Το βασικό ντοκουμέντο που συμπυκνώνει την κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους αυτοαπασχολούμενους και μικρούς ΕΒΕ είναι ο «Ευρωπαϊκός Χάρτης για τις μικρές επιχειρήσεις», τον οποίο προσυπέγραψαν τα κράτη-μέλη τον Ιούνη του 2000.
Η κοινοτική στρατηγική επιχειρεί να διαχειριστεί δύο στόχους. Από τη μια να επιταχύνει τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου και από την άλλη να διατηρήσει ορισμένες ισορροπίες ώστε να αποφευχθεί η συρρίκνωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με στοιχεία της ICAP, (Ινστιτούτου του καταναλωτή) το 1,5% των εμπορικών επιχειρήσεων πραγματοποιούν πάνω από το 50% των πωλήσεων.
Ειδικά στον τομέα εμπορίας τροφίμων το 82% του λιανικού εμπορίου μονοπωλείται από τις αλυσίδες μεγαλοκαταστημάτων, ενώ η κατανομή των μεριδίων της αγοράς συνεχώς αλλάζει υπέρ των πολύ μεγάλων καταστημάτων.
Στην τελευταία 5ετία πάνω από 20 τέτοιες αλυσίδες έχουν δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα και πολλές από τις ντόπιες αλυσίδες έχουν δημιουργήσει συμπράξεις (Μαρινόπουλος, Βασιλόπουλος, κλπ.).
Στις ηλεκτρικές συσκευές 5 αλυσίδες κατέχουν το 50% της αγοράς.
Στα ηλεκτρονικά είδη 6 επιχειρήσεις ελέγχουν το 78% των πωλήσεων.
Στον τομέα του επίπλου προχωράει η συγκέντρωση, στα ρούχα και υποδήματα διαμορφώνονται μονοπωλιακές καταστάσεις κ.τ.λ.
Η πολιτική της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ είναι ταξικά προσανατολισμένη, υπηρετεί τα συμφέροντα και την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου. Έτσι, μετά την περίοδο προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας στις κατευθύνσεις της ΕΕ, που πάρθηκαν ορισμένα μεσοπρόθεσμα μέτρα ενίσχυσης των μικρών επιχειρήσεων, εφαρμόζεται πολιτική που οξύνει τα προβλήματά τους.
ΝΔ και ΠΑΣΟΚ πλειοδοτούν σε υποσχέσεις και κολακείες. Όταν όμως σχεδιάζουν και υλοποιούν τα κυβερνητικά τους προγράμματα οι αυτοαπασχολούμενοι και μικροί ΕΒΕ καλούνται να πληρώσουν τις «μαύρες τρύπες» των προϋπολογισμών, να αντέξουν στη ληστεία των τραπεζών και τις συνέπειες από την εμπορευματοποίηση της Υγείας, της Παιδείας, της Πρόνοιας.
Αν στη γενική πολιτική των δύο κομμάτων υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις διαχειριστικού χαρακτήρα, στον τομέα αντιμετώπισης των αυτοαπασχολούμενων υπάρχει ταύτιση.
Η ΝΔ ως κυβέρνηση επέβαλε τη φορολογία των μικρών επιχειρήσεων με βάση τα λεγόμενα αντικειμενικά κριτήρια. Το ΠΑΣΟΚ εφάρμοσε αυτό το σύστημα για μια δεκαετία.
Ήταν όμως το κόμμα που με τη λεγόμενη συνάφεια και τις ανέλεγκτες υποθέσεις, κάθε χρόνο αφαιρούσε από τις τσέπες των ΕΒΕ πάνω από 1 δισ. ευρώ. Το ίδιο σύστημα βέβαια συνεχίζει και η ΝΔ. Και τα δύο κόμματα κρατούν το αφορολόγητο όριο για τους ΕΒΕ στα 9.400 ευρώ.
Στο ασφαλιστικό το ΠΑΣΟΚ εφάρμοσε με συνέπεια το λεγόμενο νόμο Σιούφα, που χειροτερεύει τους όρους ασφάλισης για τους αυτοαπασχολούμενους και δίνει ψίχουλα για τις συντάξεις, ενώ με την πολιτική και των δύο κομμάτων υποβαθμίζονται συνεχώς οι όροι πρόληψης και προστασίας της υγείας.
ΠΑΣΟΚ και ΝΔ προχώρησαν στην απελευθέρωση του ωραρίου, προς όφελος των μεγαλοκαταστημάτων, των πολυεθνικών, σε βάρος των μικρεμπόρων που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στους νέους όρους του ανταγωνισμού.
Ο ΣΥΝ είναι σύμφωνος με τους βασικούς άξονες της πολιτικής της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ ακολουθώντας τακτική «κριτικής στάσης» απέναντι σε μέτρα που προκαλούν αντιδράσεις στους αυτοαπασχολούμενους – μικρούς ΕΒΕ.
Αφετηριακό στοιχείο αυτής της πολιτικής σύγκλισης είναι η συμφωνία στις 4 ελευθερίες του Μάασριχτ (ελεύθερη κίνηση κεγαλαίου, εμπορευμάτων, υπηρεσιών, εργαζομένων), στη λογική της ανταγωνιστικότητας.
Το ΚΚΕ υπερασπίζεται τα συμφέροντα, τα δικαιώματα των αυτοαπασχολούμενων στην αντιπαράθεση με τα μονοπώλια, αναδεικνύοντας ότι μέσα στον καπιταλισμό δεν μπορεί να δοθεί λύση στα προβλήματα των αυτοαπασχολούμενων μέσα από μια ειδική πολιτική για τους ΕΒΕ. Μόνο μέσα από την αντιμονοπωλιακή πάλη με προοπτική τη λαϊκή εξουσία και οικονομία μπορεί να οργανώνεται η αντίσταση, να αποσπώνται ορισμένες κατακτήσεις.
To KKE πιστεύει ότι , για τους αυτοαπασχολούμενους και μικρούς ΕΒΕ, όπως για την εργατική τάξη και τη μικρομεσαία αγροτιά, υπάρχουν δύο δρόμοι ανάπτυξης.
Ο δρόμος που υπηρετεί τα συμφέροντα των μονοπωλίων σε βάρος του λαού, ο δρόμος της προσαρμογής, της ενσωμάτωσης στην ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων, της ληστρικής εκμετάλλευσης των εργαζομένων, των λαϊκών στρωμάτων, της χειροτέρευσης της ζωής των αυτοαπασχολούμενων, της βίαιης καταστροφής τους, από τη μια μεριά.
Από την άλλη είναι ο δρόμος της συγκρότησης του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου πάλης, που υπηρετεί τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων της πόλης και του χωριού.
Είναι ο δρόμος του αγώνα για να αξιοποιηθούν ο κοινωνικός πλούτος, οι παραγωγικές δυνάμεις και οι πλουτοπαραγωγικές πηγές, για ριζικά διαφορετική προοπτική για το λαό - για τη λαϊκή εξουσία και τη λαϊκή οικονομία.
