Επιλέξαμε ενδιαφέροντα αποσπάσματα από την ομιλία του Υπουργού Εσωτερικών Γ. Ραγκούση σχετικά με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΠΡΩΤΟ:Ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΕΦΥΓΕ, Ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ ΗΡΘΕ
"......Όλα αυτά, συναντώνται σε έναν στόχο: να οικοδομήσουμε για τη χώρα και τους πολίτες ένα καλύτερο κράτος.
Αυτός ο στόχος, ένα καλό κράτος από τη μία, η λογική της Νέας Αρχιτεκτονικής από την άλλη, μας οδήγησε στη σύνδεση του συνολικού αυτού σχεδίου με το όνομα μιας εμβληματικής μορφής της αρχιτεκτονικής, του................
«Καλλικράτη».
Που, όπως γνωρίζετε, δεν θεωρείται μόνο ένας εκ των δύο αρχιτεκτόνων του Παρθενώνα, αλλά και των Μακρών Τειχών, που ένωσαν Αθήνα και Πειραιά.
Η διοικητική δομή που θεμελιώνουμε με το πρόγραμμα «Καλλικράτης» είναι απλή, ευδιάκριτη και στέρεη.
Θεμελιώνουμε τη δευτεροβάθμια περιφερειακή αυτοδιοίκηση.
Στη θέση των 76 Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου που σήμερα αποτελούν τις Νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις δημιουργούνται αιρετές περιφέρειες σε αριθμό ανάλογο των 13 κρατικών σημερινών περιφερειών
Προχωρούμε στην θεσμική, λειτουργική αλλά και ηθική επαναθεμελίωση των Δήμων.
Σύμφωνα με μία γενική προσέγγιση εφαρμογής των κριτηρίων που προτείνουμε από τους 1034 ΟΤΑ θεμελιώνονται λιγότεροι από 370 ισχυροί και αποτελεσματικοί Δήμοι.
Ταυτόχρονα από τα περίπου 6.000 Νομικά Πρόσωπα και Δημοτικές Επιχειρήσεις των Δήμων, προχωρούμε σε λιγότερα από 2000, καταργούνται δηλαδή περίπου 4000 Νομικά Πρόσωπα και Δημοτικές Επιχειρήσεις των Δήμων.
Τέλος προχωρούμε στη θεμελίωση έως 7 Γενικών Διοικήσεων που αντικαθιστούν τις 13 σημερινές κρατικές περιφέρειες ως τις αποκεντρωμένες κρατικές οντότητες την ύπαρξη των οποίων επιβάλει το Σύνταγμα......."
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΓΕΝΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ- ΔΙΑΦΘΟΡΑ
Ξεκινούμε από το επίπεδο της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης
• Προχωρούμε στη θεμελίωση της αιρετής περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Εισάγεται έτσι ο θεσμός του αιρετού περιφερειάρχη, καθιερώνεται ο θεσμός του Αντιπεριφερειάρχη, θεματικού και τοπικού, η Περιφερειακή Εκτελεστική Επιτροπή.
Η περιφερειακή αυτοδιοίκηση:
Καθίσταται το θεσμικό όχημα της πράσινης ανάπτυξης και αναλαμβάνει τον ενιαίο στρατηγικό αναπτυξιακό σχεδιασμό της περιφέρειας, η οποία πρέπει να βασίζεται στη συμμετοχή του πολίτη, και τη διαχείριση των ΠΕΠ του ΕΣΠΑ.
Επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση όλων των περιφερειακών προβλημάτων, π.χ. τη διαχείριση ζητημάτων, όπως του περιφερειακού σχεδιασμού για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων.
Ειδικά στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη αντιμετωπίζονται με ειδικές ρυθμίσεις τα ζητήματα Μητροπολιτικού χαρακτήρα.
Στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης επαναθεμελιώνουμε ισχυρούς, αποτελεσματικούς Δήμους στην υπηρεσία του πολίτη
Η επείγουσα ανάγκη αυτής της δομικής αλλαγής, προκύπτει ανάγλυφα από ορισμένα αδιαμφισβήτητα, και πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα:
1. Μόνο 213 Δήμοι από 1034 απέκτησαν την πιστοποίηση ότι έχουν τη διαχειριστική επάρκεια για την υλοποίηση έργων του ΕΣΠΑ ,
2. Το 44%, δηλαδή 500 Δήμοι της χώρας, λειτουργούν το πολύ με ένα μηχανικό, 250 Δήμοι δεν έχουν ούτε ένα οικονομολόγο να εργάζεται σε αυτούς, ενώ 500 Δήμοι έχουν 1-2 οικονομολόγους. Δεν συζητούμε για την απουσία νομικών που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ορθή και νομότυπη λειτουργία τους.
Στην Αττική των 4 εκατομμυρίων και τη Θεσσαλονίκη του 1 εκατομμυρίου επιβιώνουν ακόμα 20 κοινότητες καθώς και αρκετοί μικροί και αδύναμοι Δήμοι.
Υπάρχει ειδική πρόβλεψη για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των Νησιωτικών και Ορεινών περιοχών. Οι νησιωτικοί Δήμοι της χώρας αποτελούν αυτή τη στιγμή το 25% των σημερινών. Η ιδιαιτερότητά τους προκύπτει όχι μόνο από τη γεωγραφική τους ασυνέχεια αλλά και από τη μεγάλη περιοδική αυξομείωση του πληθυσμού τους.
Γενική αρχή διασφαλίζουμε ότι δεν θα υπάρξει περιοχή, γειτονιά, χωριό η οποία δεν θα απολαμβάνει τους πόρους που απορρέουν από τις ανάγκες. Θεσμοθετούμε την υποχρεωτική κατανομή των πόρων βάση ξεκάθαρων γεωγραφικών, πληθυσμιακών, οικονομικών κριτηρίων.
Στο επίπεδο της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης οι Γενικές Διοικήσεις διατηρούν όσες αρμοδιότητες προβλέπονται ρητά στο Σύνταγμα ότι δεν μπορούν να παραχωρηθούν στην Αυτοδιοίκηση αλλά και ευαίσθητες αρμοδιότητες όπως της Μετανάστευσης.
Κυρίες και κύριοι,
Ένα ακόμα ζήτημα κρίσιμης σημασίας:
Οι ΟΤΑ κατηγορούνται συχνά, άλλες φορές δικαιολογημένα άλλες φορές όχι, ως εστίες διαφθοράς.
Αλλάζει συνολικά ο τρόπος ελέγχου.
Στόχος να διασφαλίσει την απόλυτη διαφάνεια, τη βεβαιότητα στον πολίτη ότι η διαχείριση των πόρων του γίνεται έντιμα.
Ταυτόχρονα απαλλάσσεται η αυτοδιοίκηση από περιττούς ελέγχους που προκαλούν εν τέλει γραφειοκρατικά βάρη στη λειτουργία τους.
Θεσπίζεται η υποχρεωτική ανάρτηση στο διαδίκτυο όλων των διοικητικών αποφάσεων και πράξεων αυτοδιοικητικών οργάνων και οργάνων διοίκησης φορέων, οι οποίες δεν θα ισχύουν εάν δεν έχουν δημοσιευθεί.
Καθιερώνουμε Ειδική Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας των Ο.Τ.Α.
Καθιερώνουμε τον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε όλους τους ΟΤΑ, τους Δήμους και τις Περιφέρειες. Κάθε δαπάνη θα ελέγχεται προληπτικά πριν από την εκτέλεσή της.
Τίθενται προϋποθέσεις, όρια και περιορισμοί στη δυνατότητα των Δήμων να συνάπτουν δάνεια καθώς και διαδικασίες ελέγχου στο δανεισμό.
Εφαρμόζεται σε όλους τους Δήμους το διπλογραφικό σύστημα με στόχο την εφαρμογή αναλυτικής λογιστικής.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΡΙΤΟ: ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Για τη μετάβαση στη Νέα Αρχιτεκτονική είναι απαραίτητο ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα στήριξης, το οποίο διαρθρώνεται σε 3 πυλώνες:
• Το πρόγραμμα Διοικητική Μεταρρύθμιση, οι πόροι του ΕΣΠΑ που έχει στη διαχείρισή του το Υπουργείο ύψους 650 εκατομμυρίων περίπου, αναθεωρείται για να προσαρμοστεί στις ανάγκες της Νέας Αρχιτεκτονικής.
• Τη χρηματοδότηση του κόστους για την πρόσληψη ειδικού επιστημονικού προσωπικού (μηχανικοί, οικονομολόγοι, νομικοί κτλ) που είναι απαραίτητο για την προβλεπόμενη στελέχωση των υπηρεσιών των ΟΤΑ και το οποίο παραμένει στους Ο.Τ.Α. για τουλάχιστον 10 χρόνια.
• Την καθιέρωση ενός μεγάλου αναπτυξιακού προγράμματος τουλάχιστον ισοδύναμου του σημερινού προγράμματος για την αυτοδιοίκηση.
Κυρίες και κύριοι,
Η Νέα Αρχιτεκτονική έχει στο επίκεντρο τον πολίτη.
Γι αυτό μέτρο για την αξιολόγηση της επιτυχίας της είναι η αναβάθμιση της καθημερινότητάς του.
• Ο δημότης, η κάθε επιχείρηση, ο κάθε επαγγελματίας, σε κάθε επίπεδο αυτοδιοίκησης δικαιούται όχι μόνο να έχει πρόσβαση στη διοίκηση, αλλά και έναν αποτελεσματικό διαμεσολαβητή, όταν ταλαιπωρείται. Για αυτό θεσπίζουμε το Συνήγορο του Δημότη και της Επιχείρησης σε κάθε Δήμο και σε κάθε Περιφέρεια. Ο Συνήγορος είναι πρόσωπο υψηλού κύρους, εκλεγμένος από αυξημένη πλειοψηφία, με ορισμένη θητεία και υπό τον έλεγχο του Συνηγόρου του Πολίτη.
• Αξιοποιούμε τις δυνατότητές της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
• Για την εξυπηρέτηση του πολίτη ενισχύεται και εκσυγχρονίζεται ο θεσμός των δημοτικών ΚΕΠ, με τη δημιουργία μικρών, αποτελεσματικών «Δημοτικών e – ΚΕΠ», σε κάθε γειτονιά ή χωριό ανάλογα με τις ανάγκες εξυπηρέτησης, με τα οποία παρέχονται οι βασικές υπηρεσίες της δημοτικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης όσο το δυνατόν εγγύτερα στο πολίτη.
• Με την εισαγωγή της έξυπνης «κάρτας του Δημότη», ξεκινά η υλοποίηση της «κάρτας του πολίτη». Με αυτή περνούν οι Δήμοι στην αυτόματη εξυπηρέτηση (π.χ. έκδοση πιστοποιητικών), αλλά και διευκολύνεται η συμμετοχή σε δημοκρατικές διαδικασίες (π.χ. τοπικά δημοψηφίσματα).
• Οι δήμοι εξοπλιζόμενοι με τις απαραίτητες υποδομές (μηχανήματα αυτόματης εξυπηρέτησης - «δημοτικά ΑΤΜ»), που θα εγκατασταθούν στα δημοτικά e – ΚΕΠ θα έχουν τη δυνατότητα αυτόματης εξυπηρέτησης 24 ώρες το 24ώρο, 365 μέρες το χρόνο.
• Ταυτόχρονα αξιοποιούνται νέοι θεσμοί στήριξης του πολίτη, όπως η «διοικητική βοήθεια στο σπίτι» με την οποία μπορεί να εξυπηρετούνται όσοι δημότες το έχουν ανάγκη. Για το σκοπό αυτό εισάγεται ο θεσμός του δημοτικού ανταποκριτή, δηλ. πολυδύναμου υπαλλήλου για την εξυπηρέτηση των κατοίκων με αξιοποίηση και των νέων τεχνολογιών.
• Αναβαθμίζεται ο ρόλος των Τοπικών Συμβουλίων σε πόρους και αρμοδιότητες, για να έχουν οι πολίτες άμεση αποφασιστική συμμετοχή σε ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητα σε επίπεδο γειτονιάς και χωριού.