Σάββατο 13 Ιουνίου 2009

Εξω από τα δόντια τα είπε η ΠΟΕΔΗΝ για την κατάσταση της Ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα- Διαβάστε την εισήγηση

ΕΙΣΗΓΗΣΗ 11-12 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ



Συναδέλφισσες – Συνάδελφοι

Κυρίες και Κύριοι

Σε περίοδο Χρηματοπιστωτικής Κρίσης για την οποία ουδόλως ευθύνονται οι εργαζόμενοι και οι ευπαθείς ομάδες του Πληθυσμού.
Σε περίοδο που είναι επιβεβλημένη η συγκρότηση ολοκληρωμένου δικτύου Κοινωνικών Υπηρεσιών αφού διευρύνονται οι Κοινωνικές ανισότητες και το ¼ των πολιτών ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
Η ΠΟΕΔΗΝ είναι ο μοναδικός φορέας στον χώρο της Υγείας που προβάλλει το Δημόσιο και Κοινωνικό Χαρακτήρα των Υπηρεσιών.
Πόσο μάλλον για τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας που βρίσκονται στον Πυρήνα του Κοινωνικού Κράτους, με χρήστες Κοινωνικά αποκλεισμένους και Οικονομικά εξαντλημένους από τις μακροχρόνιες Νοσηλείες.
Θα ήταν χρήσιμο να αναπτυχθεί προβληματισμός πόσο πετύχαμε τους στόχους που θέσαμε κατά τον σχεδιασμό της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης.
Το ΣΥΜΦΩΝΟ που υπεγράφη πριν δύο μήνες μεταξύ του Υπουργού Υγείας κου Αβραμόπουλου και του Επίτροπου απασχόλησης Κοινωνικών υποθέσεων και ίσων ευκαιριών κο Spidla θέτει υπό την επιτήρηση της Ε.Ε τις Ελληνικές Αρχές για την υλοποίηση των στόχων που τέθηκαν με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα Υγεία – Πρόνοια 2000- 2006, Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007 – 2013, το Πρόγραμμα << Ψυχαργώς >> και τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας με το θεσμικό πλαίσιο 2716/1999.
Για άλλη μια φορά οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται ότι θα ολοκληρώσουν την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση έως 31/12/2015.
Σε έξι χρόνια που απομένουν και με δεδομένο ότι τα τελευταία πέντε χρόνια δεν επιτεύχθει μετρήσιμη πρόοδος της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης αλλά αντιθέτως με τις πολιτικές που ακολουθούνται έχουμε στασιμότητα και οπισθοχώρηση είναι βέβαιο ότι θα οδηγηθούμε σε κατάρρευση του συστήματος.
Είναι ενδεικτικά τα παρακάτω στοιχεία του τέλματος που περιήλθαν οι υπηρεσίες από την πολιτική της Κυβέρνησης να μην ενισχύει με Εθνικούς Πόρους να μην προσλαμβάνει το απαραίτητο προσωπικό και να μην αναπτύσσει τις απαραίτητες μονάδες.

· Το 60% των εισαγωγών στις Μονάδες Βραχείας Νοσηλείας – οξέων περιστατικών είναι με Εισαγγελική Παραγγελία Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 5%. Το πλήθος των Εισαγγελικών Παραγγελιών καταδεικνύει την δυσκολία εισαγωγής λόγω έλλειψης κλινών, την έλλειψη Προνοιακών δομών για την υποδοχή Ασθενών ( αυτιστικοί, Αλτζχάϊμερ, Χρήστες Ναρκωτικών ουσιών, Αλκοολικοί, Άστεγοι κ.λ.π ) την έλλειψη χώρων φύλαξης – Νοσηλείας Κρατούμενων του Αρθρ. 69 του Ποινικού Κώδικα. Φυλάσσονται αποδεδειγμένα κακοποιοί από μία Νοσηλεύτρια , το 1/7 των Νοσηλευόμενων Ασθενών είναι της Κατηγορίας των Κρατουμένων του Αρθρ. 69. Στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης λειτουργεί Ειδικό Τμήμα.
· Οι μισοί Ασθενείς που εισάγονται στις μονάδες είναι επανεισαγωγές και το 30% των κρεβατιών καλύπτουν ΝΕΟΧΡΟΝΙΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ με νοσηλείες μηνών ή ετών. Είναι προφανές ότι αυτό συμβαίνει γιατί δεν υπάρχει ενδιαφέρον από το συγγενικό περιβάλλον, δεν υπάρχουν αντίστοιχες μονάδες των αναγκών που αντιμετωπίζουν να τους υποδεχθoύν, δεν υπάρχουν διαθέσιμοι ξενώνες.
Ο Νόμος 2716/1999 προϋπόθεση χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση της Μεταρρύθμισης προβλέπει την τομεοποίηση των υπηρεσιών με την σύσταση ολοκληρωμένου δικτύου ανά πληθυσμό αναφοράς. Κυρίως τη σύσταση Πρωτοβάθμιων Υπηρεσιών.
Έχουν συσταθεί Διοικητικά μόνο οι Τομεακές Επιτροπές συνεδρίασαν λίγες φορές για Διοικητικά, οργανωτικά, χωροταξικά θέματα χωρίς να υλοποιηθεί ο Νόμος για συγκρότηση, συντονισμό ολοκληρωμένων δικτύων υπηρεσιών που θα καλύπτουν πλήρως τον Πληθυσμό Αναφοράς σε όλη τη χώρα μας.
2000 χρόνιοι Ασθενείς εκ των οποίων 1000 στις Δημόσιες Μονάδες περιμένουν εξωνοσοκομιακές δομές να τους υποδεχθούν. Λειτουργούν περί τα 10 Κέντρα Ψυχικής Υγείας και οι ανάγκες είναι για 50. Έξι ( 6 ) έχουν συσταθεί και δεν λειτουργούν επειδή δεν προκηρύσσονται οι θέσεις Προσωπικού. Οι ανάγκες σε Ψυχιατρικούς Τομείς στα Γενικά Νοσοκομεία είναι 35 και λειτουργούν 8 ( λιγότεροι κατά τρεις από το 2004 ). Παιδοψυχιατρικές και γηροψυχιατρικές υπηρεσίες είναι ανύπαρκτες.
Η υπονόμευση και η Κατάρρευση της Μεταρρύθμισης δεν γίνεται από πολιτική ανικανότητα από Διοικητικές παραλείψεις αλλά με συνειδητή πολιτική επιλογή.
Αρνείται η Κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει μη ανταποδοτικές υπηρεσίες επιδεικνύοντας κοινωνική αναλγησία και ταυτόχρονα υλοποιεί σχέδιο παράδοσης των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας στα επιχειρηματικά συμφέροντα.
Πως μπορεί αλλιώς να εξηγηθεί πολιτικά η έγκριση από τις Ελληνικές Αρχές σε Ιδιώτες Επιχειρηματίες να επενδύσουν στις χρόνιες παθήσεις, να επενδύσουν σε υπηρεσίες αποκατάστασης, που θεωρούνται επενδυτικές ευκαιρίες από οικονομικούς αναλυτές. Πώς κατέληξαν να είναι επενδυτικές ευκαιρίες;
Πως χορηγήθηκαν άδειες σε Ιδιώτες να λειτουργήσουν σε όλη τη χώρα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία (Αν. Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία, Αττική, Θεσσαλονίκη) όταν υποτίθεται δέσμευση στην Ε.Ε είναι η κατάργηση των Δημοσίων έως το 2015.
Προφανώς η δυσκολία εξεύρεσης κρεβατιού στον Δημόσιο Τομέα στρέφει τους χρήστες και τις οικογένειες των χρηστών στον Ιδιωτικό Τομέα με την επιβάρυνση υπερδιπλάσιων Νοσηλείων από τα Ασφαλιστικά Ταμεία και τους Ασθενείς, παρακράτηση των συντάξεων, μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων ως ισόβια έξοδα Νοσηλείας.
Δεν είναι τυχαίο ότι η επιλογή Νοσηλείας σε Ιδιωτικές μονάδες γίνεται με γνώμονα το Ασφαλιστικό Ταμείο και την περιουσιακή κατάσταση, του Ασθενούς.
Η κυβέρνηση επαίρετε για την συρρίκνωση ή και κλείσιμο των Ψυχιατρικών Νοσοκομείων αλλά όμως σήμερα τα Ψυχιατρικά Τμήματα των Γενικών Νοσοκομείων θυμίζουν Ψυχιατρεία της Δεκαετίας του 1980 ( Ράντζα, Κάγκελα, υπεράριθμοι, Χρόνιοι Ασθενείς ). Μπορούν να το βεβαιώσουν όλοι οι εργαζόμενοι στα Ψυχιατρικά Τμήματα των Γενικών Νοσοκομείων και μάλιστα σε περίοδο που η κυβέρνηση δηλώνει ότι κατήργησε τα Ράντζα.
Οι ελλιπέστατες ενδιάμεσες στεγαστικές δομές ( ξενώνες, διαμερίσματα ) που λειτουργούν με σημαντικά οικονομικά προβλήματα ( απλήρωτοι εργαζόμενοι, απλήρωτα νοίκια ), ήταν το πρώτο βήμα αποασυλοποίησης των Ασθενών, αφού βελτίωσε την ποιότητα ζωής των.Το επόμενο βήμα θα ήταν η Επαγγελματική αποκατάσταση των ενοίκων στους Ξενώνες , διαμερίσματα και όσων ζουν στα σπίτια τους.
Ο Νόμος 2716/99 θεσμοθέτησε τους Συνεταιρισμούς περιορισμένης Ευθύνης ( ΚΟΙΣΠΕ ) για την Επαγγελματική αποκατάσταση των Ασθενών. Δέκα χρόνια μετά την θεσμοθέτηση, επιβεβαιώνεται κατά την επίσκεψη του Κοινοτικού Επιτρόπου στη χώρα μας, η αποτυχία επαγγελματικής αποκατάστασης των Ασθενών.
Στο κείμενο του Συμφώνου συμπεριλαμβάνεται παράγραφος που υποχρεώνει τις Ελληνικές αρχές να επιδείξουν ζήλο για την χρηματοδότηση, ανάπτυξη, στήριξη και εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των ( ΚΟΙΣΠΕ ).
Είχαμε επαννηλειμένως επισημάνει την ανάγκη προώθησης και πώλησης Προϊόντων από τους Συνεταιρισμούς χωρίς ανταγωνισμό με μεγάλες εταιρείες . Υπάρχει σχετική οδηγία της Ε.Ε για προμήθειες του Δημοσίου χωρίς μειοδοτικούς διαγωνισμούς. Δεν απαλλάχθηκαν από Ασφαλιστικά και Φορολογικά βάρη.
Είχαμε επίσης τοποθετηθεί ότι οι ( ΚΟΙΣΠΕ ) είναι αδύνατον να λύσουν το πρόβλημα της επαγγελματικής αποκατάστασης και ζητήσαμε από την Κυβέρνηση να διαθέσει θέσεις προστατευμένης εργασίας στο Δημόσιο και τον Ιδιωτικό τομέα, για Ψυχικά πάσχοντες και δεν το έκανε.
Πολλές μονάδες ψυχικής Υγείας, ψυχιατρικά Νοσοκομεία, δεν επιχείρησαν να ιδρύσουν Συνεταιρισμούς. Και όσοι ιδρύθηκαν καταρρέουν από οικονομικές Ασφαλιστικές υποχρεώσεις , χωρίς κέρδη με απούλητα προϊόντα .
Πως είναι δυνατόν σήμερα να υπόσχονται ότι στα εναπομείναντα έξι χρόνια έως το όριο που θέτει η Ε.Ε για ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης , θα λυθούν τα προβλήματα των Συνεταιρισμών και στο άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον που ζούμε με τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να κλείνουν η μία μετά την άλλη θα έχουν κερδοφορία;
Η πραγματικότητα είναι ότι για άλλη μία φορά αποποιείται το κράτος την ευθύνη να διαθέσει κονδύλια σε επιχειρηματίες για απασχόληση Ασθενών και επίσης να διαθέσει ένα μέρος των ρουσφετολογικών προσλήψεων που κάνει στο Δημόσιο για τους Ψυχικά πάσχοντες. Και τώρα μέσω ΟΑΕΔ με επιδοτούμενα προγράμματα ανέργων.
Έχουν αναπτυχθεί δομές επαγγελματικής αποκατάστασης στις μονάδες ψυχικής Υγείας και εργάζονται Ασθενείς. Λαμβάνουν Θεραπευτικό Κίνητρο 117 ευρώ το μήνα οι Νοσηλευόμενοι και 176 ευρώ το μήνα όσοι απασχολούνται από προστατευόμενα διαμερίσματα ή από το σπίτι τους.
Το ευτελές αυτό ποσό καθυστερεί να δοθεί μήνες από το Υπουργείο Υγείας λόγω έλλειψης κονδυλίων. Έχουν 5 μήνες να πληρωθούν και πριν πέντε μήνες που πληρώθηκαν είχαν πάλι ένα χρόνο απλήρωτοι.
Μάλιστα οι απασχολούμενοι ασθενείς ίδρυσαν Σωματείο έκαναν αποχή από τις εργασίες και βγήκαν στα κανάλια για διεκδίκηση των δεδουλευμένων. Αν αυτό δεν είναι Ντροπή για το Κράτος τότε είναι;
Έως 30 Ιουνίου οι Ελληνικές Αρχές θα ενημερώσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση για την δρομολόγηση λύσεων των Προβλημάτων των ( ΚΟΙΣΠΕ ). Εκπνέει η προθεσμία ελήφθησαν αποφάσεις που αγνοούμε;
Για να συσταθούν ολοκληρωμένα δίκτυα δημοσίων υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας κυρίως πρωτοβάθμιων, που θα καλύπτουν τις ανάγκες του Πληθυσμού αναφοράς, απαιτείται γενναία εθνική χρηματοδότηση.
Όλοι συμφωνούμε ότι ψυχιατρικά τμήματα οξέων και Παρέμβασης στην κρίση στα Γενικά Νοσοκομεία πρέπει να αυξηθούν ;
Όλοι συμφωνούμε ότι οι πρωτοβάθμιες υπηρεσίες (κέντρα ψυχικής Υγείας –Συμβουλευτικοί Σταθμοί) πρέπει να είναι επαρκείς για να βελτιωθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και να αποφεύγονται οι εισαγωγές.
Όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να στηριχθούν οι οικογένειες ψυχασθενών (οικονομικά – ηθικά) .
Όλοι συμφωνούμε ότι οι εξωνοσοκομειακές δομές πρέπει να είναι πολύ περισσότερες .
Όλοι συμφωνούμε για την μετεξέλιξη των ψυχιατρικών Νοσοκομείων .
Η Κυβέρνηση συμφωνεί στα ΛΟΓΙΑ, στην πράξη όμως οδηγούμαστε σε κατάρρευση από την μη διάθεση Εθνικών Πόρων και τις μεγάλες ελλείψεις σε επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας.
Η Κυβέρνηση πιστή στις εξαγγελίες της για χιλιάδες προσλήψεις δεσμεύεται στον Επίτροπο Κοινωνικών υποθέσεων έως τέλους του έτους 2009 για 900 προσλήψεις στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας, (100 Ιατρούς και 800 λοιπούς επαγγελματίες) με προτεραιότητα στη στελέχωση των ψυχιατρικών τομέων των Γενικών Νοσοκομείων και των Πρωτοβάθμιων υπηρεσιών.
Είμαστε στα μέσα του έτους ακόμη δεν έχουμε τις Προκηρύξεις. Στον Προϋπολογισμό του έτους 2009 έχουν εγγραφεί συνολικά για όλες τις ανάγκες των υπηρεσιών Υγείας 700 νέες θέσεις Προσωπικού.
Πως η Κυβέρνηση πειραματίζεται να λύσει αυτό το ζήτημα.
Μήπως τις ενδεχόμενες 700 προσλήψεις συνολικά για τις ανάγκες των Νοσοκομείων, τις βαπτίσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως προσλήψεις για τις υπηρεσίες ψυχικής Υγείας ή θα αθροίσει τους εκτάκτους STAGE , επικουρικούς που θα προσληφθούν έως τέλος του έτους για να συμπληρώσει τους εννιακόσιους.
Η προσέγγιση αυτή της Κυβέρνησης είναι σοβαρή για να επιλύσει προβλήματα; Προσπαθεί να κερδίσει Πολιτικό χρόνο ο Υπουργός έως το τέλος της θητείας του.
Στην καθυστέρηση της μεταρρύθμισης συμβάλλει ο Κοινωνικός ρατσισμός σε βάρος των ψυχασθενών.
Όπου επιχειρείται να ανοίξει ξενώνας συγκεντρώνονται οι κάτοικοι της γειτονιάς και με την στήριξη της τοπικής Αυτοδιοίκησης αντιδρούν στην λειτουργία του.
Συζητώντας με τους κατοίκους διαπιστώνεις έλλειψη ενημέρωσης, φόβο, ρατσισμό για την γειτνίαση .
Πρόσφατα επιχείρησε το ΔΡΟΜΟΚΑΪΤΕΙΟ να ανοίξει ξενώνα στη ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ, σε Ιδιόκτητο κτίριο, φάγανε ξύλο οι εργαζόμενοι που καθάριζαν το κτίριο, σε απευθείας μετάδοση από την τηλεόραση. Αντέδρασε στην εγκατάσταση Ασθενών η Δημοτική Αρχή ( όλες οι παρατάξεις) και με έγγραφό του ο Υφυπουργός Πρόνοιας Κος Κωνσταντόπουλος έκανε δεκτές τις διαμαρτυρίες και απαγόρευσε εγγράφως την λειτουργία του. Πολλοί κάτοικοι περιοχών προσέφυγαν στα Δικαστήρια για την λειτουργία ξενώνων – διαμερισμάτων και εκδόθηκαν Δικαστικές αποφάσεις αναστολής λειτουργίας.

ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΙ ΔΙΚΑΣΤΕΣ ;

Οι Αρχές υποκρίνονται. Από τη μία αντιδρούν και από την άλλη είναι έτοιμοι να εκφωνήσουν λόγους συμπαράστασης κατά του στίγματος της ψυχασθένειας.
Όμως κάτοικοι περιοχών όπως το Χαιδάρι, η Σταυρούπολη, η Κέρκυρα, τα Χανιά, η Λέρος , η Κατερίνη έμαθαν να συμβιώνουν αρμονικά με τους ψυχικά πάσχοντες.
Υποτίθεται ότι έως το 2015 τα ψυχιατρικά Νοσοκομεία θα πρέπει να κλείσουν.
Αλήθεια υπάρχει κανείς που να πιστεύει σε τέτοια προοπτική ;
Τα Νοσοκομεία αυτά μαζί με τους ψυχιατρικούς τομείς των Γενικών Νοσοκομείων στενάζουν από τις υπεράριθμες εισαγωγές και από τις τρομακτικές ελλείψεις Προσωπικού.
Στα ωράρια εργασίας καταπατείται, η εθνική και Κοινοτική Νομοθεσία. Σε νοσηλευτικά τμήματα των 30 Ασθενών υπηρετεί σε κάθε βάρδια μία Νοσηλεύτρια. Στην προοπτική να κλείσουν δεν προγραμματίζονται νέες προσλήψεις και οι συνθήκες εργασίας επιδεινώνονται.
Στα τμήματα Νοσηλεύονται χρόνιοι, κατάκοιτοι, προνοιακά περιστατικά (φυλακισμένοι, ανοϊκοί, τοξικομανείς , άστεγοι).

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ.

Τα ψυχιατρικά Νοσοκομεία μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των υπηρεσιών . Μπορούν να μετεξελιχθούν σε σύγχρονα ειδικά Νοσοκομεία με τμήματα Βραχείας Νοσηλείας, οξέων περιστατικών, με Μονάδες αποσυλοποίησης, με πρωτοβάθμιες υπηρεσίες και επαγγελματικές δραστηριότητες. Διαθέτουν ιδιόκτητες εκτάσεις που προσφέρονται για την ανάπτυξη Κοινωνικών Υπηρεσιών και Επαγγελματικών δραστηριοτήτων.
Ασφαλώς και άμεσα οφείλουν να κλείσουν τα Ασυλικά τμήματα.
Σε δυσμενής συνθήκες Νοσηλείας οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας δεν είναι ενταγμένοι στα Βαρέα και Ανθυγιεινά, δεν παίρνουν το ειδικό επίδομα και την άδεια 10 ημερών του Ν. 2071/92 Άρθρο 105 ως τμήματα αυξημένης Φροντίδας, οξέων περιστατικών. Δεν παίρνουν το επίδομα που θεσμοθετήθηκε για τους εργαζόμενους στα Αντικαρκινικά Νοσοκομεία.
Όμως σε έρευνες που έγιναν μεταξύ των υπαλλήλων στις υπηρεσίες υγείας σε δυσμενέστερες συνθήκες εργάζονται οι υπάλληλοι στην ψυχική υγεία.
Τα τριετή σχέδια δράσης 2009-2011 οι οδικοί χάρτες που θα υπογράψουν οι υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναφέρονται στο ΜΝΗΜΟΝΙΟ είναι ΣΤΑΧΤΗ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ.
Οι Δημόσιες Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας απαξιώνονται επειδή υλοποιείται συγκεκριμένο σχέδιο παράδοσης, στα Ιδιωτικά και επιχειρηματικά συμφέροντα.
Όλοι εμείς οφείλουμε να αναλάβουμε πρωτοβουλίες να μην επιτρέψουμε την υλοποίηση των μεθοδεύσεων .
Έχουμε την δυνατότητα όλοι μαζί ΕΝΩΜΕΝΟΙ με την ΠΟΕΔΗΝ να αγωνιστούμε προκειμένου να διασφαλίσουμε το μέλλον ως επαγγελματίες ψυχικής Υγείας και ως ευαίσθητοι πολίτες.