Η επέτειος της ένωσης των Επτανήσων με την Ελλάδα βρίσκει την Κέρκυρα σε μία ιδιαίτερη και – ομολογουμένως – δύσκολη θέση και κατάσταση. Εκατό σαράντα πέντε (145) χρόνια μετά την μεγάλη ημέρα που σφράγισε με το σήμα της νίκης τον δύσκολο και ηρωικό λαϊκό και ριζοσπαστικό αγώνα της ένωσης, το νησί μας είναι βαλτωμένο στα ελώδη νερά της κρίσης, της στασιμότητας, της παρακμής. Η έκφραση αυτής της βεβαιωμένης πραγματικότητας δεν συνιστά μια απαισιόδοξη αναφορά, δεν αποτελεί ένα απαισιόδοξο μήνυμα. Η ΕΝΑΚ πιστεύει ότι η αλήθεια αποτελεί όπλο ισχυρό. Φυσικά για όσους θέλουν να το χρησιμοποιήσουν. Η ανατροπή ενός αρνητικού, αδιέξοδου και καταστροφικού μοντέλου που σήμερα κυριαρχεί, είναι προϋπόθεση για ένα καλύτερο νέο ξεκίνημα. Είναι προϋπόθεση για μια νέα αληθινή και βάσιμη ελπίδα αναγέννησης και δημιουργίας. Αυτό είναι το αληθινό πνεύμα του λαϊκού αγώνα για την ένωση. Ριζοσπαστισμός, ελπίδα, πρόοδος, νέα δημιουργία. Και αυτό είναι το αισιόδοξο και αναγκαίο σύγχρονο πρόταγμα και κάλεσμα: η διαμόρφωση μιας νέας αυτοπεποίθησης των γνήσιων δυνάμεων του νησιού μας, των γνήσιων δυνάμεων του δικού μας τόπου.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας αποτέλεσε για τους Κερκυραίους, τους Επτανήσιους, για όλους τους Έλληνες την εμβληματική μορφή του νέου Ελληνικού κράτους. Ο Ι. Καποδίστριας δολοφονήθηκε στο Ναύπλιο από τα ύπουλα χτυπήματα των τραμπούκων κοτζαμπάσηδων – τσιφλικάδων και των ξένων συμφερόντων της εποχής. Το νησί μας, τα Επτάνησα ολόκληρα, δεν ευτύχισαν να ενωθούν στην μητέρα – πατρίδα που θα ήταν το δημιούργημα του Ιωάννη Καποδίστρια. Ακριβώς το αντίθετο συνέβη. Η αστικοτσιφλικάδικη κυριαρχία και το καθεστώς των ξένων βασιλέων, «προστατών» και αφεντικών ταλαιπώρησε και τους Κερκυραίους όπως ολόκληρο τον ελληνικό λαό. Επέβαλαν και ενθρόνισαν διαχρονικά το καθεστώς τους, τους τοποτηρητές τους, τους νέους «καταχθόνιους» και «μπενεστάκηδες» δηλαδή τους ύπουλους αντιενωτικούς, τους παραδόπιστους, τους τραμπούκους και τους υποτακτικούς. Στα πιο σύγχρονα χρόνια έφτασαν στο σημείο να μετατρέψουν την πανέμορφη γαλήνια Κέρκυρα του πολιτισμού σε κρανίου τόπο, σε τόπο φυλάκισης – εξόντωσης – εκτέλεσης Ελλήνων πατριωτών, αντιστασιακών (φυλακές Κέρκυρας – Λαζαρέτο).
Το νησί μας στα χρόνια της ένωσης και της εθνικής αποκατάστασης βίωσε έντονα και τραυματικά την επίδραση των μεγάλων γεγονότων του εικοστού αιώνα. Ξαναγνώρισε την διπλή κατοχή, αυτή την φορά κάτω από την μπότα του Ιταλού και Γερμανού επιδρομέα. Έζησε την πείνα, τους διωγμούς, τον θάνατο, την καταστροφή των Ιταλογερμανικών βομβαρδισμών. Η Κέρκυρα βγήκε βαριά τραυματισμένη αλλά τα κατάφερε και επέζησε.
Αυτός ο τόπος, γνήσια Ελληνικός, προοδευτικός, ριζοσπαστικός, όπως ολόκληρη η Επτάνησος, λειτούργησε ανατρεπτικά και καταλυτικά στο σύγχρονο νεοελληνικό πνεύμα. Από την επτανησιακή σχολή του Σολωμού, του Κάλβου και πολλών άλλων ξεκινά μια τροφοδότρα πνευματική έγερση και εξέγερση. Ο Ν. Μάντζαρος, ο Σαμάρας, ο Πολυλάς, ο Μαβίλης, ο Γιαλυνάς, ο Κ. Θεοτόκης, ο χαράκτης Βεντούρας μέχρι τον Σπύρο Πλασκοβίτη, τόσοι και τόσοι, σε όλα τα επίπεδα και τους τομείς που καθιστούν ενδεικτική και συμβολική την αναφορά στους παραπάνω. Αυτός ο τόπος έδωσε προσφορά στην χώρα. Έδωσε ταυτότητα και συνείδηση στην Ελλάδα που ανήκουμε και στην Ελλάδα που μας ανήκει. Και όμως αυτός ο τόπος αντιμετωπίστηκε και αντιμετωπίζεται σαν φτωχός συγγενής από τις πολιτικές και τις συμπεριφορές του συστήματος των συμφερόντων, με όποιο πρόσωπο και αν εμφανίζονται αυτά. Η Κέρκυρα υποτιμάται και ξεπουλιέται από τα συμφέροντα στα συμφέροντα και ο δικός της λαός, αδρανής και «φουρκισμένος» στέκεται στην μέση αποσβολωμένος.
Το νησί μας από αγροτοβιομηχανική δυναμική περιοχή στις αρχές του εικοστού αιώνα εξελίχθηκε σε αγροτουριστική και τελικά σε μονόπλευρη προβληματική τουριστική περιοχή στις μέρες μας. Χωρίς σημαντικές ντόπιες επενδύσεις, χωρίς υποδομές, χωρίς σχέδιο και κατεύθυνση, πωλείται και ξαναπωλείται σε ολοένα σε μικρότερο κόστος. Το νησί του πολιτισμού είναι σήμερα εθνικός ουραγός στις εξετάσεις των ΑΕΙ – ΤΕΙ και ανήκει παράλληλα στους εθνικούς πρωταθλητές της παραπαιδείας και της περιορισμένης μόρφωσης.
Όπως τονίσαμε και στην ιδρυτική διακήρυξη της ΕΝΑΚ, πριν έναν χρόνο, η Κέρκυρα χρειάζεται, έχει άμεση ανάγκη, μια νέα ζωογόνα δυναμική . Χρειάζεται επειγόντως ένα νέο κοινωνικό – οικονομικό σχέδιο που θα δημιουργήσει ένα σύγχρονο, ορθολογικό, προοδευτικό μοντέλο. Το παλιό μοντέλο ξεψυχά καθημερινά μπροστά στα μάτια μας και είναι – δυστυχώς – πολλοί αυτοί που προσπαθούν να αποκρύψουν τον θάνατο, για δικούς τους λόγους. Το σχέδιο που η ΕΝΑΚ προκρίνει και προτείνει είναι βασισμένο σε τρεις αρχές: εργασία , επιστήμη – έρευνα, τέχνη.
Στην επέτειο της ένωσης η ΕΝΑΚ στέλνει χαιρετισμό στους κερκυραίους και κερκυραίες, σε όλους τους Επτανήσιους έλληνες αδελφούς μας. Ιδιαίτερα απευθύνει χαιρετισμό στην νεολαία που πιστεύουμε ότι είναι η ελπιδοφόρα δύναμη ενός καλύτερου μέλλοντος. Στην νεολαία που επιτέλους όλοι πρέπει να καταλάβουν την ανάγκη να αφεθεί λεύτερη, να εκφραστεί, να συμμετέχει, να νοιώσει τον τόπο που γεννήθηκε δικό της τόπο. Γιατί είναι δικός της αυτός ο τόπος και ορισμένοι θέλουν να κάνουν την νέα γενιά της Κέρκυρας να νοιώσει ξένη στον τόπο της. Στην επέτειο της ένωσης καλούμε τα πνευματικά ιδρύματα της Κέρκυρας να σταματήσουν να σιωπούν. Τους καλούμε έναν – έναν και όλους μαζί να συμβάλλουν και να ενωθούν με το νέο και το αναγκαίο.
Τέλος, στην επέτειο της ένωσης θα χρησιμοποιήσουμε και εμείς ένα απόσπασμα από άρθρο ( για την επέτειο ) ενός συμπολίτη μας. Είναι αυτό που διακηρύσσει ο Ηλίας Ζερβός – Ιακωβάτος: « όπου ξένος βασιλεύει τα πάντα είναι ψεύδος. Ο Νόμος είναι ενέδρα. Η Δικαιοσύνη σκευωρία, η αρετή έγκλημα, ο αγώνας για την ελευθερία κακούργημα »