Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2009

Ομιλία Πρωθυπουργού και ΥΠΕΞ κ. Γ. Α. Παπανδρέου στην Άτυπη Συνάντηση των ΥΠΕΞ Διαβαλκανικής Συνεργασίας (Κων/πολη)

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους υπουργούς που μου επέτρεψαν να μιλήσω πριν ξεκινήσουν οι ίδιοι. Είναι ιδιαίτερη χαρά μου που βρίσκομαι εδώ και που συναντώ, ακόμη και αν πρόκειται για μια σύντομη συνάντηση, συναδέλφους από τις γείτονες χώρες. Και φυσικά θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας για την εξαιρετική φιλοξενία την οποία πάντοτε βιώνω ερχόμενος στην Τουρκία. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για ακόμη μία φορά.
Θέλω να κάνω μία γενική παρατήρηση. Εμείς προσφάτως, στην Ευρώπη, είχαμε Ευρωεκλογές. Και αυτό κατέδειξε πόσο μοναδική είναι η Ευρώπη στον κόσμο, μέσα από μια μοναδική πολιτική διεργασία, κατά την οποία κυρίαρχα κράτη εκλέγουν κοινούς αντιπροσώπους, κοινό Κοινοβούλιο.
Ταυτόχρονα, η Ευρώπη πιστεύω ότι βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή, όπου χάνει ένα μέρος του δυναμισμού της. Κρίση ταυτότητας, οικονομική κρίση φυσικά, η οποία μαστίζει και ολόκληρο τον κόσμο, κοινωνική κρίση, πολιτισμική κρίση. Και πολύ συχνά, κρίση ακόμα και στο ζήτημα των αξιών.
Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε να έχουμε μια Ευρώπη η οποία θα είναι κοινωνικά δίκαιη, περισσότερο πράσινη, περισσότερο δημοκρατική και με μεγαλύτερο ρόλο στον κόσμο.Διαφορετικά, αν δεν έχουμε αυτή την ευρωπαϊκή ώθηση ολοκλήρωσης και εμβάθυνσης, η Ευρώπη θα χάσει τον ταχύ βηματισμό της, θα κυριευτεί από περισσότερο φόβο, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξτρεμιστικούς εθνικισμούς, φονταμενταλισμούς ή ρατσισμούς και οι πολίτες μας θα γίνουν περισσότερο παθητικοί και περισσότερο απορριπτικοί της Ευρώπης.
Αυτή νομίζω ότι είναι μία απ’ τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε ως Ευρωπαίοι. Μια πρόκληση να ενισχύσουμε εκ νέου το όραμα της Ευρώπης, το οποίο υπήρχε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μεταμόρφωσε μία ήπειρο η οποία μαστιζόταν από διαιρέσεις, διενέξεις και πολέμους, σε μια ήπειρο κοινών αξιών, σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας, του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της αλληλεγγύης και της ευημερίας.
Άρα, οφείλουμε να συνεχίσουμε να μεταμορφώνουμε την Ευρώπη και οι φόβοι μας, οι φόβοι περί αλλαγής συνόρων ή μειονοτήτων, να εξαφανιστούν προκειμένου να οικοδομήσουμε σχέσεις σεβασμού στο πλαίσιο της διαφορετικότητάς μας.
Χρειαζόμαστε να δημιουργήσουμε μια νέα δυναμική. Και πιστεύω ότι η διαδικασία που έχουμε εδώ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια, μπορεί να συμβάλει σε μια νέα δυναμική στην Ευρώπη. Μια νέα δυναμική διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς αυτή την περιοχή. Αυτή υπήρξε και η βάση της δουλειάς μας όταν η Ελλάδα είχε την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2003, η επονομαζόμενη και «Ατζέντα της Θεσσαλονίκης». Πιστεύω ότι θα πρέπει να δοθεί μια νέα δυναμική στην προαναφερθείσα Ατζέντα, η οποία θα πρέπει να αναβιώσει ξανά σήμερα.

Γι’ αυτό το λόγο, θα πρότεινα, και θα ήθελα να ακούσω τις απόψεις σας σε αυτό - ο αναπληρωτής υπουργός θα παραμείνει εδώ και στη συνέχεια - έναν Οδικό Χάρτη γι’ αυτή τη διεύρυνση προς τα λοιπά Δυτικά Βαλκάνια. Έναν Οδικό Χάρτη εισδοχής, σε μια ημερομηνία τόσο συμβολική, όσο και ρεαλιστική. Θα μπορούσε να είναι το 2014, 100 χρόνια μετά το 1914, όταν ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Δυστυχώς, όλα αυτά τα 100 χρόνια βιώσαμε πολλούς διαχωρισμούς, πολλούς πολέμους και πολλές διαμάχες στην περιοχή.
Δημιουργώντας έναν Οδικό Χάρτη με συγκεκριμένη ημερομηνία, θα δοθεί μια νέα δυναμική στις εσωτερικές μας διεργασίες, για μια πολιτική ηγεσία η οποία θα προβεί στις απαραίτητες αλλαγές σε αυτές τις χώρες. Θα δοθεί μια νέα δυναμική στα πιθανά διμερή ή περιφερειακά προβλήματα και πιστεύω ότι θα δοθεί επίσης μια νέα δυναμική στην ίδια την Ευρώπη, που θα της δώσει ένα νέο στόχο και ένα καινούργιο έργο - αν και ήδη γνωρίζουμε ότι υπάρχει μία «κόπωση διεύρυνσης». Εντούτοις, με τις αποφάσεις της Λισσαβόνας, ελπίζουμε ότι αυτή η «κόπωση» θα αντιμετωπιστεί σταδιακά.

Στο πλαίσιο αυτό - και θα ήθελα να ακούσω τις απόψεις σας - θέλω ως Πρωθυπουργός να το θέσω στην ημερήσια διάταξη, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό φυσικά, τίθενται και οι σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας, σχέσεις τις οποίες υποστηρίζω ένθερμα. Θα ήθελα να πω για ακόμα μια φορά την άποψή μου ότι χρειάζεται να δώσουμε στην Τουρκία τη δυνατότητα πλήρους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και όχι ειδικής σχέσεως. Δεν πιστεύω σε αυτή την ειδική σχέση. Πιστεύω στην προοπτική τού να γίνει πλήρες μέλος και θα δουλέψω προς αυτή την κατεύθυνση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ταυτόχρονα, φυσικά, χρειάζεται να δουλέψουμε μαζί, για να αντιμετωπίσουμε προβλήματα τα οποία συχνά παρεμποδίζουν αυτή τη διαδικασία και μερικά απ’ αυτά βέβαια έχουν να κάνουν με διμερή ζητήματα και με ζητήματα, όπως αυτό της Κύπρου.

Όσον αφορά τον άλλο γείτονά μας προς το βορρά, τα Σκόπια, μοιραζόμαστε κοινά συμφέροντα, θέλοντας να δούμε την περιοχή μας να ευημερεί, να είναι σταθερή και ασφαλής. Θέλουμε πράγματι να επιλύσουμε το μόνο εκκρεμές ζήτημα και θα δουλέψω ειλικρινά διερευνώντας όλους τους πιθανούς τρόπους, ώστε αυτό να συμβεί. Φυσικά, η θέση μας είναι γνωστή. Η θέση της Ελλάδος είναι ξεκάθαρα δηλωμένη.
Θα ήθελα να δηλώσω ότι θα δουλέψω πολύ στενά με όλους εσάς, ώστε αυτό το ευρωπαϊκό σχέδιο, αυτό το βαλκανικό σχέδιο, τόσο σε διμερές επίπεδο, αλλά και στο πλαίσιο της υλοποίησης του οράματος μιας ενιαίας οικογένειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ευρώπη, να ευοδωθεί.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.