(Αρθρο του Π. ΠοζίδηΠρόεδρος Ε.Ε Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδας
Πρόεδρος Ν.Τ Α.Δ.Ε.Δ.Υ)
Πρόεδρος Ν.Τ Α.Δ.Ε.Δ.Υ)
Πέρασαν ήδη 5 μήνες από την τροποποίηση του άρθρου 101 στα πλαίσια της αναθεώρησης του Συντάγματος και καμιά απολύτως εξέλιξη δεν υπήρξε μέχρι σήμερα σε σχέση με τις ψηλές προσδοκίες που προκλήθηκαν από τη μεγάλη αυτή «επιτυχία».
Σήμερα είμαστε αναγκασμένοι να προσγειωθούμε (μάλλον) ανώμαλα σε μια πραγματικότητα τελείως διαφορετική σε σχέση με τις μεγαλοστομίες του παρελθόντος και τα μεγάλα (και απατηλά) όνειρα που καλλιεργήθηκαν.
Καταρχήν στην ιστορία αυτή υπήρξαν 2 μεγάλης σημασίας λάθη στρατηγικής, που μάλλον πιο πολύ από επιπολαιότητα και λάθος εκτίμηση προκλήθηκαν:
Δε χρειαζόταν καμιά υποκίνηση του θέματος, καμιά επιβεβαίωση της ανάγκης στήριξης των νησιωτικών περιοχών από πιο ευδιάκριτη συνταγματική διατύπωση. Χρειαζόταν απλά πολιτική βούληση και ιεράρχηση να ενεργοποιηθεί (αν και αυτό μπορούσε να γίνει ακόμη και χωρίς αυτήν) η ερμηνευτική δήλωση που προϋπήρχε στο άρθρο 101 και προέβλεπε ότι: «ο κοινός νομοθέτης και η διοίκηση όταν δρα κανονιστικά έχουν την υποχρέωση να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών».
Από την αναθεώρηση προέκυψε κάτι που μάλλον δεν μπορούσαν να προνοήσουν οι εμπνευστές της πρωτοβουλίας: η αποδυνάμωση των διεκδικήσεών μας για τη στήριξη των νησιωτικών περιοχών, στα πλαίσια μιας εξιδεικευμένης περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής, ως μιας σημαντικής ιδιαιτερότητας του ελλαδικού χώρου με βασική εθνική και κοινωνική αφετηρία προστασίας, ενίσχυσης και κατανομής πόρων.
Η νέα διάταξη που προβλέπει ότι: «ο κοινός νομοθέτης και η Διοίκηση, όταν δρουν κανονιστικά, υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών και ορεινών περιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξή τους»:
Α. Περιορίζει (αν δεν απαγορεύει) κάθε δυνατότητα χάραξης αναπτυξιακών πολιτικών, αφού η συνταγματική διάταξη περιλαμβάνει πλέον όλο σχεδόν τον ελλαδικό χώρο, όπως αποδεικνύεται με μια απλή ματιά στο γεωφυσικό χάρτη της χώρας, όπου κάποιος πολύ δύσκολα θα ανακαλύψει νομό που δεν είναι νησιωτικός ή ορεινός. Άλλωστε είναι βέβαιο (και θα αποτελέσει σημείο τριβής) ότι θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια επιστημόνων, τεχνοκρατών και (ιδίως) πολιτικών για να προσδιορίσουν και να οριοθετήσουν με σαφήνεια αυτές τις έννοιες. Είναι σίγουρο ότι για να αποκτήσει περιεχόμενο ο όρος ορεινή περιοχή στη χώρα μας θα χρειαστούν ειδικές γνώσεις, χαρίσματα και η δυνατότητα εξυπηρέτησης συμφερόντων και σκοπιμοτήτων. Κάτι σα να βαφτίζουμε τα Γρεβενά και την Ευρυτανία παραμεθόριους νομούς.
Β. Για να εφαρμοστεί η νέα διάταξη σε νομοθετήματα υπάρχει ως απαραίτητη προϋπόθεση η κυβερνητική βούληση να διαμορφωθούν πολιτικές ενίσχυσης των περιοχών αυτών με ουσιαστική οικονομική στήριξη και κοινωνικές αναπτυξιακές εφαρμόσιμες πολιτικές, τις οποίες σήμερα δεν βλέπουμε σε κανέναν τομέα των κυβερνητικών επιλογών και προθέσεων. Έτσι η διάταξη αυτή θα μείνει ανενεργή. Αν υπάρξει πραγματικό ενδιαφέρον να υποστηριχθεί η ελληνική περιφέρεια αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από πολιτικές ενίσχυσης του νησιωτικού χώρου, που έτσι κι αλλιώς φιλοξενεί τη βαριά βιομηχανία της οικονομίας μας, τον τουρισμό.
Σήμερα η αφετηρία των διεκδικήσεών μας είναι η ίδια και χειρότερη. Ο νησιωτικός, ακριτικός νομός μας μπαίνει από την αρχή στη δίνη μιας διεκδίκησης από δυσχερέστερη θέση, αφού το ίδιο εφόδιο με εμάς (συνταγματική διάταξη) έχουν πάμπολλοι νομοί στη χώρα.
Και τώρα όποιος προλάβει. Είναι δεδομένο ότι ακόμη κι αν σε δευτερεύοντα ζητήματα μορφοποιηθεί η διάταξη αυτή θα μπούμε σε μια λογική πιέσεων, επικράτησης αφεντικών Υπουργών και στελεχών.
Όποιος αντέξει κι επιβληθεί θα γίνει μέτοχος σε ένα μικρό μερίδιο από τη μιζέρια που αποπνέει το δήθεν ενδιαφέρον για την περιφέρεια και τις νησιωτικές περιοχές μας.
Είναι κρίμα γιατί από αυτήν τη λανθασμένη στόχευση των ωραίων και μεγάλων λόγων σαγηνεύτηκαν πολλοί στην Κέρκυρα και νόμισαν ότι ανακάλυψαν τον αφάγωτο θησαυρό. Έλα όμως που σήμερα αποδεικνύεται ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός.
Αυτοί που πίστεψαν ότι οι ίδιοι ή τα παιδιά τους διορίζονται, όσοι πίστεψαν ότι θα επιστρατευτούν οι νέοι μας μέσα από τα σπίτια τους, για να στελεχώσουν τις υπηρεσίες μας, αυτοί που πίστεψαν ότι φτάνει «με αεροπλάνα και βαπόρια» ο πακτωλός των κονδυλίων ανάπτυξης και υποδομών, εκείνοι που πίστεψαν ότι η οικονομία μας και το εισόδημά μας ενισχύονται μένουν σαστισμένοι και περίλυποι αντικρίζοντας μια θλιβερή πραγματικότητα:
Τις τριτοκοσμικές υποδομές, την ελλιπή στελέχωση των υπηρεσιών με τις κακές αναχρονιστικές υπηρεσίες, την ανεργία, την υποβαθμισμένη δημόσια εκπαίδευση και υγεία, τη μιζέρια στην οικονομία, την κρίση στις επιχειρήσεις και στον τουρισμό.
Αλλά αυτοί θα ‘ρθουν πάλι να μας βρουν, θα επιχειρήσουν να μας πλανέψουν, θα μας τάξουν, θα μας παρουσιάσουν τη νέα ελπίδα, το νέο μεγάλο στόχο, θα μας μαγέψουν. Θα μας παρουσιάσουν μια άλλη πραγματικότητα. Αυτό το κάνουν με μεγάλη ευκολία και χωρίς αναστολές. Όμως τώρα μην τους πιστέψεις. Γιατί οι καλύτερες μέρες θα ΄ρθουνε μόνο αν πιστέψουμε στις δυνάμεις μας και κυρίως αν τις στρατεύσουμε στις συλλογικότητες των κινημάτων. Αν ενώσουμε τις φωνές μας με όσων πορεύονται ήδη. Για να γίνουμε πιο δυνατοί. Για να νιώσουν καυτή την ανάσα μας. Για να γίνουμε ισχυροί και αποτελεσματικοί. Γιατί τότε θα βρούμε τις διεξόδους που ονειρευτήκαμε. Όλοι μαζί. Γιατί δε γίνεται πια να ανεχόμαστε τη λογική ότι τίποτε δεν αλλάζει, όπως θέλουν οι δήθεν «καθοδηγητές» που μόνο στην αδράνεια, στην υπονόμευση και στο τέλμα οδηγού αυτό είναι το χρέος μας απέναντι στα παιδιά μας και τη νέα γενιά. Χρέος συνείδησης.
Σήμερα είμαστε αναγκασμένοι να προσγειωθούμε (μάλλον) ανώμαλα σε μια πραγματικότητα τελείως διαφορετική σε σχέση με τις μεγαλοστομίες του παρελθόντος και τα μεγάλα (και απατηλά) όνειρα που καλλιεργήθηκαν.
Καταρχήν στην ιστορία αυτή υπήρξαν 2 μεγάλης σημασίας λάθη στρατηγικής, που μάλλον πιο πολύ από επιπολαιότητα και λάθος εκτίμηση προκλήθηκαν:
Δε χρειαζόταν καμιά υποκίνηση του θέματος, καμιά επιβεβαίωση της ανάγκης στήριξης των νησιωτικών περιοχών από πιο ευδιάκριτη συνταγματική διατύπωση. Χρειαζόταν απλά πολιτική βούληση και ιεράρχηση να ενεργοποιηθεί (αν και αυτό μπορούσε να γίνει ακόμη και χωρίς αυτήν) η ερμηνευτική δήλωση που προϋπήρχε στο άρθρο 101 και προέβλεπε ότι: «ο κοινός νομοθέτης και η διοίκηση όταν δρα κανονιστικά έχουν την υποχρέωση να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών».
Από την αναθεώρηση προέκυψε κάτι που μάλλον δεν μπορούσαν να προνοήσουν οι εμπνευστές της πρωτοβουλίας: η αποδυνάμωση των διεκδικήσεών μας για τη στήριξη των νησιωτικών περιοχών, στα πλαίσια μιας εξιδεικευμένης περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής, ως μιας σημαντικής ιδιαιτερότητας του ελλαδικού χώρου με βασική εθνική και κοινωνική αφετηρία προστασίας, ενίσχυσης και κατανομής πόρων.
Η νέα διάταξη που προβλέπει ότι: «ο κοινός νομοθέτης και η Διοίκηση, όταν δρουν κανονιστικά, υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών και ορεινών περιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξή τους»:
Α. Περιορίζει (αν δεν απαγορεύει) κάθε δυνατότητα χάραξης αναπτυξιακών πολιτικών, αφού η συνταγματική διάταξη περιλαμβάνει πλέον όλο σχεδόν τον ελλαδικό χώρο, όπως αποδεικνύεται με μια απλή ματιά στο γεωφυσικό χάρτη της χώρας, όπου κάποιος πολύ δύσκολα θα ανακαλύψει νομό που δεν είναι νησιωτικός ή ορεινός. Άλλωστε είναι βέβαιο (και θα αποτελέσει σημείο τριβής) ότι θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια επιστημόνων, τεχνοκρατών και (ιδίως) πολιτικών για να προσδιορίσουν και να οριοθετήσουν με σαφήνεια αυτές τις έννοιες. Είναι σίγουρο ότι για να αποκτήσει περιεχόμενο ο όρος ορεινή περιοχή στη χώρα μας θα χρειαστούν ειδικές γνώσεις, χαρίσματα και η δυνατότητα εξυπηρέτησης συμφερόντων και σκοπιμοτήτων. Κάτι σα να βαφτίζουμε τα Γρεβενά και την Ευρυτανία παραμεθόριους νομούς.
Β. Για να εφαρμοστεί η νέα διάταξη σε νομοθετήματα υπάρχει ως απαραίτητη προϋπόθεση η κυβερνητική βούληση να διαμορφωθούν πολιτικές ενίσχυσης των περιοχών αυτών με ουσιαστική οικονομική στήριξη και κοινωνικές αναπτυξιακές εφαρμόσιμες πολιτικές, τις οποίες σήμερα δεν βλέπουμε σε κανέναν τομέα των κυβερνητικών επιλογών και προθέσεων. Έτσι η διάταξη αυτή θα μείνει ανενεργή. Αν υπάρξει πραγματικό ενδιαφέρον να υποστηριχθεί η ελληνική περιφέρεια αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από πολιτικές ενίσχυσης του νησιωτικού χώρου, που έτσι κι αλλιώς φιλοξενεί τη βαριά βιομηχανία της οικονομίας μας, τον τουρισμό.
Σήμερα η αφετηρία των διεκδικήσεών μας είναι η ίδια και χειρότερη. Ο νησιωτικός, ακριτικός νομός μας μπαίνει από την αρχή στη δίνη μιας διεκδίκησης από δυσχερέστερη θέση, αφού το ίδιο εφόδιο με εμάς (συνταγματική διάταξη) έχουν πάμπολλοι νομοί στη χώρα.
Και τώρα όποιος προλάβει. Είναι δεδομένο ότι ακόμη κι αν σε δευτερεύοντα ζητήματα μορφοποιηθεί η διάταξη αυτή θα μπούμε σε μια λογική πιέσεων, επικράτησης αφεντικών Υπουργών και στελεχών.
Όποιος αντέξει κι επιβληθεί θα γίνει μέτοχος σε ένα μικρό μερίδιο από τη μιζέρια που αποπνέει το δήθεν ενδιαφέρον για την περιφέρεια και τις νησιωτικές περιοχές μας.
Είναι κρίμα γιατί από αυτήν τη λανθασμένη στόχευση των ωραίων και μεγάλων λόγων σαγηνεύτηκαν πολλοί στην Κέρκυρα και νόμισαν ότι ανακάλυψαν τον αφάγωτο θησαυρό. Έλα όμως που σήμερα αποδεικνύεται ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός.
Αυτοί που πίστεψαν ότι οι ίδιοι ή τα παιδιά τους διορίζονται, όσοι πίστεψαν ότι θα επιστρατευτούν οι νέοι μας μέσα από τα σπίτια τους, για να στελεχώσουν τις υπηρεσίες μας, αυτοί που πίστεψαν ότι φτάνει «με αεροπλάνα και βαπόρια» ο πακτωλός των κονδυλίων ανάπτυξης και υποδομών, εκείνοι που πίστεψαν ότι η οικονομία μας και το εισόδημά μας ενισχύονται μένουν σαστισμένοι και περίλυποι αντικρίζοντας μια θλιβερή πραγματικότητα:
Τις τριτοκοσμικές υποδομές, την ελλιπή στελέχωση των υπηρεσιών με τις κακές αναχρονιστικές υπηρεσίες, την ανεργία, την υποβαθμισμένη δημόσια εκπαίδευση και υγεία, τη μιζέρια στην οικονομία, την κρίση στις επιχειρήσεις και στον τουρισμό.
Αλλά αυτοί θα ‘ρθουν πάλι να μας βρουν, θα επιχειρήσουν να μας πλανέψουν, θα μας τάξουν, θα μας παρουσιάσουν τη νέα ελπίδα, το νέο μεγάλο στόχο, θα μας μαγέψουν. Θα μας παρουσιάσουν μια άλλη πραγματικότητα. Αυτό το κάνουν με μεγάλη ευκολία και χωρίς αναστολές. Όμως τώρα μην τους πιστέψεις. Γιατί οι καλύτερες μέρες θα ΄ρθουνε μόνο αν πιστέψουμε στις δυνάμεις μας και κυρίως αν τις στρατεύσουμε στις συλλογικότητες των κινημάτων. Αν ενώσουμε τις φωνές μας με όσων πορεύονται ήδη. Για να γίνουμε πιο δυνατοί. Για να νιώσουν καυτή την ανάσα μας. Για να γίνουμε ισχυροί και αποτελεσματικοί. Γιατί τότε θα βρούμε τις διεξόδους που ονειρευτήκαμε. Όλοι μαζί. Γιατί δε γίνεται πια να ανεχόμαστε τη λογική ότι τίποτε δεν αλλάζει, όπως θέλουν οι δήθεν «καθοδηγητές» που μόνο στην αδράνεια, στην υπονόμευση και στο τέλμα οδηγού αυτό είναι το χρέος μας απέναντι στα παιδιά μας και τη νέα γενιά. Χρέος συνείδησης.
