Συνέντευξη της βουλευτού Κέρκυρας και Πολιτικής Εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ για θέματα Τουρισμού κ. Άντζελας Γκερέκου, στην εφημερίδα «Agrenda» και στον δημοσιογράφο κ. Χρήστο Διαμαντόπουλο.
17.08.2009
«O αγροτουρισμός το προνομιακό πεδίο ανάπτυξης της τουριστικής επιχειρηματικότητας»
Με συντεταγμένο και μεθοδικό τρόπο μόνο θα μπορέσει ο αγροτουρισμός να αποκτήσει μια διαφορετική, περισσότερο αναβαθμισμένη προοπτική, καθώς αποτελεί μια πρώτης τάξεως λύση στο πρόβλημα της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Η θέση αυτή βρίσκεται στην «καρδιά» της πρότασής του ΠΑΣΟΚ για τη Βιώσιμη Πράσινη Ανάπτυξη, στο πεδίο του τουρισμού, όπως εξηγεί στην εφημερίδα «Agrenda», η βουλευτής Κέρκυρας ΠΑΣΟΚ, Άντζελα Γκερέκου. Η ίδια κάνει λόγο για έλλειψη των απαραίτητων υποδομών στον τομέα, που αποτελούν και την τροχοπέδη της ανάπτυξης, γεγονός που χρεώνει σε γραφειοκρατικό κυκεώνα της Κυβέρνησης.
1) Κα. Γκερέκου, βρισκόμαστε στην περίοδο κορύφωσης της τουριστικής περιόδου. Τι δείχνουν τα μέχρι τώρα δείγματα για την πορεία του ελληνικού τουρισμού το 2009;
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία που υπάρχουν και με βάση την τελευταία ανακοίνωση του ΣΕΤΕ, μιλάμε για μια πτώση της κίνησης σε ποσοστό τουλάχιστον 8% σε ότι αφορά τουλάχιστον τις αεροπορικές αφίξεις αλλά συνολικά πρέπει να το υπολογίσει κανείς γύρω στο 10%. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί ακόμη ένα ποσοστό της τάξης του -8%, το οποίο αφορά τη μείωση του πραγματικού εισερχόμενου τουριστικού εισοδήματος - με πιο απλά λόγια, το πόσα λεφτά τελικά μένουν στη χώρα μας από την τουριστική επιχειρηματικότητα. Συνολικά δηλαδή μιλάμε περίπου για ένα 18%, το οποίο σε απόλυτους αριθμούς σημαίνει 1.500.000 λιγότεροι επισκέπτες και πάνω από 19.000 χαμένες θέσεις εργασίας. Σίγουρα η κατάσταση δεν είναι για «πανηγυρισμό», όσο και αν η Κυβέρνηση προσπαθεί να μας πείσει ότι πρόκειται για «εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία»... Σκεφθείτε δηλαδή τι θεωρούν «αποτυχία» και πόσο χαμηλά έχουν θέσει τον πήχη της αποτελεσματικότητάς τους...
2) Υπάρχουν μετρήσιμα στοιχεία για την πτώση και το ποσοστό αυτής την τρέχουσα τουριστική περίοδο;
Κοιτάξτε, τα βασικά στοιχεία στα οποία συγκλίνουν όλες οι πληροφορίες είναι αυτά που σας ανέφερα μόλις πριν λίγο. Τα στοιχεία των εσόδων, θα ανακοινωθούν από την Τράπεζα της Ελλάδος γύρω στα τέλη Σεπτεμβρίου. Εδώ όμως υπάρχει το τεράστιο πρόβλημα της ανυπαρξίας αντικειμενικής μεθόδου μέτρησης των στατιστικών στοιχείων της τουριστικής οικονομίας στη χώρα μας. Τα στοιχεία που δίνονται από τις επίσημες πηγές είναι εξαιρετικά προβληματικά και μας εκθέτουν μάλιστα και σε διεθνές επίπεδο. Επανειλημμένα έχουμε καταθέσει Ερωτήσεις για το σημαντικό αυτό πρόβλημα αλλά τίποτε απολύτως δεν έχει γίνει μέχρι στιγμής, για τον προφανή λόγο ότι όλη αυτή η «άλλα αντ’ άλλων» κατάσταση είναι πολύ βολική για την Κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία μπορεί με τον τρόπο αυτό να «κόβει και να ράβει» τα στοιχεία κατά το δοκούν.
3) Τα μέτρα ενίσχυσης του τουρισμού από την Κυβέρνηση συνέβαλαν τελικά στην αντιμετώπιση της κρίσης;
Κατά τη γνώμη μου όχι..., επρόκειτο στην κυριολεξία για «σταγόνα στον ωκεανό». Υπήρξε μια ατολμία στο να παρθούν ουσιαστικά μέτρα τα οποία θα έδιναν «ανάσες» στον κόσμο του τουρισμού. Από δικής μας πλευράς είχαμε θέσει στο τραπέζι την πρόταση για μείωση του ΦΠΑ στις τουριστικές επιχειρήσεις κατά 2%, στα πρότυπα των μέτρων που πήρε η Ισπανία και η Κύπρος, αλλά δεν εισακουσθήκαμε από την Κυβέρνηση. Αυτό θα ήταν ένα πραγματικό ουσιαστικό μέτρο που θα διευκόλυνε την κατάσταση.
4) Πιστεύετε ότι ως χώρα «εξαργυρώσαμε» ως έπρεπε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004;
Αυτό είναι αστείο και να το ισχυρίζεται κανείς ότι συνέβη.... Νομίζω ότι αποτελούμε το διεθνές παράδειγμα αποτυχίας χώρας να εκμεταλλευθεί την υπεραξία των άψογων Ολυμπιακών Αγώνων που διοργάνωσε... Υπήρξαν χώρες όπως η Ισπανία και η Αυστραλία για παράδειγμα, στις οποίες οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτέλεσαν «σημείο καμπής» στην αναπτυξιακή τους προοπτική στο μέλλον. Σ’ εμάς αντιθέτως, την αμέσως επόμενη ημέρα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν λες και δεν είχαν γίνει ποτέ. Η πλειονότητα των ολυμπιακών εγκαταστάσεων, έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους, στοιχίζοντας στο Ελληνικό Δημόσιο υπέρογκα ποσά μόνο και μόνο για να μην καταρρεύσουν. Πέρα από εκεί όμως, ακόμη και όσες αποφασίσθηκε να χρησιμοποιηθούν για κάποιο άλλο σκοπό, η μόνη δυνατότητα εκμετάλλευσής τους, που μπόρεσε να σκεφθεί η Κυβέρνηση της Ν.Δ., ήταν η παραχώρησή τους σε ιδιώτες, με σκοπό να μετατραπούν σε Malls. Τίποτε άλλο πέρα από αυτό... Για παράδειγμα, ο κόσμος του Συνεδριακού Τουρισμού - ενός πολύ σημαντικού και δυναμικού κλάδου της τουριστικής μας βιομηχανίας - ζητά εδώ και χρόνια, μία από τις εγκαταστάσεις αυτές να δοθεί για τη δημιουργία ενός μεγάλου Μητροπολιτικού Συνεδριακού Κέντρου που λείπει από τη χώρα μας. Δυστυχώς όμως το μόνο που γίνεται είναι Malls…
5) Ποιες κατά την γνώμη σας είναι οι μεγαλύτερες απειλές για τον ελληνικό τουρισμό; Τι θα πρέπει να κάνουμε για να «σταθούμε όρθιοι» απέναντι σε ανταγωνίστριες χώρες όπως η Τουρκία;
Πιστεύω ότι οι «εσωτερικές» μας «απειλές» είναι πολύ σημαντικότερες από τις «εξωτερικές». Η μεγαλύτερη «απειλή» για τον Τουρισμό, είναι η αδιαφορία της Πολιτείας και η παντελής έλλειψη ενός συγκεκριμένου σχεδίου Κεντρικής/Εθνικής Πολιτικής για το ζήτημα αυτό. Και να σκεφθεί κανείς ότι μιλάμε για τον κλάδο ο οποίος συνεισφέρει πλέον του 18% του ΑΕΠ της χώρας... Δεν θεωρώ λοιπόν ότι «απειλούμαστε» από τον ανταγωνισμό σε σημείο που να «καταστραφούμε», αρκεί να μην συνεχίσουμε να πηγαίνουμε «στα τυφλά» και χωρίς κανένα σχέδιο για το άμεσο μέλλον. Το θέμα είναι ότι η Ελλάδα διέθετε και πάντα θα διαθέτει σημαντικά πλεονεκτήματα στο παγκόσμιο ανταγωνιστικό πεδίο του τουρισμού. Είναι σοβαρό λάθος όμως, εάν αφηνόμαστε να παρασυρόμαστε από τη στρατηγική του ανταγωνισμού και προσπαθούμε κι εμείς να παίξουμε με εκείνους τους όρους που μας τίθενται από αυτόν, με βάση τους οποίους είμαστε εκ προοιμίου χαμένοι. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τον «φθηνό» τουρισμό. Είμαστε χώρα της Ευρωζώνης και ως τέτοια πάντα θα είμαστε ακριβότεροι έναντι προορισμών όπως η Τουρκία, η Τυνησία ή η Αίγυπτος, για παράδειγμα. Έχουμε όμως πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα τα οποία πάντα θα ζητά η παγκόσμια αγορά, και άλλα τα οποία δεν τα έχουμε αξιοποιήσει και προβάλει όσο θα έπρεπε. Για παράδειγμα, είναι αδιανόητο για μια χώρα όπως η Ελλάδα, να μην ενισχύουμε τον Πολιτιστικό ή το Θαλάσσιο Τουρισμό μας. Ως προς τον μεν πρώτο, οι τουρίστες έρχονται από την άκρη της γης για να δουν τους αρχαιολογικούς μας χώρους τους οποίους, είτε τους βρίσκουν κλειστούς, λόγω έλλειψης αρχαιοφυλάκων, είτε τους βρίσκουν εντελώς παρατημένους και αναξιοποίητους. Ως προς το δεύτερο, το Θαλάσσιο Τουρισμό, αντί να ενισχύσουμε τον κλάδο αυτό, προσφάτως η Κυβέρνηση θεώρησε ότι οι επαγγελματίες του Θαλάσσιου Τουρισμού που συνεισφέρουν με τις υπηρεσίες τους στην αύξηση τους τουρισμού της χώρας, εντάσσονται στην κατηγορία των «σκαφάτων» (κατά δήλωση του κ. Παπαθανασίου) και τους φορολόγησε ανελέητα, δίνοντάς τους το τελειωτικό χτύπημα, με αποτέλεσμα πολλοί εξ’ αυτών να σκέφτονται πλέον να αλλάξουν σημαίες στα πλοία, μεταφέροντας τις δραστηριότητές τους στην Κροατία ή την Τουρκία... Μιλάμε για ακατανόητα πράγματα δηλαδή... Επομένως, ας φροντίσουμε πρώτα να λύσουμε το πρόβλημα των «εσωτερικών» απειλών μας και να δράσουμε με βάση την κοινή λογική και μετά ας ασχοληθούμε με τα προβλήματα του ανταγωνισμού μας.
6) Ένα κομμάτι του ελληνικού τουριστικού προϊόντος στηρίζεται και σε αυτό που ονομάζουμε «Αγροτουρισμό». Τι θα πρέπει να γίνει για να αναδειχθεί αυτό το ιδιαίτερο και πολλά υποσχόμενο τουριστικό μας πλεονέκτημα;
Ο Αγροτουρισμός είναι μία από τις μεγάλες μας δυνατότητες πιστεύω. Μέχρι πρότινος όμως, όλες οι σχετικές δραστηριότητες είχαν έναν αποσπασματικό και προσωπικό χαρακτήρα και βασίζονταν στο «μεράκι» του καθενός, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Αυτό όμως δεν μπορεί να αποτελεί «στρατηγική επιλογή» της χώρας. Για να γίνει αυτό, πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο, να δοθούν συγκεκριμένα κίνητρα που να πριμοδοτούν τις σχετικές με τον αγροτουρισμό δράσεις και επενδύσεις και φυσικά να ενταχθεί ο αγροτουρισμός στο συνολικό σχεδιασμό της επικοινωνιακής προβολής του τουριστικού μας προϊόντος ως χώρα. Εάν δεν περιλαμβάνεται στις εθνικές μας καμπάνιες στα ξένα δίκτυα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, από που ακριβώς θα πληροφορείται κανείς ότι στην Ελλάδα υπάρχει και αγροτουρισμός; Από πουθενά είναι η απάντηση. Για το ΠΑΣΟΚ ο αγροτουρισμός, αποτελεί προνομιακό πεδίο ανάπτυξης της τουριστικής επιχειρηματικότητας, αφ’ ενός γιατί αποτελεί μια πρώτης τάξεως λύση στο πρόβλημα της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και αφ’ ετέρου γιατί βρίσκεται στην «καρδιά» της πρότασής μας για τη Βιώσιμη Πράσινη Ανάπτυξη, στο πεδίο του τουρισμού. Πιστεύω ότι ήρθε η ώρα και η στιγμή, για να αποκτήσει ο αγροτουρισμός μια διαφορετική, περισσότερο αναβαθμισμένη προοπτική - αλλά αυτό οφείλει να γίνει με ένα συντεταγμένο και μεθοδικό τρόπο.
7) Θεωρείτε ότι εναλλακτικές μορφές τουρισμού όπως ο θρησκευτικός, ο θεραπευτικός-ιαματικός, ο οικολογικός τουρισμός έχουν μέλλον στην Ελλάδα;
Ναι και για τις μορφές τουρισμού που αναφέρεται πιστεύω ότι υπάρχει πολύ μέλλον στην Ελλάδα. Επαναλαμβάνω όμως, μόνο εάν αυτό γίνει με έναν οργανωμένο και μεθοδικό τρόπο από πλευράς Πολιτείας. Για τον Ιαματικό τουρισμό για παράδειγμα, ο νόμος έχει ψηφιστεί από το 2005 και μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει κανείς να αντεπεξέλθει στον γραφειοκρατικό κυκεώνα ο οποίος προβλέπεται σε αυτόν και κατά συνέπεια, δεν έχει καταφέρει κανείς να δημιουργήσει τις απαιτούμενες υποδομές για να παρέχει υπηρεσίες πραγματικά υψηλής ποιότητας στους επισκέπτες που ζητούν το συγκεκριμένο είδος τουρισμού. Το θέμα δεν είναι να λέμε «έχουμε και ιαματικό τουρισμό» αλλά να μπορούμε στην ουσία να τον προσφέρουμε. Και εδώ πρέπει να πω ότι συγκεκριμένα για τον Ιαματικό τουρισμό, οι Τοπικές Αυτοδιοικήσεις κάνουν πραγματικά μεγάλο αγώνα για να τον αναδείξουν, αλλά δεν υπάρχει η παραμικρή υποστήριξη από πλευράς Πολιτείας για κάτι τέτοιο.
8) Ολοκληρώνοντας θα ήθελα να μου αναφέρετε ποια θα είναι η προτεραιότητά σας για την προώθηση του τουριστικού προϊόντος της Κέρκυρας, όταν το ΠΑΣΟΚ αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας;
Κοιτάξτε, τα πράγματα είναι μάλλον απλά και όπως είπαμε και άλλες φορές - όπως σε όλα τα θέματα - έτσι και στον τουρισμό, έχουμε σκοπό να κινηθούμε πρώτα απ’ όλα με βάση την κοινή λογική. Και η κοινή λογική λέει το εξής: τουρισμός = υποδομές = ποιότητα. Υπήρξε ένα νησί το οποίο επί πολλά χρόνια ήταν η «ναυαρχίδα» του Ελληνικού Τουρισμού και τώρα παλεύει με τα προβλήματα του, κυριολεκτικά εγκαταλελειμμένο στην τύχη του, κυρίως λόγω σοβαρών προβλημάτων σε βασικές υποδομές, όπως για παράδειγμα στο οδικό δίκτυο. Η Κέρκυρα χρειάζεται ποιοτική αναβάθμιση των υποδομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών της και με βάση αυτά, να μπορέσει στη συνέχεια να επιτύχει την ουσιαστική αναβάθμιση/ανανέωση της ταυτότητας του τουριστικού της προϊόντος. Δεν μπορούμε να μιλάμε για τουρισμό ποιότητας το 2009, με βασικές υποδομές της δεκαετίας του ’60.
Προσωπικά, θεωρώ σημαντική τη δέσμευση του ΠΑΣΟΚ, η Κέρκυρα να αποτελέσει ένα από τα 3-5 νησιά της χώρας στα οποία θα εφαρμοστεί πιλοτικά το μοντέλο της Βιώσιμης Ανάπτυξης, σε όλους τους τομείς και στον τουρισμό. Αποτελεί πεποίθηση μου ότι μέσα από αυτήν την προοπτική, η Κέρκυρα της πλούσιας ιστορίας, του πολιτισμού και του μοναδικού κάλλους φυσικού περιβάλλοντος, θα μπορέσει να αξιοποιήσει τα πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει. Εξάλλου, αποτελεί προσωπικό μου στόχο, να δώσουμε στην Κέρκυρα την ευκαιρία ανάπτυξης που χρειάζεται, ώστε να προσφέρει στους κατοίκους και τους φιλοξενούμενους της, πραγματική ποιότητα ζωής και διαμονής.
