες ή φορείς λαμβάνουν τις μονάδες μετάθεσης της σχολικής μονάδας όπου υπηρετούν ή της πλησιέστερης στην υπηρεσία ή στο φορέα απόσπασης σχολικής μονάδας.
Ειδικά και μόνο οι αποσπώμενοι στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας, στα γραφεία των Περιφερειακών Διευθύνσεων, των Διευθύνσεων και Γραφείων Εκπ/σης, θα λαμβάνουν τα μόρια της πλησιέστερης σχολικής μονάδας συν δύο (2) μονάδες μετάθεσης.
Με βάση την αρχή η «θέση του εκπαιδευτικού είναι στο σχολείο» προτείνεται η συστηματική μείωση των αποσπάσεων εκπαιδευτικών σε διοικητικές θέσεις και η αξιοποίηση του εκπαιδευτικού δυναμικού στις σχολικές μονάδες.
Σε κάθε περίπτωση προτεραιότητα θα έχουν οι αποσπάσεις που εξυπηρετούν πραγματικές ανάγκες του εκπαιδευτικού συστήματος. Τα πραγματικά κενά που θα προσδιορίζονται εκτός των άλλων και με τη βοήθεια του Πληροφορικού συστήματος θα είναι διαθέσιμα και προσβάσιμα από οποιονδήποτε μέσω διαδικτύου. Απόλυτη διαφάνεια ώστε όλοι να γνωρίζουν και να επιλέγονται αυτοί που έχουν τις προϋποθέσεις.
Οι ανάγκες για αποσπάσεις σε υπηρεσίες και φορείς του Υπουργείου Παιδείας, θα δημοσιοποιούνται αμέσως μετά τις μεταθέσεις και θα αναφέρονται :
- Ο αριθμός των θέσεων προς κάλυψη, κατά υπηρεσία ή φορέα,
- Τα συγκεκριμένα προσόντα που πρέπει να διαθέτουν οι ενδιαφερόμενοι,
- Ο χρόνος της απόσπασης .
Προβλέπεται επίσης η Εθελοντική μετάταξη των εκπαιδευτικών οι οποίοι έχουν έτη απόσπασης και ως εκ τούτου διοικητική εμπειρία, σε διοικητικές θέσεις του Υπουργείου, ώστε να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα δεκαετιών που τόσο το Υπουργείο Παιδείας όσο και οι εποπτευόμενοι οργανισμοί του, λειτουργούν με αποσπασμένους εκπαιδευτικούς.
4. Καθιέρωση αξιοκρατικού συστήματος επιλογής στελεχών διοίκησης στην εκπαίδευση.
Η ανάγκη αλλαγής του πλαισίου επιλογής στελεχών της διοίκησης στην εκπαίδευση προέκυψε από τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν κατά την εφαρμογή του υφιστάμενου συστήματος επιλογών, που περιορίζεται από τις αυξημένες προϋποθέσεις προϋπηρεσίας και την έλλειψη κινήτρων.
Με το νέο πλαίσιο, διασφαλίζεται η ισότιμη πρόσβαση των εκπαιδευτικών στη διαδικασία επιλογής καθώς και η διεύρυνση της βάσης των υποψηφίων. Διασφαλίζονται χαρακτηριστικά και εχέγγυα για διαφανείς, αξιοκρατικές επιλογές, Αίρονται τα εμπόδια και οι περιορισμοί στη συμμετοχή με ταυτόχρονη αξιοποίηση των ικανοτήτων και γνώσεων που προκύπτουν από την εμπειρία. Καθίσταται υποχρεωτική η επιμόρφωση σε θέματα διοίκησης της Εκπαίδευσης σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης, από την πρώτη εφαρμογή. Παράλληλα υπηρετείται η διαμόρφωση ενός πλαισίου επαγγελματικής εξέλιξης των διοικητικών στελεχών.
Προϋπόθεση επιλογής θα είναι η συμμετοχή σε προγράμματα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου, όπως Το πιστοποιητικό διοικητικής ή καθοδηγητικής επάρκειας, το οποίο θα έχει παράλληλα το ρόλο αναγνώρισης α) θεσμού εξετάσεων και β) θεσμού επιμόρφωσης και ουσιαστικής προετοιμασίας των υποψηφίων προκειμένου να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις απαιτήσεις των θέσεων.
Επιπροσθέτως:
· Προκειμένου να μην ανατραπούν ουσιαστικά τα επιστημονικά και διοικητικά χαρακτηριστικά των υποψηφίων μειώνεται το ποσοστό μοριοδότησης της συνέντευξης.
· Προσδίδονται χαρακτηριστικά και εχέγγυα για αξιοκρατικές, διαφανείς και αξιόπιστες επιλογές μέσα από την αναβάθμιση της διαδικασίας της συνέντευξης ώστε να αποτελεί πραγματικά εργαλείο διερεύνησης της προσωπικότητας και γενικής συγκρότησης του υποψηφίου και κυρίως του δυναμικού και των ικανοτήτων του. Όπως:
· Η εισαγωγή σταδίου προετοιμασίας σε συγκεκριμένη μελέτη περίπτωσης, ώστε η συνέντευξη να εστιάζει στις ικανότητες του υποψηφίου για αντίληψη της πραγματικότητας και αξιοποίηση του δυναμικού του για ανάληψη πρωτοβουλιών. Ομοίως , και η χρήση έντυπων υποδειγμάτων, δομούν την διαδικασία της συνέντευξης και προασπίζουν την αξιοπιστία και την αντικειμενικότητα.
· Η διαφάνεια της διαδικασίας της συνέντευξης υπηρετείται με την μαγνητοφώνηση.
· Ταυτόχρονα με τον ημιδομημένο τύπο συνέντευξης καθιερώνεται παράλληλα και η υποχρέωση των μελών του συμβουλίου για ξεχωριστή και πλήρως αιτιολογημένη βαθμολογία για κάθε παράμετρο.
· Ο ορισμός των μελών του κάθε συμβουλίου επιλογής , βασίζεται στις προτάσεις ανεξαρτήτων φορέων εκπαίδευσης. Η τελική επιλογή γίνεται μετά από γνώμη της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής ύστερα από πρόταση του Υπουργού Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων.
5. Θέσπιση της Αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας.
Για δεκαετίες δεν εφαρμόστηκε καμία συγκροτημένη διαδικασία αξιολόγησης. Όμως οι συνθήκες ωρίμασαν και οι εκπαιδευτικοί είναι πλέον θετικοί για μια αντικειμενική, δημιουργική και θετική για το σχολείο διαδικασία αξιολόγησης.
Η αξιολόγηση της σχολικής μονάδας αποτελεί μοναδική διαδικασία διαπίστωσης της θετικής αλλά και της αρνητικής πορείας, και εντοπισμού αδυναμιών. Σε πρώτη φάση ορίζεται ως εσωτερική διαδικασία που οργανώνεται από τους ίδιους τους παράγοντες της σχολικής κοινότητας και η οποία επιδιώκει την ενεργοποίηση των μελών της με στόχο τη βελτίωση των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων και πρακτικών.
Παράλληλα η εμπλοκή των εκπαιδευτικών στη διαδικασία και την παραγωγή των αποτελεσμάτων αξιολόγησης ενισχύει τα κίνητρα και την δέσμευση τους για υλοποίηση προγραμμάτων βελτίωσης του έργου. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκεται η ανάπτυξη της σχολικής μονάδας και η ανάδειξή της σε ισχυρό φορέα λόγου και δράσης.
Οι σχετικές δράσεις αφορούν:
o τους Πόρους της Σχολικής Μονάδας (υλικοτεχνική υποδομή, οικονομικοί πόροι, ανθρώπινο δυναμικό)
o τη Διοίκηση της Σχολικής Μονάδας (συντονισμός σχολικής ζωής, διαμόρφωση-εφαρμογή σχολικού προγράμματος, αξιοποίηση μέσων και πόρων)
o την εφαρμογή του προγράμματος χωρίς απώλεια διδακτικών ωρών.
o το Κλίμα και τις Σχέσεις μεταξύ των παραγόντων της εκπαιδευτικής κοινότητας
o το συνολικό πρόγραμμα κοινωνικής, πολιτιστικής, περιβαλλοντικής δράσης του Σχολείου
o τις Εκπαιδευτικές Διαδικασίες και τις καινοτομικές δράσεις του σχολείου σε όλους τους τομείς
o τα αποτελέσματα (φοίτηση, επίδοση, μαθητική διαρροή, ατομική-κοινωνική ανάπτυξη μαθητών)
Κάθε σχολείο μπορεί να εμπλουτίσει τα πεδία αυτά, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, και τις απόψεις των μελών της σχολικής κοινότητας για τους παράγοντες που συγκροτούν την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου.
Η προβλεπόμενη διαδικασία για όλους είναι:
Α) Κάθε σχολική μονάδα, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, προβαίνει σε κατάρτιση προγράμματος δράσης για το σχολικό έτος που ξεκινά,
Β) Στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς, συντάσσεται έκθεση αξιολόγησης , κατά την οποία αξιολογούνται
· Η απόδοση της σχολικής μονάδας στο σύνολό της
· Η διαπίστωση του κατά πόσο επιτεύχθηκαν οι στόχοι που είχαν τεθεί στο πρόγραμμα δράσης του έτους που διανύθηκε
· Η εκτίμηση των επιτυχιών ,των αδυναμιών και των προβλημάτων που αντιμετωπίστηκαν κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους
· Η κατάθεση προτάσεων βελτίωσης για την επόμενη σχολική χρονιά
Γ) Η κατάρτιση του προγραμματισμού και της αξιολογικής έκθεσης γίνεται με ευθύνη του Διευθυντή του σχολείου, σε συνεργασία με το σύλλογο διδασκόντων και τους σχολικούς συμβούλους. Παρουσιάζεται στο σχολικό συμβούλιο και τους γονείς, σε απογευματινή συνεδρίαση και δημοσιεύεται στο διαδίκτυο στις ιστοσελίδες του σχολείου και της αρμόδιας Διεύθυνσης Εκπαίδευσης
Δ) Στη συνέχεια ο Διευθυντής κάθε σχολικής μονάδας, υποβάλλει στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ως εποπτεύοντα φορέα δια μέσου της διοικητικής οδού, έκθεση που περιλαμβάνει την αναλυτική παρουσίαση της διαδικασίας και των αποτελεσμάτων
Η διαδικασία αξιολόγησης αφορά και σε όλα τα στελέχη της διοίκησης με βάση στόχους που τίθενται κατά μονάδα διοίκησης ετησίως, με ανάλογες διαδικασίες.
Ενότητα 2η :
ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ Α.Ε.Ι.
Το Υπουργείο Παιδείας, μετά τη δρομολόγηση των αλλαγών στην Α΄θμια και Β΄θμια εκπαίδευση, θα προχωρήσει στη ριζική αναδιάρθρωση του πλαισίου λειτουργίας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Παράλληλα, σε συνδυασμό με τις αλλαγές στο Λύκειο και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, θα προχωρήσει στη θέσπιση ενός νέου συστήματος πρόσβασης στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση που θα συνδέει την απόδοση στο νέο Λύκειο με τις προδιαγραφές που θα θέτουν τα ίδια τα Πανεπιστήμια και που θα συνδέονται με τις αλλαγές στα προγράμματα σπουδών τόσο στη Δευτεροβάθμια όσο στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Εκ των πραγμάτων απαιτείται κάποιος χρόνος ώστε να μην προχωρήσουμε σε μία ακόμη απόπειρα, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα όπως έχει πολλάκις συμβεί στο παρελθόν.
Στην μεταβατική περίοδο δεν μένουμε άπραγοι. Υπάρχουν πολλές και σημαντικές αδυναμίες και προβλήματα τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και εδώ, χωρίς να θίγεται ο συνολικός σχεδιασμός, προτείνονται ορισμένες άμεσες παρεμβάσεις. Επιχειρείται δηλαδή, σε αυτή τη χρονική στιγμή η βελτίωση της λειτουργίας των Α.Ε.Ι. (Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι.) και εποπτευόμενων φορέων του Υπουργείου Παιδείας, που αφορούν στην ανώτατη εκπαίδευση.
Οι σημαντικότερες προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις αναφέρονται :
1. στα Συγγράμματα:
Διακηρυγμένος στόχος μας είναι τα ηλεκτρονικά συγγράμματα. Όμως λόγω του τεράστιου προβλήματος που παρατηρήθηκε το τελευταίο διάστημα, υπάρχει ανάγκη μεταβατικής δράσης. Το θέμα «συγγράμματα» έχει φτάσει σε αδιέξοδο με τεράστια προβλήματα γραφειοκρατίας, σπατάλης και επιπτώσεων στους φοιτητές λόγω καθυστερήσεων.
Με την νομοθετική ρύθμιση προωθούμε τον εκσυγχρονισμό του συστήματος διανομής συγγραμμάτων στους φοιτητές,. Για τον σκοπό αυτό έχει ήδη δρομολογηθεί η ανάπτυξη ηλεκτρονικού συστήματος διανομής συγγραμμάτων από την ΕΔΕΤ (εποπτευόμενος φορέας της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου) με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Ψηφιακής Σύγκλισης του ΕΣΠΑ 2007-2013. Στόχος είναι να διασφαλιστεί η έγκαιρη διανομή από το Ακαδημαϊκό Έτος 2010-2011, ενώ με το ίδιο αυτό σύστημα έχει προβλεφθεί να γίνεται και η διανομή ηλεκτρονικών συγγραμμάτων, όταν αυτά θα είναι έτοιμα.
2. Μείωση από 30 σε 15 του μέγιστου αριθμού των μελών των εκλεκτορικών σωμάτων για εκλογή μελών ΔΕΠ.
Η μείωση αυτή, που έχει άλλωστε ζητηθεί και από τη Σύνοδο των Πρυτάνεων, θεωρείται επιβεβλημένη (1) για λόγους σύνθεσης των μελών των εκλεκτορικών σωμάτων με μέλη που διαθέτουν πραγματικά συναφές γνωστικό αντικείμενο με εκείνο της υπό πλήρωση θέσης. (2) για την ευχερέστερη και πλέον έγκαιρη σύγκληση τους, και (3) για λόγους μείωσης του κόστους μετακίνησης των εξωτερικών εκλεκτόρων (το 1/3 του συνόλου) από την έδρα του Ιδρύματος στο οποίο υπηρετούν προς την πόλη στην οποία γίνεται η διαδικασία εκλογής
Για τους τελευταίους δύο λόγους προβλέπεται η συμμετοχή σε συνεδριάσεις εκλεκτορικών σωμάτων μέσω τηλεδιάσκεψης, προκειμένου να μειωθεί περαιτέρω το κόστος μετακίνησης αλλά και ο διατιθέμενος χρόνος των εξωτερικών εκλεκτόρων, ενώ παράλληλα διευκολύνεται η συμμετοχή σε αυτά ελλήνων επιστημόνων Πανεπιστημίων του Εξωτερικού
3. Η κατάργηση της βάσης του 10.
Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά την υιοθέτηση της ρύθμισης αυτής, δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ή μελέτη που να αποδεικνύει ότι η θέσπιση της βάσης του 10 πέτυχε στο ελάχιστο την άνοδο της ποιότητας σπουδών στο λύκειο ή τα τριτοβάθμια ιδρύματα. Δεν έχουμε καμιά ένδειξη ότι τα Πανεπιστήμια και τα Τ.Ε.Ι. έχουν σήμερα καλύτερους φοιτητές από αυτούς που είχαν μέχρι το 2006.
Αντίθετα, έχουμε τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με καθηγητές και διοικητικό προσωπικό χωρίς αντικείμενο εργασίας και υποδομές που υπολειτουργούν, όταν μάλιστα δεκάδες χιλιάδες νέοι λόγω του συγκεκριμένου συστήματος προσφεύγουν σε «κολλέγια» αλλά και σε κάθε είδους πανεπιστημιακά και τεχνολογικά ιδρύματα χωρών όλου του κόσμου.
Με το νομοσχέδιο καταργείται ο περιορισμός της βάσης του 10, όπως αυτός θεσμοθετήθηκε. Άλλωστε αντιβαίνει στην παιδαγωγική λογική των πανελλαδικών εξετάσεων όπως αυτές γίνονται σήμερα, με όλους τους μαθητές να εξετάζονται στα ίδια μαθήματα, ανεξάρτητα από την προσωπική τους επιλογή σπουδών.
Η ανταπόκριση των υποψηφίων στις σχολές και στα τμήματα των Α.Ε.Ι. μετά τη φετινή διαδικασία, και σε συνδυασμό με στοιχεία των προηγούμενων ετών, θα αποτελέσουν και ενδεικτικά στοιχεία για τη συνολική χωροταξική και θεματική αναδιάρθρωση την οποία μελετά το Υπουργείο.
4. Θέματα Μετεγγραφών.
Η μετεγγραφή φοιτητών και σπουδαστών με διάφορα κριτήρια ίσως να αποτελεί διέξοδο στις προσωπικές ή οικογενειακές τους ανάγκες, παράλληλα όμως δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην λειτουργία των ΑΕΙ και το παρεχόμενο επίπεδο σπουδών, με την δραματική υπερφόρτωση ορισμένων σχολών και ιδρυμάτων και την υπολειτουργία άλλων
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιχειρείται η εξισορρόπηση του αριθμού των μετεγγραφόμενων φοιτητών και σπουδαστών, μέσω της ορθολογικότερης κατανομής τους στα ομοειδή τμήματα.
5. Αντιμετώπιση επιμέρους προβλημάτων στα ΑΕΙ.
Με τις παρακάτω ρυθμίσεις αντιμετωπίζονται επιμέρους προβλήματα στην λειτουργία των ΑΕΙ και αναφέρονται στην:
· Παράταση του χρόνου προσαρμογής των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών και των Ερευνητικών Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων (Ε.Π.Ι.) όσον αφορά στην αξιολόγησή τους, λόγω των γνωστών νομοθετικών και οικονομικών προβλημάτων της Α.ΔΙ.Π. κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διετίας. Με τη ρύθμιση αυτή αποφεύγεται η παύση λειτουργίας τόσο των μεταπτυχιακών προγραμμάτων όσο και των Ε.Π.Ι., η οποία θα συνέβαινε με την ισχύουσα νομοθεσία τον Ιούνιο 2010.
· Διεύρυνση των σκοπών των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) των Α.Ε.Ι., σύμφωνα με ομόφωνες αποφάσεις της Συνόδου των Πρυτάνεων. Η διεύρυνση αυτή δίνει τη δυνατότητα στα Α.Ε.Ι. να εκτελούν επιστημονικά, ερευνητικά, πολιτιστικά και αναπτυξιακά προγράμματα με πιστώσεις από το αποθεματικό των ΕΛΚΕ προς όφελος των Ιδρυμάτων τους μετά από εισήγηση της Επιτροπής Ερευνών και απόφαση της Συγκλήτου/Συμβουλίου του Α.Ε.Ι.
· Διευκόλυνση της λειτουργίας της Α.ΔΙ.Π. (αριθμός παρόντων εξωτερικών αξιολογητών, διαδικασία κατάρτισης μητρώου εξωτερικών αξιολογητών, συγκρότηση και μέλη της Α.ΔΙ.Π., κ.λπ.), με στόχο αφενός την αύξηση της αποτελεσματικότητάς της και αφετέρου την επίτευξη συμβατότητας με τις επιταγές της Ευρώπης.
Ενότητα 3η :
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι προτεινόμενες διατάξεις αφορούν ρυθμίσεις θεμάτων της δευτεροβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης καθώς και την διευθέτηση μιας σειράς εκκρεμοτήτων που αφορούν στην Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ελλάδα.
1. Ρύθμιση θεμάτων Δευτεροβάθμιας Εκκλησιαστικής εκπαίδευσης
Η νομοθετική παρέμβαση έχει στόχο την ποιοτική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου και τον εξορθολογισμό στη διοίκηση και οργάνωση των Γυμνασίων και Λυκείων αυτών. Οι υφιστάμενες σήμερα δομές, είναι 10 γυμνάσια και 17 Λύκεια (με 218 και 481 μαθητές, αντίστοιχα), με κόστος λειτουργίας ανά μαθητή 16.500 ευρώ (όταν ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ είναι 5.000 ευρώ). Με την κατάργηση ή συγχώνευση ορισμένων από αυτά εκτιμάται ότι θα υπάρξει εξοικονόμηση τουλάχιστον 1,5 εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο.
Πιο συγκεκριμένα, με το νομοσχέδιο :
α) επιχειρείται η εναρμόνιση του πλαισίου λειτουργίας των εκκλησιαστικών σχολείων με το γενικότερο πλαίσιο που διέπει την δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση, και
β) προβλέπονται λύσεις (που ο εν ισχύ Ν.3432/2006 δεν προβλέπει) για σειρά θεμάτων που προκύπτουν από καταργήσεις η συγχωνεύσεις σχολικών εκκλησιαστικών μονάδων. όπως π.χ., για τους μαθητές, το εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό άλλα και για το αρχείο των μαθητικών θεμάτων, τα έπιπλα, εξοπλισμό και βιβλιοθήκες.
γ) στο πλαίσιο απλοποίησης των διαδικασιών παρέχεται η εξουσιοδότηση στον Υπουργό να μπορεί να μεταβιβάζει αρμοδιότητες σε περιφερειακά όργανα της δημόσιας εκπαίδευσης, με δεδομένο ότι τα εκκλησιαστικά σχολεία δεν έχουν περιφερειακές υπηρεσίες για την διοικητική τους στήριξη.
2. Ρύθμιση εκκρεμοτήτων διοικητικού χαρακτήρα.
Ενότητα 4η :
ΚΕΝΤΡΑ ΜΕΤΑΛΥΚΕΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ - ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ – ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
Σύμφωνα με Συνταγματική επιταγή (άρθρ. 16 παρ.8) θεσπίσθηκε ο ν. 3696/2008 (ΦΕΚ Α 177/25.08.2008) «για την ίδρυση και λειτουργία Κολλεγίων και άλλες διατάξεις ».
Ο νόμος αυτός, (για διατάξεις του οποίου ασκήθηκε, κατά τη συζήτηση στην Βουλή σφοδρή κριτική από την τότε αντιπολίτευση), αποτέλεσε αντικείμενο κριτικής εξέτασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία από τον Απρίλιο του 2009, εξέφρασε αντιρρήσεις για την συμβατότητα διατάξεών του, καθώς και διατάξεων των κατ’ εξουσιοδότησή του υπουργικών αποφάσεων που εκδόθηκαν, προς τα άρθρα 49 και 43, σε συνδυασμό με το άρθρο 48 της Συνθ. Ε.Κ. ( ελεύθερη παροχή υπηρεσιών – ελευθερία εγκατάστασης). Παρά τις αντιρρήσεις αυτές και το κατ’ επανάληψιν αίτημα συγκεκριμένων τροποποιήσεων -για ορισμένες από τις οποίες είχε δεσμευθεί έγγραφα η Ελληνική Κυβέρνηση κατά την διάρκεια των συζητήσεων-διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. - δεν έγινε καμιά σχετική ενέργεια από την προηγούμενη Ελληνική Κυβέρνηση. Αντίθετα προχώρησε στην εσπευσμένη χορήγηση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας «Κολλεγίων» στην χώρα μας με βάση το αμφισβητούμενο αυτό θεσμικό πλαίσιο. Ακολούθησε η από 20.11.2009 απόφαση του Κολλεγίου των Επιτρόπων και η αποστολή Προειδοποιητικής Επιστολής προς την Ελληνική Δημοκρατία, με την οποία προοιωνίζεται, μια νέα αντιδικία της χώρας μας με την Κοινότητα.
Οι παρατηρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφορούν σε διατάξεις των άρθρων 6, 10, 13, και 17 του ν. 3696/2008 και των άρθρων 3, 5, 6, 7, 10, 11, 14, και 15 της ΥΑ 129450/Δ6/8-10-2008 και αιτιώνται περιορισμούς της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών και της ελευθερίας εγκατάστασης καθώς και ασάφειες, πρόσφορες να οδηγήσουν σε παραβίαση των ελευθεριών αυτών.
Ήδη το δεδομένο της χορηγήσεως μη νόμιμων αδειών λειτουργίας σε σειρά Κολλεγίων (κατά την ομόφωνη γνωμοδότηση της Ολομέλειας του ΝΣΚ), γεννά την ανάγκη σύννομης χορηγήσεως νέων αδειών με έρεισμα ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, στο πλαίσιο της Κοινοτικής νομιμότητας – ώστε να υπάρξει επί τέλους, σαφές και μη αμφισβητούμενο καθεστώς λειτουργίας βάσει προδιαγραφών και ελέγχου. .
Με το παρόν νομοσχέδιο κινούμεθα στην κατεύθυνση αποκατάστασης των αρχών της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών και ελεύθερης εγκατάστασης που ζητά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και η οποία θα συνδυασθεί, κατά την θέσπιση του νέου νόμου, με την ενίσχυση του εθνικού ελέγχου στην πιστοποίηση των μεταλυκειακών αυτών ιδρυμάτων, ώστε η λειτουργία τους, τελικώς, να ισορροπεί μεταξύ των κοινοτικών και εθνικό-συνταγματικών επιταγών.
Η ενίσχυση και η ουσιαστικοποίηση των ελέγχων στην πιστοποίηση θα επιτευχθεί μέσα από την ανάδειξη του αναβαθμισμένου Ε.ΚΕ.ΠΙΣ, το οποίο θα αναλάβει το έργο της αξιολόγησης και ελέγχου των ιδρυμάτων αυτών, τόσο κατά την χορήγηση της άδειας λειτουργίας τους, όσο και, συνεχώς κατά το στάδιο της λειτουργίας τους, καθ’ εαυτής. Το Ε.ΚΕ.ΠΙΣ, προβλέπεται να αντικαταστήσει την αμφιβόλου αξιοπιστίας Επιτροπή Αξιολόγησης και Ελέγχου των Κολλεγίων, η οποία, κατά την παρθενική της εμφάνιση, συνέπραξε στην παρατυπία της χορηγήσεως των αδειών λειτουργίας, δυο μέρες προ των εκλογών. Αναμένεται επίσης να συνεισφέρει με τον δημόσιο χαρακτήρα, την εμπειρία και την πολυπρισματικότητα της σύνθεσης και λειτουργίας του στην αυστηρή, δίκαιη και αποτελεσματική πιστοποίηση.
