Το Κείμενο της Ομιλίας της Βουλευτού Κέρκυρας του ΠΑΣΟΚ στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2009, με τη συμμετοχή του βουλευτή Επικρατείας και Πολιτικού Εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ για θέματα Περιβάλλοντος και Χωροταξίας, Σπύρου Κουβέλη, με θέμα: «Η εφαρμογή του μοντέλου της Βιώσιμης Ανάπτυξης στο νομό της Κέρκυρας», και στην οποία παραβρέθηκαν μέλη της Αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι φορέων της Κέρκυρας, κ.α., έχει ως ακολούθως:Φίλες και φίλοι
Γνωρίζετε όλοι πολύ καλά, ότι δεν μου αρέσει να ξεκινώ υπενθυμίζοντας τα αυτονόητα. Φοβάμαι όμως ότι σήμερα, θα πρέπει να το κάνω – κι αυτό γιατί είναι απαραίτητο, να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά στο μυαλό μας.
Ο νομός μας, η Κέρκυρα, είναι ένας τόπος με άπειρες δυνατότητες. Δεν είναι άλλωστε λίγοι εκείνοι, οι οποίοι μας θεωρούν από τις «προνομιούχες» περιοχές της Ελλάδας. Όμως οι περισσότεροι από εκείνους που το λένε αυτό, δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι της Κέρκυρας αλλά επισκέπτες που έρχονται μόνο για λίγες μέρες. Οι Πολίτες της Κέρκυρας όμως, που ζουν την καθημερινότητά τους στο νομό, γνωρίζουν ότι δυστυχώς τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.
Όμως, δεν πρέπει να είμαστε υπερβολικοί, ούτε αγνώμονες ως προς τον τόπο μας. Από μία άποψη η Κέρκυρα, είναι όντως ένας προνομιούχος νομός. Κι αυτό γιατί διαθέτει ένα τεράστιο δυναμικό φυσικής ομορφιάς και πολιτιστικού πλούτου, που μπορεί με τη σωστή διαχείριση, να μας οδηγήσει και πάλι σε ανοδική αναπτυξιακή πορεία. Αυτά τα πλεονεκτήματα που για την Κέρκυρα είναι δεδομένα, για άλλες περιοχές της χώρας μας είναι ζητούμενα. Αλλά για να λέμε και τα πράγματα με το όνομά τους, «σωστή διαχείριση» αυτών των πλεονεκτημάτων, δεν έχει γίνει απόλυτα.
Δεν έχει νόημα τη στιγμή αυτή, να ανοίξουμε τη συζήτηση ως προς το «ποιος», το «γιατί» και το «που» έφταιξε ή φταίει. Εγώ τουλάχιστον σήμερα εδώ, δεν πρόκειται να το κάνω, γιατί το θεωρώ αντιπαραγωγικό για τη σημερινή μας συζήτηση. Το θέμα είναι ότι τη στιγμή αυτή, βρισκόμαστε σε ένα «αναπτυξιακό τέλμα» και για να το πω πιο απλά, δεν βλέπουμε μπροστά μας τίποτε το θετικό για το μέλλον του νομού μας. Υποθέτω ότι αυτό δεν είναι μόνο προσωπική μου αντίληψη αλλά συμπέρασμα που προκύπτει από την κοινή λογική, όσο κι αν κάποιοι δημόσιοι παράγοντες της Κέρκυρας, προσπαθούν απεγνωσμένα να κάνουν το «μαύρο-άσπρο». Ενδεικτικά θα αναφέρω μόνο κάποια σημεία:
Είμαστε έξω από κάθε στρατηγικό σχεδιασμό για πολλά μεγάλα και τόσο αναγκαία για την Κέρκυρα, έργα.
Ο βασικός οικονομικός πυλώνας του νομού, ο Τουρισμός, πάει από το κακό στο χειρότερο εδώ και κάποια χρόνια.
Ο δεύτερος οικονομικός πυλώνας του νομού, η ελαιοκαλλιέργεια, επίσης εδώ και αρκετά χρόνια, βρίσκεται παγιδευμένη σε μια πορεία ραγδαίας φθοράς.
Η τοπική μας οικονομία γίνεται ολοένα και πιο «κλειστή» με μειωμένες δυνατότητες.
Υπάρχουν σοβαρότατες ελλείψεις σε έργα βασικών υποδομών και τίποτε σχεδόν δεν έχει προχωρήσει όλα αυτά τα χρόνια.
Για τις υπηρεσίες Υγείας, δεν θα πω πολλά...όσο είδατε εσείς Νέο Νοσοκομείο «με το κλειδί στο χέρι», άλλο τόσο το είδαμε κι εμείς...
Ούτε για το επίπεδο της υλικοτεχνικής υποδομής της εκπαίδευσης χρειάζεται μάλλον να πω πολλά...οι ελλείψεις είναι σε σχολικές εγκαταστάσεις είναι τεράστιες, ενώ το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, κάθε χρόνο παλεύει για τη λειτουργική του επιβίωση...
Επιπλέον: Με σταθερό και πολύ «μεθοδικό» ρυθμό, μειώνεται η δυνατότητα διοικητικής αυτοδυναμίας του νησιού μας.
Μετά την τεράστια πολιτιστική ευκαιρία που δόθηκε, με την ένταξη της Παλαιάς Πόλης στον κατάλογο της UNESCO, φαίνεται να έχουμε μείνει μόνο στους πανηγυρισμούς.
Και τέλος, οι συγκοινωνιακές μας συνδέσεις είναι εξαιρετικά προβληματικές –τόσο με το εσωτερικό, όσο και με το εξωτερικό.
Ποιο είναι το συμπέρασμα που προκύπτει από όλα αυτά φίλες και φίλοι; Ότι δεν μπορούμε πλέον να συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο. Ότι βρισκόμαστε πρακτικά και θεωρητικά σε ένα «αναπτυξιακό αδιέξοδο» και άρα χρειαζόμαστε νέο προσανατολισμό, νέους στόχους και νέες ιδέες. Και όλα αυτά όχι μόνο «θεωρητικά» αλλά εντελώς πρακτικά. Όχι μόνο σε επίπεδο «συζητήσεων» αλλά και «άμεσων ενεργειών». Και φυσικά, για να συμβούν όλα αυτά, οφείλουμε όλοι πρώτα να συμφωνήσουμε σε κάποιες βασικές γραμμές και να συμφωνήσουμε κυρίως στους νέους στόχους που πρέπει να θέσουμε. Ένας από τους βασικούς λόγους της σημερινής μας συνάντησης εδώ, είναι άλλωστε και αυτός.
Για να μη μιλάμε όμως μόνο «θεωρητικά» όπως είπα πιο πριν, ας εξηγήσω με μεγαλύτερη σαφήνεια τι εννοώ ακριβώς:
Σε όλη αυτή τη σειρά μεγάλων και σοβαρών προβλημάτων που αφορούν την Κέρκυρα και την οποία σας ανέφερα μόλις προηγουμένως, θα πρέπει να προσθέσουμε και κάποια συνολικά, γενικότερα προβλήματα – τα οποία όμως μας αφορούν εξίσου άμεσα και επείγοντα τρόπο. Και μιλάω φυσικά για το θέμα της διαχείρισης των ενεργειακών πηγών και το θέμα των κλιματολογικών αλλαγών. Κανένα από τα δύο αυτά, δεν είναι μια «μακρινή» υπόθεση: και τα δύο αφορούν το δικό μας διάστημα ζωής και κυρίως αυτό των παιδιών μας. Τα βλέπουμε να συμβαίνουν, τα βλέπουμε να εξελίσσονται, τα βλέπουμε κάθε μέρα να γίνονται όλο και πιο σοβαρά. Επίσης κανένα από αυτά τα δύο, δεν αφορά «κάποιους άλλους μακριά και όχι εμάς εδώ». Και τα δύο αφορούν εμάς και μόνο εμάς – ανεξαρτήτως φυσικά από το ότι αφορούν και εκατομμύρια άλλους. Αυτό που θέλω όμως να κάνω σαφές, είναι ότι πρόκειται για ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ και όχι για προβλήματα άλλων. Επομένως, πρέπει άμεσα να πάρουμε κάποιες αποφάσεις για όλα αυτά.
Ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά τι γίνεται γύρω μας στον κόσμο: παντού όλοι μιλάνε πλέον για «πράσινη» και «βιώσιμη» ανάπτυξη. Παντού όλοι μιλάνε για «εναλλακτικές» ή «ήπιες» μορφές ενέργειας. Παντού όλοι μιλάνε πλέον για «πράσινη οικονομία». Και για να μην πάμε μακριά, όσοι παρακολουθήσατε την προεκλογική περίοδο στην Αμερική τον περασμένο χρόνο, θα διαπιστώσατε ότι ένα μεγάλο μέρος της προεκλογικής στρατηγικής αλλά και της πολιτικής που έχει σκοπό να εφαρμόσει ο νυν πλέον Πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα, βασίζονται στη λεγόμενη «πράσινη οικονομία»: σκοπεύει να μειώσει την εξάρτηση της Αμερικής από το πετρέλαιο, σκοπεύει να αξιοποιήσει εναλλακτικές μορφές ενέργειας και να αναπτύξει την παραγωγή τους δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας, δίνοντας παράλληλα λύσεις και στο θέμα της ανεργίας και τέλος, σκοπεύει να έχει μια εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση ως προς τα θέματα περιβάλλοντος από ότι είχε ο προκάτοχός του. Και πιστέψτε με, ότι όλα αυτά δεν είναι απλά προεκλογικές υποσχέσεις που θα ξεχαστούν, ούτε λόγια που απλά ειπώθηκαν – αλλά υπάρχουν σχέδια εφαρμογής, στρατηγικές και πολιτικές που αναμένεται να δώσουν συγκεκριμένα αποτελέσματα, σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Είναι τουλάχιστον αδιανόητο, μια χώρα όπως η Ελλάδα, να μην έχει ήδη μπει με δυναμικό τρόπο σε αυτή τη νέα λογική και να μην πρωταγωνιστεί. Και ο λόγος είναι, ότι ως χώρα, διαθέτουμε απίστευτα τεράστιες δυνατότητες εκμετάλλευσης εναλλακτικών πηγών ενέργειας – σε σημείο που να προκαλούμε το φθόνο αλλά και την απορία άλλων χωρών, ως προς το γιατί δεν τις εκμεταλλευόμαστε. Γνωρίζετε ίσως αρκετοί, ότι η Ελλάδα έχει χαρακτηρισθεί ως η «Σαουδική Αραβία των εναλλακτικών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας». Όμως κανείς δεν ασχολείται πραγματικά σοβαρά με το θέμα αυτό – εκτός από ένα και μοναδικό δημόσιο φορέα: το ΠΑΣΟΚ.
Δεν έχω σκοπό εδώ να «ευλογήσω τα γένια μας» (όπως λέει και το γνωμικό) αλλά να σας εξηγήσω με σύντομα και απλά λόγια, για ποιο λόγο, αυτός ο βασικός στόχος που έχουμε θέσει ως κόμμα, είναι εξαιρετικά κρίσιμος, εξαιρετικά σημαντικός – και εξαιρετικά εφικτός να επιτευχθεί. Πρώτα απ’ όλα, μόνο το ΠΑΣΟΚ, έχει θέσει ως βασικό άξονα του Κυβερνητικού Προγράμματος το θέμα της «Πράσινης Οικονομίας». Όπως είναι δυστυχώς γνωστό, για τη ΝΔ, οτιδήποτε έχει να κάνει με το θέμα αυτό, είναι από «άγνωστη» έως και «εχθρική» περιοχή – ανεξαρτήτως από το αν χρησιμοποιούν καμιά φορά τον όρο αυτό, απλά και μόνο «επειδή ακούγεται ωραία». Η διαφορά μας είναι, ότι για εμάς αποτελεί δέσμευση, που θα γίνει πράξη.
Τι εννοούμε όμως πολύ απλά, με το θέμα της «πράσινης οικονομίας» και της «βιώσιμης ανάπτυξης»; Εννοούμε το να αξιοποιήσουμε όλες εκείνες τις φυσικές ενεργειακές και αναπτυξιακές δυνατότητες τις οποίες έχουμε και οι οποίες, αφ’ ενός δεν θα εξαντλούνται και θα μας επιτρέψουν να έχουμε μια μεγάλη διάρκεια χρόνου στα αναπτυξιακά μας πλάνα και αφ’ ετέρου, θα είναι μέθοδοι προσοδοφόρες αλλά και φιλικές προς το περιβάλλον, προστατεύοντάς το και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής όλων μας – τώρα και στο μέλλον. Τόσο απλά.
Σας φαίνεται πολύ «μακρινό» αυτό; Σας φαίνεται πολύ «θεωρητικό» ή πολύ «δύσκολο» να επιτευχθεί; Όχι. Δεν είναι τίποτε απ’ όλα αυτά. Αντιθέτως μιλάμε για αποφάσεις, πρωτοβουλίες και ενέργειες οι οποίες έχουν ήδη γίνει από άλλους, εφαρμόζονται τη στιγμή αυτή που μιλάμε, έχουν ήδη δώσει τα θετικά τους αποτελέσματα και έχουν ήδη αποδείξει την αξία, τη χρησιμότητα και τη σημασία τους. Πολύ γρήγορα σας λέω δύο παραδείγματα – ένα από το εξωτερικό και ένα από την Ελλάδα:
Στη Δανία, υπάρχει το νησί Samso. Πρόκειται για ένα «πράσινο νησί», στο οποίο γίνεται χρήση οικολογικών μεθόδων σε όλα τα επίπεδα - από την ενέργεια ως τη γεωργία και την καθημερινή ζωή. Σήμερα ζουν εκεί περίπου 4.500 κάτοικοι, οι οποίοι χρησιμοποιούν μόνον ήπιες μορφές ενέργειας και κινούν τα αυτοκίνητά τους με βιοκαύσιμα. Το 100% των αναγκών τους σε ηλεκτρισμό, καλύπτεται από αιολικά πάρκα και το 75% της θέρμανσης τους προέρχεται από ηλιακή ενέργεια και καύσιμα βιομάζας. Για όλο αυτό το εγχείρημα υπήρχε τεράστια κοινωνική αποδοχή. Οι κάτοικοι του Σάμσο, έχουν μετοχές στο εγχείρημα της πράσινης ενέργειας. Τα αγροτικά του προϊόντα προέρχονται 100% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ ο τουρισμός σημειώνει ήδη σημαντική αύξηση. Έχουν ήδη δημιουργηθεί νέες θέσεις εργασίας σε πάρα πολλούς τομείς, ακριβώς για το λόγο ότι το νησί εμφανίζει να έχει πολύπλευρη και σημαντική ανάπτυξη.
Στην Ελλάδα, το παράδειγμα του νησιού αυτού, ακολούθησε ο Αη-Στράτης, ο οποίος σε λίγο καιρό θα είναι το πρώτο, απόλυτα «πράσινο νησί» στη χώρα μας. Ήδη έχουν προχωρήσει στην εγκατάσταση ανεμογεννήτριας ισχύος 25 κιλοβάτ και ετοιμάζουν την εγκατάσταση ενός ακόμα υβριδικού σταθμού παραγωγής ενέργειας, σε συνεργασία με το ΤΕΙ Ηρακλείου και το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Τι όφελος θα έχουν οι κάτοικοι όμως από όλα αυτά; Πολύ απλά το κόστος της ενέργειας που θα χρησιμοποιούν θα είναι πλέον το 1/3 του σημερινού (ίσως και ακόμη λιγότερο), θα ζουν σε ένα περιβάλλον αναβαθμισμένο και καλύτερα προστατευμένο και θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας μέσα από αυτές τις ιδιαίτερες αναπτυξιακές προοπτικές. Πως; Αρκεί να σας πω ότι στη πόλη Βάρτσε στην Ιταλία που εφάρμοσαν παρόμοια συστήματα και προγράμματα, μέσα σε διάστημα 10 χρόνων, ο τουρισμός τους 6πλασιάστηκε – τη στιγμή που αλλού μειώνονταν...
Επομένως, δεν μιλάμε για «τρελά πράγματα», δεν μιλάμε για το αδύνατο και το ανέφικτο. Μιλάμε για κάτι που άλλοι το έχουν κάνει ήδη, λειτουργεί και τους προσφέρει σημαντικά οφέλη, πλεονεκτήματα και κέρδη. Όμως, συμφωνήσαν όλοι στο να καταβάλουν προσπάθειες σε αυτό τον κοινό στόχο, μοιράστηκαν αυτό το κοινό όραμα και το έκαναν πραγματικότητα και κυρίως, πίστεψαν στη σημασία και στα οφέλη του – και το αποτέλεσμα τους δικαίωσε απόλυτα.
Εμείς εδώ, αν θέλουμε να συζητήσουμε παρόμοιες προοπτικές, δεν ξεκινάμε από το απόλυτο μηδέν. Σε συνάντηση που είχα πραγματοποιήσει πριν από ένα χρόνο περίπου, στις 21 Ιανουαρίου πέρυσι με τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Γιώργο Παπανδρέου, του είχα προτείνει να εντάξει το νομό της Κέρκυρας στο Κυβερνητικό Πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, στο πρόγραμμα πιλοτικής εφαρμογής της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Όντως, ο Πρόεδρος αποδέχτηκε την πρόταση, και έτσι η Κέρκυρα αποτελεί ένα από τα 3-5 νησιά της Ελλάδας στην οποία θα εφαρμοστεί αυτό το πρόγραμμα. Απομένει όμως από εμάς, να το κατανοήσουμε, να συμφωνήσουμε, να το πιστέψουμε και να συμβάλουμε στην εφαρμογή του.
Πρέπει να σας ομολογήσω, ότι για εμένα αυτό αποτελεί ένα προσωπικό στόχο. Όλο το προηγούμενο διάστημα, αισθανόμενη την ανάγκη αλλά και την ευθύνη να απαντήσω σε αυτό κοινό μας πρόβλημα, συγκέντρωνα όλα τα προηγούμενα χρόνια τις απόψεις, τις παρατηρήσεις, τις προτάσεις και τις ιδέες που άκουγα, από κάθε επαφή που είχα την ευκαιρία να έχω με όλους στην Κέρκυρα – και δεν εννοώ μόνο τους θεσμικούς φορείς και τους εκπροσώπους τους αλλά και τους ίδιους τους Πολίτες. Όλες αυτά τα δεδομένα, προσπαθήσαμε να τα δούμε κάτω από το πρίσμα των αρχών της Βιώσιμης Ανάπτυξης και της Πράσινης Οικονομίας. Οργανώσαμε μια ομάδα ανθρώπων, νέων επιστημόνων, ειδικών τεχνικών αλλά και έμπειρων επαγγελματιών και προσπαθήσαμε να προτείνουμε λύσεις και κατευθύνσεις, φτιάχνοντας μια Συνολική Πρόταση Βιώσιμης Ανάπτυξης για την Κέρκυρα. Η δουλειά μας αυτή, πλησιάζει στο τέλος της και θα σας την παρουσιάσουμε σύντομα σε μια ανοικτή Ημερίδα, στην οποία θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε πολλά πράγματα στις λεπτομέρειές τους.
Φυσικά, η πρόταση αυτή δεν πρόκειται να αποτελεί «θέσφατο», ούτε «μαγικό ραβδάκι» που αυτομάτως θα λύσει όλα τα προβλήματα του νησιού μας. Θα αποτελεί όμως μια καλή πρώτη βάση συζήτηση – μια ολοκληρωμένη πρόταση ή μια «πλατφόρμα» αν το θέλετε, πάνω στην οποία να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε έναν ανοικτό, τίμιο και ισότιμο διάλογο με όλους. Μπορεί σε κάποια σημεία να «είμαστε λάθος» ή σε κάποια άλλα οι εκτιμήσεις μας να είναι εσφαλμένες. Από εσάς θα εξαρτάται από εκεί και πέρα, να μας το επισημάνετε και να μας προτείνετε βελτιώσεις. Εμείς θα είμαστε εδώ, για να το ακούσουμε, να το συζητήσουμε και να συναποφασίσουμε.
Μέχρι τη στιγμή εκείνη όμως, μπορούμε να συζητήσουμε σήμερα για ένα επιμέρους, εξαιρετικά σημαντικό θέμα που έχει να κάνει με τον μέλλον του νησιού μας και την ποιότητα ζωής όλων μας πάνω σε αυτό – και δεν είναι άλλο από το θέμα της περιβαλλοντικής προστασίας και της διαχείρισης των απορριμμάτων. Και οφείλουμε να το κάνουμε σήμερα αυτό, γιατί η κατάσταση στο συγκεκριμένο ζήτημα έχει αποκτήσει πλέον έναν χαρακτήρα «επείγοντος».
Η, από κάθε άποψη εντελώς απαράδεκτη, κατάσταση στην περιοχή της Λευκίμμης, συνεχίζεται εδώ και μήνες. Και αυτό το διαπιστώσαμε για μία ακόμη φορά σήμερα το πρωί, με την επίσκεψη που κάναμε εκεί και την ανοικτή συζήτηση που είχαμε με τους κατοίκους. Έχω τη μεγάλη χαρά να είναι σήμερα μαζί μας εδώ ο κ. Σπύρος Κουβέλης, Βουλευτής Επικρατείας και Υπεύθυνος του Τομέα Περιβάλλοντος και Χωροταξίας του ΠΑΣΟΚ και ο συντοπίτης μας, ειδικός επιστήμονας κ. Δημήτρης Μαρίτσας. Και οι δυο τους έχουν να μας κάνουν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις σχετικά με τα δύο αυτά προβλήματα – και για το λόγο αυτό, δεν θα ήθελα να αναλώσω περισσότερο χρόνο από τους καλεσμένους μας.
